Thị trường nông sản thế giới đang bước vào siêu chu kỳ tăng giá nhỏ?

Các hãng giao dịch nông sản lớn nhất thế giới nhận định thị trường nông sản toàn cầu đang bước vào một siêu chu kỳ tăng giá nhỏ (mini-supercycle) với dự báo giá các loại hàng hoá nông sản sẽ tăng mạnh trong vài năm tới khi nhu cầu tiêu thụ của Trung Quốc và nhu cầu cho sản xuất nhiên liệu sinh học tăng cao.

Trong những tuần gần đây, giá các loại hàng hoá nông sản nhìn chung đã có dấu hiệu giảm nhiệt sau khi chạm mức cao kỷ lục trong nhiều năm gần đây trong tháng 5 vừa qua. Nguyên nhân chủ yếu do đồng USD tăng giá trở lại và dự báo mưa xuất hiện tại vùng Trung Tây Hoa Kỳ - một trong những khu vực canh tác ngô, đậu tương lớn nhất thế giới. So với mức đỉnh 8 năm được xác lập trong tháng 5/2021, giá đậu tương hiện đã giảm hơn 20%.

Giá ngô
 Diễn biến giá ngô trên thị trường quốc tế từ năm 2011 đến nay (Ảnh: FT)

Tuy nhiên, với mức giá hiện đạt 14,31 USD/giạ (27,2 kg) thì giá đậu tương vẫn cao hơn 65% so với hồi năm ngoái. Giá ngô hiện đạt 6,55 USD/giạ (25,4 kg) cao hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm 2020; giá lúa mì hiện ở mức 6,54 USD/giạ (21,7 kg) cao hơn 30% so với cùng kỳ năm trước. Các giám đốc điều hành của Cargill, Cofco, Viterra và Scoular cũng vừa nhận định giá ngô, đậu tương và lúa mì vẫn sẽ tăng mạnh trong vòng 2 – 4 năm tới đây.

Ông David Mattiske, giám đốc điều hành hãng giao dịch nông sản Viterra (Hà Lan), cho biết “Thị trường nông sản chắc chắn đang chứng kiến một siêu chu kỳ tăng giá nhỏ. Giá cả trên thị trường đang được thúc đẩy bởi nhu cầu tăng cao khi dân số tăng lên, thu nhập được cải thiện và mọi người tiêu thụ lượng nông sản lớn hơn. Bên cạnh đó, nhu cầu nguyên liệu cho sản xuất nhiên liệu sinh học cũng đang tăng lên”.

Việc giá các loại hàng hoá nông sản liên tục tăng cao sẽ mang lại lợi ích cho nông dân. Tuy nhiên, điều này đồng nghĩa với việc các nhà nhập khẩu nông sản sẽ đối mặt với việc chi phí lương thực tăng cao, đặc biệt là những quốc gia nghèo vốn đang phải chật vật đối mặt với các tác động của đại dịch Covid-19.

Thị trường ngũ cốc và đậu tương đã chứng kiến nhu cầu tăng cao kể từ nửa cuối năm 2020 khi chính phủ các nước và các doanh nghiệp ồ ạt thu mua tích trữ lương thực do lo ngại các tác động của dịch bệnh. Trong năm ngoái, riêng Trung Quốc đã nhập tới 11,3 triệu tấn ngô.

Ông Alex Sanfeliu, trưởng bộ phận thương mại toàn cầu của tập đoàn thực phẩm Cargill (Hoa Kỳ), cho biết việc Hoa Kỳ và Brazil sẽ có vụ thu hoạch ngô và đậu tương với sản lượng cao đồng nghĩa với với việc siêu chu kỳ tăng giá đối với ngô và đậu tương sẽ diễn ra ngắn hơn so với các loại nông sản khác. Tuy nhiên, ông Alex Sanfeliu vẫn cho biết giá ngô và đậu tương sẽ tiếp tục tăng giá trong 2 đến 4 năm tới.

Lượng nhập khẩu khổng lồ của Trung Quốc trong năm ngoái đã khiến giới quan sát và các hãng giao dịch nông sản trên thế giới ngạc nhiên, nổ ra cuộc tranh luận về mục đích dự trữ của Trung Quốc và liệu nước này sẽ tiếp tục thu mua lượng lớn nông sản trong tương lai hay không.

Một số hãng giao dịch nông sản tin rằng Trung Quốc sẽ tiếp tục nhập khẩu ngô ở mức cao. Ông Marcelo Martins, trưởng bộ phận giao dịch ngũ cốc và hạt có dầu tại hãng thực phẩm COFCO International thuộc tập đoàn COFCO, nhận định Trung Quốc sẽ vẫn chứng kiến việc thiếu hụt nguồn cung do sản lượng nội địa không kịp đáp ứng nhu cầu trong nước. Tập đoàn COFCO thuộc Chính phủ Trung Quốc là hãng sản xuất và giao dịch thực phẩm lớn nhất Trung Quốc.

Trong khi đó, nhu cầu về nhiên liệu sinh học tăng mạnh đang khiến giá đậu tương và dầu đậu nành tăng cao ở mức “chưa từng có”, ông Paul Mass – giám đốc điều hành hãng giao dịch hàng hoá Scoular (Hoa Kỳ) cho biết.

Theo ông Paul Mass, việc nhiều nước kêu gọi cắt giảm sử dụng nhiên liệu hoá thạch trong thời gian gần đây đã giúp nhu cầu sử dụng nhiên liệu sinh học tăng lên. “Nhu cầu gia tăng là có thật và chúng tôi đang theo dõi sát diễn biến thị trường”, ông Paul Mass cho biết.

Mặc dù thị trường đang có nhiều yếu tố nâng đỡ nhưng ông Gary McGuigan, trưởng bộ phận thương mại toàn cầu tại tập đoàn giao dịch hàng hoá Archer Danielss Midland (Hoa Kỳ), cảnh báo “Thị trường đã chứng kiến sự điều chỉnh giá trong những tuần qua. Trong số tất cả những yếu tố thúc đẩy nhu cầu trên toàn cầu thì Trung Quốc là thị trường khó dự đoán nhất”.

Quang Đặng (Tham khảo Financial Times)