Sản xuất sạch hơn đã được nhân rộng
Báo cáo tại buổi họp Ban chỉ đạo Hợp phần SXSH trong công nghiệp (CPI) vào ngày 8/6/2011 do Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng - Trưởng ban Chỉ đạo Hợp phần chủ trì, TS Đặng Tùng - Giám đốc Hợp phần cho biết, mặc dù có những thời điểm chương trình khởi động chậm do mới bắt đầu triển khai (từ năm 2007), và do sự cắt giảm đột ngột ngân sách từ phía Đan Mạch, tuy nhiên các hoạt động đã tuân theo đúng văn kiện ký với đối tác. Đến nay, ngoài 5 tỉnh mục tiêu (Nghệ An, Bến Tre, Thái Nguyên, Quảng Ngãi, Phú Thọ) nằm trong dự án được hỗ trợ, SXSH đã được nhân rộng và thực hiện trên 50 tỉnh/thành thông qua các hoạt động tuyên truyền, phổ biến SXSH của Hợp phần.
Về tiến độ thực hiện các dự án trước khi kết thúc Hợp phần, 5 tháng đầu năm 2011, đã có 37 dự án trình diễn hoàn thành, 05 dự án sẽ hoàn thành trong tháng 6 năm 2011, 02 doanh nghiệp và 02 cơ sở sản xuất hộ gia đình sẽ hoàn thành đầu tư trong quý III năm 2011, 14 dự án đã hoàn thành giai đoạn 1.
Hợp phần đã tiếp tục duy trì và cập nhật trang web về Chiến lược SXSH trong công nghiệp với tên miền là www.sxsh.vn và xem trang web như một diễn đàn để các địa phương và các chuyên gia trao đổi thông tin về SXSH. Bên cạnh đó, Hợp phần đã tổ chức các hoạt động đào tạo tư vấn, cụ thể như hoạt động theo dõi và hỗ trợ hoạt động tư vấn của các học viên khoá đào tạo, tổ chức diễn đàn tư vấn SXSH cho các khoá học nhằm chia sẻ kinh nghiệm và trao chứng chỉ; tiếp đó còn xây dựng các hướng dẫn SXSH như hoàn thiện các hướng dẫn cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, ngành thuỷ sản, tái chế nhựa, mây tre… Cuối tháng 5/2011, Diễn đàn doanh nghiệp lần thứ 6 của Hợp phần cũng đã được tổ chức trong khuôn khổ Hội nghị Bàn tròn quốc gia về sản xuất và tiêu dùng bền vững lần thứ 5 diễn ra tại thành phố Nha Trang.
Đến hết tháng 9/2011, là thời điểm Hợp phần sẽ kết thúc tất cả các hoạt động, nên hiện nay Văn phòng Hợp phần đang xúc tiến mời các chuyên gia nước ngoài đánh giá kết quả những phần việc và dự án đã thực hiện.
Bà Nguyễn Thị Lâm Giang - Điều phối viên Hợp phần cho biết: trong thời gian qua, Hợp phần đã xây dựng hệ thống chứng chỉ SXSH, hướng dẫn các Sở Công Thương và các doanh nghiệp báo cáo SXSH, cập nhật số liệu của các Sở Công Thương và doanh nghiệp tại 63 tỉnh/thành, tổ chức các hội thảo SXSH hàng năm cho các Sở và Trung tâm Khuyến công phổ biến tình hình và hướng dẫn các Sở/Trung tâm tham gia thực hiện Chiến lược SXSH. Đây là chương trình về SXSH mang tầm quốc gia sẽ được tiếp nối sau khi hợp phần CPI kết thúc. Hiện nay đã có 35/60 tỉnh đã trình kế hoạch phê duyệt hành động Chương trình SXSH quốc gia. Thời gian sắp tới, sẽ còn nhiều tỉnh tiếp tục gửi kế hoạch về Bộ Công Thương. Để hỗ trợ cho hoạt động này, cuối năm 2009, Ban Điều hành Chiến lược SXSH đã được thành lập tại Bộ Công Thương và Văn phòng giúp việc Ban điều hành Chiến lược đã được thành lập tại Vụ Khoa học Công nghệ của Bộ.
Về công tác truyền thông, đã xây dựng và làm mới 20 tờ rơi, đăng tải nhiều tin, bài về SXSH trên các báo, tạp chí ở trong và ngoài ngành; phối hợp với Đài THVN làm phim tuyên truyền trên các kênh VTV1, VTV2. Ngoài ra, Văn phòng CPI còn phối hợp với Trung tâm Thông tin của Bộ Công Thương xuất bản Bản tin Sản xuất sạch hơn, ra định kỳ hai tháng một số.
