Để thích ứng với tình hình mới do tác động, ảnh hưởng sâu rộng của đại dịch Covid-19, Hội nghị Bộ trưởng Năng lượng ASEAN lần thứ 38 (AMEM38) cùng các Hội nghị liên quan đã được Việt Nam (Chủ tịch của Hội nghị AMEM 38) tổ chức theo hình thức trực tuyến từ ngày 17 đến 20/11/2020 với chủ đề “Chuyển dịch năng lượng hướng đến phát triển bền vững trong khu vực ASEAN”.
Với vai trò là nước chủ nhà và chủ tịch của Hội nghị AMEM lần thứ 38, đại diện cho Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cho biết, trong các năm qua, các quốc gia thành viên ASEAN đã nỗ lực, cùng nhau hợp tác để thực hiện hiệu quả giai đoạn 1 của Kế hoạch hành động ASEAN về hợp tác năng lượng 2016 - 2025 (APAEC 2016 - 2025).
Tới nay, các mục tiêu năng lượng đề ra trong giai đoạn 1 (2016 - 2020) cơ bản đã đạt được với các thành tựu cụ thể như: cường độ năng lượng khu vực ASEAN hiện đã giảm 21,4% so với năm 2005, vượt mục tiêu ban đầu là giảm 20% vào năm 2020; kết nối đường ống dẫn khí đạt chiều dài gần 4000 km qua 6 quốc gia (Myanmar, Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Singapore và Việt Nam) và hình thành 8 trung tâm khí hóa lỏng LNG với tổng công suất là 37,5 triệu tấn / năm.
Cùng với đó là việc tăng thêm các dự án kết nối lưới điện giúp tăng công suất trao đổi điện năng lên 10.800 MW vào năm 2020 và sau 2020 tăng lên hơn 16.000MW; Dự án thí điểm liên kết, trao đổi điện đa phương giữa Lào - Thái Lan - Malaysia - Singapore đã triển khai thành công giai đoạn 1 với sự kết nối, thực hiện giao dịch mua bán điện giữa Lào và Malaysia thông qua lưới điện của Thái Lan từ tháng 01 năm 2018.
Đặc biệt, trong giai đoạn 1 (2016 – 2020) tỷ lệ năng lượng tái tạo trong cơ cấu năng lượng của khu vực ASEAN ngày càng tăng cao, hướng tới đạt được mục tiêu tỷ lệ gia tăng năng lượng tái tạo là 23% trong năm 2025.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An khẳng định, thông qua chủ đề của Hội nghị AMEM38 và sự chung tay của tất cả các quốc gia thành viên ASEAN, Việt Nam cam kết tối ưu hóa tất cả các nguồn năng lượng để đẩy nhanh quá trình chuyển dịch năng lượng, hướng tới một nền kinh tế các-bon thấp trong khu vực, góp phần xây dựng Cộng đồng ASEAN gắn kết, phát triển mạnh mẽ và bền vững.
Để đạt được mục tiêu trên, Thứ trưởng Đặng Hoàng An cho rằng, các Bộ trưởng/Trưởng đoàn các nước tham gia cần chung tay, nỗ lực thúc đẩy việc thực hiện và hoàn thành 8 ưu tiên hợp tác năng lượng ASEAN năm 2020 đã được các Bộ trưởng thống nhất tại Hội nghị AMEM lần thứ 37.
Cùng với đó, thảo luận, thông qua kế hoạch hoạt động cụ thể trong giai đoạn 2 (2021 - 2025) của Kế hoạch hành động ASEAN về hợp tác năng lượng 2016 - 2025, nhằm mục tiêu tiếp tục thúc đẩy chuyển dịch năng lượng, tăng cường kết nối và trao đổi mua bán điện song phương và đa phương giữa các quốc gia thành viên ASEAN. Thông qua “Báo cáo triển vọng Năng lượng ASEAN lần thứ 6”. Song song đó, thảo luận, đưa ra các biện pháp, kế hoạch cụ thể để đẩy mạnh hơn nữa hợp tác về tiết kiệm và hiệu quả năng lượng nhằm đạt được mức giảm cường độ năng lượng tích cực hơn trong các năm tới; cũng như các biện pháp, kế hoạch cụ thể hướng đến các chính sách đa dạng hóa phát triển nguồn năng lượng trong khu vực ASEAN.
Ngoài ra, chủ tịch của Hội nghị AMEM lần thứ 38 cũng cho rằng, các Bộ trưởng/ Trưởng đoàn cần thảo luận, thông qua mục tiêu về tỷ trọng nguồn năng lượng tái tạo trong cơ cấu năng lượng khu vực ASEAN, làm cơ sở để thúc đẩy việc phát triển và sử dụng năng lượng tái tạo của khu vực trong giai đoạn tới; đồng thời đưa ra được các sáng kiến về chính sách nhằm tăng cường tích hợp năng lượng tái tạo vào lưới điện ASEAN, hướng tới tương lai ổn định về các nguồn năng lượng cho khu vực.
Đồng thời, đưa ra các sáng kiến, giải pháp để tăng cường trao đổi, hợp tác với các quốc gia đối tác, các tổ chức quốc tế; và để thúc đẩy đầu tư từ khu vực tư nhân vào cơ sở hạ tầng truyền tải năng lượng trong khu vực ASEAN.
Trên tinh thần của một cộng đồng ASEAN “Gắn kết và Chủ động thích ứng” cùng với sự hỗ trợ của các đối tác nước ngoài và các tổ chức quốc tế, Các Bộ trưởng/Trưởng đoàn tin tưởng các cam kết về phát triển năng lượng ASEAN và quá trình chuyển dịch năng lượng chắc chắn sẽ được thực hiện một cách hiệu quả hướng tới mục tiêu xây dựng ngành năng lượng ASEAN bền vững và thân thiện với môi trường.
