Chương trình nằm trong khuôn khổ Dự án Viện trợ không hoàn lại “Tăng cường năng lực kiểm nghiệm cho Trung tâm Kiểm nghiệm kiểm chứng và Tư vấn chất lượng nông lâm thuỷ sản (RETAQ)”. Dự án viện trợ này của JICA có tổng giá trị lên tới 1,2 tỷ yên, tương đương khoảng 10,9 triệu USD tại thời điểm ký Thoả thuận viện trợ.
Trong giai đoạn 2019-2023, thông qua Dự án, Chính phủ Nhật Bản đã cũng cấp cho Trung tâm RETAQ nhiều trang thiết bị hiện đại xây dựng hệ thống kiểm soát đảm bảo an toàn thực phẩm nông lâm thuỷ sản, đồng thời, hướng dẫn quản lý vận hành nhằm đảm bảo các trang thiết bị được sử dụng hiệu quả tại Trung tâm RETAQ - là cơ sở hạ tầng cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đầu tư xây dựng bằng ngân sách của Chính phủ Việt Nam.
Phát biểu tại buổi lễ Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam cho biết, trung tâm sở hữu trang thiết bị hiện đại đứng hàng đầu cả nước. Sự đầu tư, hỗ trợ này thể hiện tinh thần hợp tác giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và JICA.
Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu nông, lâm, thủy sản hàng đầu thế giới. Qua thiết bị của trung tâm để nhắc nhở, định hướng, nâng cao năng lực vùng sản xuất, các doanh nghiệp tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng xuất khẩu nông, lâm, thủy sản.
Trước đó, từ năm 2012, Nhật Bản đã bắt đầu hỗ trợ không hoàn lại Việt Nam với tổng kinh phí hơn 1,2 tỷ Yên để đầu tư trang thiết bị và nội thất cho phòng kiểm nghiệm của Trung tâm RETAQ, với vai trò kiểm nghiệm kiểm chứng an toàn thực phẩm và cung cấp các dịch vụ công, dịch vụ tư về kiểm nghiệm, tư vấn, chứng nhận…
Phòng kiểm nghiệm đạt chuẩn quốc tế này, với hệ thống các trang thiết bị hiện đại, đồng bộ, thân thiện môi trường, có quy mô lớn có khả năng phân tích chính xác nhiều chỉ tiêu về an toàn thực phẩm, chỉ tiêu chất lượng sản phẩm như: tồn dư hóa chất bảo vệ thực vật, kháng sinh, độc tố, vi khuẩn, virus, kim loại nặng…
Việc này sẽ góp phần hỗ trợ các cơ quan quản lý, các tổ chức cá nhân trong việc chủ động giám sát chất lượng thực phẩm nông, lâm, thủy sản đảm bảo an toàn trước khi lưu thông ra thị trường, đặc biệt là thị trường xuất khẩu, đáp ứng nghĩa vụ của một nước thành viên WTO.
Sự kiện khai trương và bàn giao trang thiết bị Phòng kiểm nghiệm đúng dịp 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước Việt Nam - Nhật Bản và 15 năm thực hiện “Hiệp định Đối tác kinh tế Việt Nam - Nhật Bản” đã góp phần ghi dấu tình hữu nghị hợp tác giữa Chính phủ và nhân dân hai nước.
Tiếp nối Dự án Viện trợ không hoàn lại trên, JICA sẽ triển khai Dự án Hợp tác Kỹ thuật “Tăng cường năng lực kiểm nghiệm, kiểm chứng và tư vấn chất lượng an toàn thực phẩm góp phần phát triển nông nghiệp bền vững” nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và năng lực của Trung tâm RETAQ, đồng thời tăng cường năng lực kiểm nghiệm an toàn thực phẩm nông lâm thuỷ sản cho các phòng kiểm nghiệm của Việt Nam.
Tại Lễ bàn giao thiết bị tài trợ và khai trương phòng kiểm nghiệm, ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và ông Sugano Yuichi, Trưởng Đại diện Văn phòng JICA Việt Nam đã ký Biên bản thảo luận cho Dự án Hợp tác kỹ thuật này với thời gian thực hiện trong 3 năm, dự kiến bắt đầu từ tháng 11/2023.
Là thành viên của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) từ năm 2007, Việt Nam có trách nhiệm thực thi các thỏa ước, hiệp định của WTO, trong đó có Hiệp định SPS (Biện pháp vệ sinh và kiểm dịch động thực vật) để đảm bảo sức khỏe con người, vật nuôi của nước mình cũng như giải quyết các rào cản kỹ thuật đối với các sản phẩm nông lâm thủy sản xuất khẩu.
Trung tâm RETAQ được kỳ vọng sẽ tăng cường được năng lực kiểm nghiệm, kiểm chứng và tư vấn chất lượng an toàn thực phẩm theo chuẩn mực quốc tế, góp phần cải thiện chất lượng, an toàn thực phẩm nông thủy sản Việt Nam, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và thúc đẩy xuất khẩu.
Trong thời gian tới, JICA sẽ tiếp tục cùng với Chính phủ và nhân dân Nhật Bản tích cực hợp tác hỗ trợ Việt Nam phát triển nông nghiệp bền vững.
