Dự án nhà máy điện hạt nhân (ĐHN) Ninh Thuận 1 đã được Chính phủ Việt Nam ký thỏa thuận hợp tác xây dựng với Chính phủ Nga. Theo kế hoạch, tháng 12/2013 Liên danh Tư vấn E4-KIEP-EPT sẽ hoàn thành Hồ sơ phê duyệt địa điểm và Dự án đầu tư để trình Hội đồng Thẩm định Nhà nước thẩm định và tiến hành các thủ tục phê duyệt.
Do dự án ĐHN Ninh Thuận là dự án lớn về mặt quy mô, cũng như vốn đầu tư, sử dụng công nghệ tiên tiến, phải đảm bảo an toàn rất cao nên việc quản lý dự án là một thử thách lớn không chỉ đối với Tập đoàn EVN mà còn đối với cả Việt Nam. Vì vậy, năm 2010, Chính phủ đã thành lập Ban chỉ đạo nhà nước về Dự án ĐHN Ninh Thuận do một Phó thủ tướng làm Trưởng ban cùng với sự tham gia của nhiều lãnh đạo các bộ, ngành khác có liên quan.
“Chúng tôi hiểu rằng việc xây dựng một Nhà máy ĐHN đầu tiên ở Việt Nam sẽ là thách thức lớn, đòi hỏi sự thận trọng, bài bản từ khâu chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư đến khi đưa các nhà máy vào vận hành thương mại. Do đó, công tác quản lý dự án nhà máy ĐHN đóng vai trò quan trọng, quyết định sự thành công của một dự án ĐHN. Vì vậy, thông qua các trao đổi, thảo luận tại Hội thảo này, chúng tôi mong nhận được từ IAEA và những chuyên gia đến từ những quốc gia đã phát triển ĐHN những ý kiến bổ ích và khuyến nghị đối với chương trình ĐHN ở Việt Nam”, ông Nguyễn Cường Lâm - Phó tổng giám đốc EVN, Trưởng ban QLDA ĐHN Ninh Thuận khẳng định.
Tại Hội thảo, các đại biểu đến từ nhiều quốc gia trên thế giới đã trao đổi các khó khăn, thách thức trong quá trình thực hiện dự án nhà máy ĐHN, chia sẻ các giải pháp và biện pháp để vượt qua được những khó khăn, thách thức đó, cũng như rút ra nhiều bài học kinh nghiệm trong quản lý dự án.
Trước đó, Việt Nam và Nga đã tổ chức một số hội thảo giới thiệu về công nghệ điện hạt nhân VVER thế hệ 3+ với các phiên bản khác nhau, nhằm tạo điều kiện cho phía Việt Nam có cơ hội lựa chọn được công nghệ tốt nhất, an toàn và hiệu quả nhất để chuẩn bị cho giai đoạn thiết kế kỹ thuật và các công trình phụ trợ phục vụ thi công dự án. Trong đó, công nghệ ĐHN VVER phiên bản AES-92 và AES-2006 là một trong những công nghệ tiên tiến hàng đầu thế giới được Tập đoàn Năng lượng nguyên tử quốc gia Liên bang Nga (Rosatom) giới thiệu tại Hội thảo về công nghệ hạt nhân do Bộ Công Thương tổ chức tại Hà Nội ngày 22/10 vừa qua. Vấn đề an toàn ĐHN ở Việt Nam tập trung vào 3 nội dung chính: đánh giá tác động môi trường; quản lý môi trường (bức xạ và phi bức xạ) trong xây dựng và vận hành; quan trắc phóng xạ môi trường và văn hóa an toàn. Bằng cách thiết lập và duy trì các biện pháp hữu hiệu nhất, việc vận hành an toàn nhà máy ĐHN luôn được đặt lên hàng đầu nhằm đảm bảo cho mỗi cá nhân, môi trường và toàn xã hội không bị nguy cơ phóng xạ từ nhà máy ĐHN.
Ngày 25/4/2013, Bộ Công Thương cũng đã phối hợp với Rosatom tổ chức hội thảo giới thiệu về công nghệ VVER phiên bản AES-91 và giới thiệu sơ lược phiên bản AES-2006, nhằm giới thiệu về công nghệ, chu trình nhiên liệu và mức độ đáp ứng các yêu cầu của Việt Nam về tính hiện đại, kiểm chứng, an toàn và hiệu quả kinh tế.
Tham tán Đại sứ quán LB Nga tại Việt Nam Sergey Tanakov khẳng định: Nga sẵn sàng hỗ trợ thiết kế và cung cấp đầy đủ công nghệ sử dụng cho Nhà máy ĐHN Ninh Thuận 1 hiện đại và đảm bảo an toàn. Theo đó, công nghệ lò phản ứng hạt nhân VVER phiên bản AES-92 an toàn hiện đại phù hợp tiêu chuẩn quốc tế bởi 1 số ưu điểm đặc biệt phối hợp giữa hệ thống an toàn chủ động và thụ động. Nhà lò có 2 lớp bê tông, mỗi lớp dày 1,2-1,5 m, khoảng trống giữa 2 lớp là 2,2m; phía trong của lớp trong cùng có lớp thép có tác dụng giữ áp suất âm trong nhà lò để giảm phóng thích phóng xạ ra ngoài. Có 2 hệ thống cấp nước sự cố và hệ thống lấy nhiệt thụ động đảm bảo làm mát vùng hoạt 24 giờ nếu nhà máy bị mất điện hoàn toàn. Có 2 hệ thống dập lò nhanh bằng axit boron (lò AES- 91 có 1 hệ). Tăng số thanh điều khiển lên 121 thanh (lò AES- 91 có 61 thanh). Có hệ thống tái hợp hydrogen để tránh sự cố nổ do hydrogen. Có hệ thống hứng nhiên liệu nóng chảy trong trường hợp bị thủng thùng lò.
Nhà máy điện hạt nhân Kudankulam (Chennai, Ấn Độ) sử dụng công nghệ lò phản ứng hạt nhân VVER phiên bản AES-92Theo ông Sergei Tanakov, phiên bản AES-2006 có các điều kiện kỹ
thuật về cơ bản như phiên bản AES-92 nhưng đảm bảo các chỉ tiêu kinh tế cao
hơn. Hiện nay, phiên bản AES-92 đã hoàn thành lắp đặt ở Ấn Độ, đang chạy thử
cho kết quả rất khả quan, phiên bản AES-2006 đang được xây dựng ở
Nga.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Lê Dương Quang cho rằng, việc giới thiệu công nghệ lò phản ứng hạt nhân VVER giúp cho Việt Nam có thể sớm định hướng lựa chọn được công nghệ phù hợp cho Dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1; đồng thời sẽ hỗ trợ việc chuẩn bị cho giai đoạn thiết kế kỹ thuật và các công trình phụ trợ phục vụ thi công dự án. Thứ trưởng nhấn mạnh, hợp tác năng lượng nói chung và điện hạt nhân giữa Việt Nam và LB Nga thời gian qua đã đạt được sự đồng thuận và nhất trí cao từ Chính phủ tới các bộ ngành. Nội dung hợp tác sẽ được đàm phán chi tiết tại chuyến thăm và làm việc của Tổng thống Nga Putin đến Việt Nam vào tháng 11 sắp tới.