Kết quả thực hiện hợp phần là tiền đề để thực hiện Chiến lược quốc gia về SXSH
Đánh giá về tiến độ và kết quả của Hợp phần, đại diện Đại sứ quán Đan Mạch cho biết, Hợp phần đã thực hiện theo đúng trọng tâm của khung văn kiện đã ký kết và còn đạt vượt với yêu cầu. Kể từ khi triển khai, SXSH đã không chỉ được biết đến tại các tỉnh mục tiêu (nằm trong chương trình được tài trợ của CPI), mà còn nhân rộng ra các tỉnh ngoài mục tiêu; về ngân sách cũng đã đạt mức giải ngân cao… Tuy nhiên, Đại diện Đại sứ quán Đan Mạch cũng đề nghị, từ này đến thời điểm kết thúc Hợp phần chỉ còn vài ba tháng, Hợp phần cần đẩy nhanh hoàn thành tiến độ các dự án và cần lên kế hoạch thời gian chỉ tiết cho đến cuối năm, trong đó nêu bật các mốc thời gian cụ thể cho từng hạng mục công việc, đặc biệt là vấn đề tài chính.
Ông Nguyễn Đình Hiệp - Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ cũng đưa ra những đánh giá cao về các hoạt động CPI đã triển khai trong 5 năm qua. Ông nhấn mạnh những kết quả đó được tạo nên bởi tập thể những người thực hiện có kinh nghiệm và kiến thức vững vàng, cộng với sự điều hành chặt chẽ của Bộ Công Thương và Ban điều hành dự án.
Chia sẻ với những băn khoăn về việc SXSH có được tiếp tục thực hiện sau khi Hợp phần CPI kết thúc, ông Hiệp cho biết, sắp tới Bộ Công Thương sẽ nghiên cứu ban hành các thông tư, quy định trách nhiệm cho địa phương thực hiện Chiến lược SXSH, đề xuất các doanh nghiệp được vay vốn như một số chương trình đã thực hiện. Ngoài ra, theo đề nghị của Bộ Công Thương, các địa phương sẽ có chương trình hỗ trợ doanh nghiệp SXSH từ chính địa bàn mình. Tại các địa phương sẽ kết hợp lồng ghép chương trình khuyến công với SXSH. Đây là hướng đi để SXSH đến được với đông đảo doanh nghiệp ở các địa phương nhiều hơn.
Đại diện các Sở Công Thương cũng cho biết, tại các tỉnh đã hình thành Trung tâm SXSH và tiết kiệm năng lượng, và họ mong muốn, sau khi chuyển sang thực hiện chương trình quốc gia về SXSH, các trung tâm này sẽ tiếp tục được hỗ trợ để tiếp tục triển khai các dự án SXSH tại cơ sở. Các tỉnh cũng đề nghị, giao thêm chức năng và biên chế cho Trung tâm Khuyến công để có thể triển khai SXSH tốt hơn.
Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng cũng nhất trí với các ý kiến đánh giá nêu trên và cho đây là chương trình thực hiện thành công nhất. Trong 5 năm qua, Hợp phần đã góp phần nâng cao được nhận thức ý thức của DN trong áp dụng SXSH thông qua các hoạt động đào tạo, phổ biến nhân rộng SXSH. Trước đây rất ít người biết đến SXSH, nhưng qua tuyên truyền, SXSH này đã được biết đến và triển khai tốt. Con số hơn 15 nghìn người được tuyên truyền về SXSH đã nói lên điều đó. Bên cạnh đó, đến nay, đã có 55/63 tỉnh, thành đã triển khai SXSH, hiện chúng ta cũng đã hình thành các mạng lưới Trung tâm SXSH ở các Trung tâm Khuyến công, do đó, có thể hoàn toàn tin tưởng sau khi kết thúc Hợp phần, chương trình sẽ có tác động lâu dài đến hoạt động SXSH sau này và là điều kiện thụân lợi để tiếp tục thực hiện Chiến lược SXSH.
Theo Thứ trưởng, đến thời điểm này các chỉ số chính của chương trình đã được hoàn thành cơ bản, để hoàn thành tốt chương trình trong 6 tháng cuối năm 2011, Thứ trưởng đề nghị Văn phòng CPI thực hiện các nhiệm vụ sau: Lập kế hoạch chi tiết cụ thể cho các tháng còn lại, để rà soát đến ngày 30/9 phải hoàn thành các dự án và đóng gói theo đúng kế hoạch; Đề nghị các địa phương tổ chức đánh giá tổng kết các hoạt động, đặc biệt là với 5 tỉnh mục tiêu, để trên cơ sở đó Hợp phần có đánh giá, tổng kết lại hoạt động trong 5 năm qua, những mặt được và chưa được để đưa ra các đề xuất kiến nghị chuẩn bị cho thực hiện Chiến lược SXSH.
Để các địa phương thuận lợi trong triển khai thực hiện SXSH sau khi kết thúc Hợp phần, Thứ trưởng cho biết, Bộ Công Thương đang giao Cục Công nghiệp địa phương sửa đổi lại Nghị định 34, nhằm hàng năm có nguồn ngân sách đầu tư cho SXSH, bởi theo Thứ trưởng, đầu tư cho SXSH không chỉ là chi phí, mà còn giúp doanh nghiệp nâng cao được hiệu quả SXKD của đơn vị mình. Trong thời gian tới, các chương trình như: Tiết kiệm năng lương, SXSH, bảo vệ môi trường có thể sẽ được lồng ghép để triển khai các hoạt động có hiệu quả hơn nữa.
