Với quyết tâm cao và sự chỉ đạo quyết liệt, đến cuối năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh Bắc Giang đã giảm xuống còn 1,73%, tương đương 8.310 hộ, giảm mạnh so với con số 24.639 hộ vào năm 2021. Đây là bước tiến lớn trong hành trình thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025.
Nhiều mô hình sinh kế bền vững cho hộ nghèo, cận nghèo
“Bắc Giang đặt ra mục tiêu đến hết năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm còn 0,9%. Để hiện thực hóa mục tiêu này, tỉnh đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, tập trung vào các yếu tố then chốt như phát triển hạ tầng, đào tạo nghề, giải quyết việc làm, hỗ trợ sản xuất, nâng cao năng lực cán bộ và phát huy sức mạnh cộng đồng”, ông Bùi Quang Phát - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Bắc Giang cho biết.
Bên cạnh việc thực hiện đầy đủ các chính sách cho hộ nghèo không có khả năng lao động, hộ nghèo có người có công với cách mạng, hộ nghèo dân tộc thiểu số, Bắc Giang còn đẩy mạnh huy động các nguồn lực xã hội. Tỉnh khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, từ đó tạo điều kiện cho hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo được tham gia vào chuỗi giá trị kinh tế.
Thông qua các chương trình hỗ trợ sản xuất, đặc biệt là Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và OCOP, tỉnh Bắc Giang đã tạo ra nhiều mô hình sinh kế bền vững cho các hộ nghèo và cận nghèo. Hiện nay, 100% số xã đạt tiêu chí về tổ chức sản xuất và kinh tế nông thôn. Các mô hình như nuôi trồng thủy sản, trồng cây ăn quả, chăn nuôi gia súc, gia cầm đã giúp nhiều hộ gia đình tăng thu nhập ổn định. Đặc biệt, chương trình OCOP đã giúp nhiều sản phẩm đặc sản của địa phương, như gà đồi, mật ong, cam Lục Nam có cơ hội tiếp cận thị trường rộng lớn hơn, thậm chí xuất khẩu ra ngoài tỉnh.
Một trong những trọng tâm được Bắc Giang xác định là đầu tư vào giáo dục nghề nghiệp và đào tạo nghề để nâng cao chất lượng nguồn lao động, từ đó giải quyết bài toán việc làm. Tỉnh đã đẩy mạnh đầu tư xây dựng cơ sở vật chất cho giáo dục nghề nghiệp, hiện đại hóa hệ thống thông tin thị trường lao động, thông qua xây dựng sàn giao dịch việc làm trực tuyến, tạo điều kiện thuận lợi để người lao động tìm kiếm cơ hội phù hợp. Đây là hướng đi mang tính chiến lược, góp phần tăng tính kết nối giữa người lao động và doanh nghiệp, đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn nhân lực tại địa phương.
Các chương trình hỗ trợ y tế, giáo dục, và nhà ở cho hộ nghèo cũng đã có những tác động tích cực. Chương trình hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo đã giúp nhiều hộ dân ở các khu vực khó khăn có được mái ấm kiên cố, điều kiện sinh hoạt tốt hơn. Việc triển khai các chương trình bảo hiểm y tế cho hộ nghèo và cận nghèo đã giúp người dân dễ dàng tiếp cận dịch vụ y tế, giảm bớt gánh nặng tài chính khi ốm đau. Đến nay đã có 119/143 xã đạt tiêu chí về thu nhập chiếm 83,22%, 129/143 xã đạt tiêu chí về nhà ở, giáo dục và đào tạo chiếm 90,2% tổng số xã toàn tỉnh.
Hạ tầng giao thông liên vùng, các công trình kết nối sản xuất - tiêu thụ hàng hóa cũng được đầu tư đồng bộ. Đặc biệt, công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, nhất là tại huyện Sơn Động - một trong những địa bàn có tỷ lệ hộ nghèo cao được tỉnh đặc biệt ưu tiên. Những căn nhà mới kiên cố, sạch đẹp không chỉ góp phần cải thiện chất lượng sống mà còn là nguồn động viên tinh thần to lớn để người dân vươn lên.
Năm 2021, Sơn Động có 5.350 hộ nghèo, chiếm 25,80%, đến năm 2024 giảm còn 10,26%. Dự kiến năm 2025 tỷ lệ hộ nghèo trong toàn huyện giảm còn 5,28%, đạt kế hoạch đề ra. Riêng các xã đặc biệt khó khăn tỷ lệ hộ nghèo từ 21,9% (năm 2021) giảm xuống còn 9,25% (năm 2024), bình quân giảm 4%/năm.
Đổi mới tư duy, khơi dậy nội lực
Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Việt Oanh tại điểm cầu Tổng kết Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới và Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, định hướng giai đoạn 2026-2035.
Điểm đáng chú ý trong công tác giảm nghèo tại Bắc Giang chính là sự thay đổi mạnh mẽ về nhận thức của người dân và đội ngũ cán bộ. Tỉnh chú trọng công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là người đứng đầu trong việc triển khai chương trình giảm nghèo.
Không chỉ hỗ trợ về vật chất, tỉnh còn hướng dẫn người nghèo kỹ năng lao động, sản xuất, quản lý tài chính, giúp họ chủ động vươn lên chứ không trông chờ, ỷ lại. Phong trào thi đua “Vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau” được triển khai sâu rộng, thực chất và có sức lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng, tạo khí thế thi đua sôi nổi từ cơ sở.
Nhằm đảm bảo tính hiệu quả và công bằng trong triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, Bắc Giang đã tăng cường công tác kiểm tra, giám sát từ cấp ủy, chính quyền đến Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể. Điều này không chỉ góp phần ngăn ngừa tiêu cực, thất thoát mà còn tạo niềm tin cho người dân về tính minh bạch, công khai trong các hoạt động hỗ trợ.
Bằng sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo tỉnh, sự đồng lòng của các cấp, các ngành và nhân dân, Bắc Giang đang từng bước tiến gần hơn đến mục tiêu giảm nghèo bền vững. Chương trình giảm nghèo ở Bắc Giang không chỉ là nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, mà còn là hành trình nhân văn vì cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho người dân./.
