Đây là một trong những nội dung quan trọng được đề cập tại phiên họp thứ hai Ban Chỉ đạo các chương trình, công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành năng lượng do Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì chiều 13/3/2024.
Nhiều vướng mắc trong thí điểm các dự án điện gió ngoài khơi
Tại phiên họp, Phó Thủ tướng đề nghị lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương tập trung thảo luận, cho ý kiến đối với những dự án đang gặp tồn tại, khó khăn, "rõ trách nhiệm, rõ địa chỉ" giải quyết; đồng thời rà soát những dự án đang triển khai (theo tiêu chí cụ thể) có thể đưa ra hoặc đưa vào diện Ban Chỉ đạo theo dõi, đôn đốc, giám sát, kiểm tra.
Báo cáo tình hình thực hiện một số dự án trọng điểm ngành Công Thương, đại diện Ban Chỉ đạo cho biết, đối với đề án thí điểm phát triển điện gió ngoài khơi, hiện có một số khó khăn, vướng mắc liên quan đến công tác điều tra, khảo sát, thăm dò, đo đạc trên biển và giao khu vực biển; vấn đề về đầu tư (chấp thuận chủ trương đầu tư và lựa chọn nhà đầu tư, điều kiện đầu tư đối với nhà đầu tư nước ngoài) và vấn đề quy hoạch theo pháp luật về Quy hoạch.
Đối với hai dự án Nhà máy Nhiệt điện Nhơn Trạch 3, Nhơn Trạch 4, các dự án vẫn còn nhiều vướng mắc liên quan đến thống nhất sản lượng điện cam kết mua dài hạn trong hợp đồng mua bán điện và xác định khung giá phát điện khí tự nhiên hóa lỏng (LNG), bàn giao mặt bằng thi công hạng mục nước thải nhà máy điện..., cần được tháo gỡ, tránh ảnh hưởng đến tiến độ vận hành và giải tỏa công suất của nhà máy.
Các dự án lưới điện giải tỏa công suất Nhà máy Nhiệt điện Nhơn Trạch 3, Nhơn Trạch 4 gặp khó khăn liên quan đến thông báo thu hồi đất và phê duyệt kế hoạch điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm cho các vị trí còn lại của dự án; chưa phù hợp với Quy hoạch đô thị Nhơn Trạch; chưa phê duyệt xong chủ trương đầu tư đối với dự án đường 220 kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái.
Quan trọng nhất là sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật liên quan
Đối với những vấn đề này, đại diện các bộ, ngành, doanh nghiệp kiến nghị, để có thể triển khai được các dự án điện gió ngoài khơi, vấn đề quan trọng nhất là phải sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật liên quan làm căn cứ triển khai thực hiện như Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo, một số quy hoạch có liên quan, nghị quyết của Quốc hội có liên quan đến lĩnh vực này.
Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương khẩn trương hoàn thành các nhiệm vụ được giao liên quan đến Đề án thí điểm phát triển điện gió ngoài khơi: Rà soát toàn diện khó khăn, vướng mắc, thiếu sót tại các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành; thẩm quyền và cơ sở pháp lý quyết định để triển khai có hiệu quả các dự án điện gió ngoài khơi trong Quy hoạch Điện VIII; trường hợp cần thiết thì cần đề xuất xây dựng dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm triển khai các dự án điện gió ngoài khơi (để có thể triển khai được ngay trong khi chờ sửa đổi, bổ sung các luật có liên quan)...
Đối với Nhà máy Nhiệt điện Nhơn Trạch 3, Nhơn Trạch 4, một số ý kiến đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thi công xây dựng các hạng mục còn lại; khẩn trương xử lý vướng mắc, đảm bảo tiến độ hoàn thành.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, những vướng mắc trong xác định giá mua điện và sản lượng cam kết mua dài hạn của các dự án điện khí là vấn đề cấp thiết, có thể ảnh hưởng đến tiến độ đầu tư các dự án nguồn điện và an ninh năng lượng quốc gia. Bộ Công Thương khẩn trương làm rõ vướng mắc trong các quy định pháp luật hiện hành, nghiên cứu, đề xuất phương án xử lý, và trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định theo đúng trình tự, thủ tục.
Các ý kiến cũng đề nghị Bộ Xây dựng sớm xem xét, báo cáo Thủ tướng Chính phủ việc điều chỉnh cục bộ trong Điều chỉnh quy hoạch chung đô thị mới Nhơn Trạch đến năm 2035; tỉnh Đồng Nai thông qua danh mục dự án cần thu hồi đất, chuyển đổi mục đích sử dụng lúa; khẩn trương giải phóng mặt bằng, bổ sung quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất…
Theo Quy hoạch điện VIII thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 500/QĐ-TTg ngày 15/5/2023, tổng công suất đặt các nguồn điện đến 2030 là 150,489 GW (gần gấp đôi tổng công suất đặt hiện nay, khoảng 80 GW).
Trong đó tổng công suất các nguồn điện khí phải đầu tư xây dựng mới là 30.424 MW. Tổng công suất các nguồn điện gió ngoài khơi khoảng 6.000 MW và có thể tăng lên trong trường hợp công nghệ phát triển nhanh, giá điện và chi phí truyền tải hợp lý). Hai nguồn này chiếm khoảng 50% tổng công suất điện cần bổ sung.
Trong khi đó, để triển khai một dự án điện khí từ khi dự án được phê duyệt quy hoạch đến khi vào vận hành cần khoảng thời gian từ 7-8 năm. Đối với dự án điện gió ngoài khơi, thời gian thực hiện cần khoảng từ 6-8 năm kể từ lúc khảo sát. Do đó, việc triển khai các dự án điện khí, điện gió ngoài khơi để đáp ứng tiến độ đưa vào vận hành trước năm 2030 là thách thức không hề nhỏ.
Tại cuộc họp mới đây do Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên chủ trì để tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện các dự án điện khí, điện gió ngoài khơi theo Quy hoạch điện VIII, các chuyên gia nhận định, cần sớm báo cáo Chính phủ để kiến nghị với Quốc hội có Nghị quyết về các cơ chế, chính sách đặc thù cho việc triển khai các dự án điện khí và điện gió ngoài khơi, đáp ứng tiến độ theo Quy hoạch điện VIII. Riêng dự án Điện gió ngoài khơi cần đưa vào danh mục dự án quan trọng quốc gia cần được áp dụng cơ chế, chính sách đặc biệt.
