TÓM TẮT:
Trong bài viết này, tác giả nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán, cũng như đánh giá thực trạng hiện nay về lựa chọn dịch vụ kế toán, xác định những chỉ tiêu đo lường khi quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) tại TP. Hồ Chí Minh. Kết quả nghiên cứu cho thấy, các nhân tố có mối quan hệ cùng chiều, có ý nghĩa thống kê giữa các yếu tố: Đội ngũ nhân viên, sự giới thiệu, lợi ích chuyên môn, chất lượng dịch vụ kế toán và giá cả dịch vụ có ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các DNNVV TP. Hồ Chí Minh. Từ kết quả nghiên cứu này, tác giả đã đề xuất một số giải pháp có tác động trực tiếp đến quyết định của các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Từ khóa: Nhân tố ảnh hưởng, dịch vụ kế toán, DNVVN
1. Giới thiệu
Thông tin kế toán quản trị có một vai trò hết sức quan trọng trong hoạt động doanh nghiệp nhằm cung cấp cho nhà quản trị sử dụng để ra các quyết định trong quản lý. Nhà quản trị ở các cấp khác nhau sẽ có những nhu cầu thông tin khác nhau. Tuy nhiên, hệ thống kế toán tài chính của doanh nghiệp không thể đáp ứng được đầy đủ nhu cầu thông tin của nhà quản lý, vì vậy doanh nghiệp phải vận dụng kế toán quản trị trong hoạt động của mình. Kế toán quản trị được coi là cần thiết và hữu ích đối với nhà quản trị. Tuy nhiên trong khu vực công hay các công ty dịch vụ công ích hiện nay chưa coi trọng đúng mức. Do đó việc nâng cao khả năng vận dụng kế toán quản trị thông qua các nhân tố tác động có ý nghĩa to lớn đối với các doanh nghiệp công ích trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh.
2. Cơ sở lý thuyết, mô hình và phương pháp nghiên cứu
2.1. Cơ sở lý thuyết và mô hình đề xuất
Theo Philip Kotler (1997), hành vi mua là toàn bộ hoạt động mà khách hàng bộc lộ ra trong quá trình nhận diện, mua sắm, sử dụng, đánh giá dịch vụ nhằm thỏa mãn nhu cầu. Do đó quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các DNNVV cũng trên cơ sở hành vi mua gồm các nhân tố bên trong và bên ngoài tác động.
+ Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán như sau:
- Đội ngũ nhân viên:
Theo nghiên cứu của Lee (2009), trong các nhân tố ảnh hưởng quyết định mua thì có nhân tố liên quan đến đội ngũ nhân viên mà cụ thể là trình độ chuyên môn. Trong lĩnh vực kế toán, trình độ chuyên môn của các nhân viên hành nghề trong các công ty dịch vụ này đòi hỏi phải am hiểu sâu về chuyên môn và pháp luật. Ngoài việc giúp khách hàng tuân thủ quy định pháp luật và chuẩn mực chuyên môn còn phải giúp khách hàng hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ tại đơn vị khách hàng và nâng cao năng lực chuyên môn của nhân viên.
Giả thuyết H1 được đưa ra là: Đội ngũ nhân viên có tác động tích cực đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp nhỏ và vừa TP. Hồ Chí Minh.
- Sự giới thiệu:
Sản phẩm trong lĩnh vực kế toán, tài chính là sản phẩm dịch vụ, vô hình, không thể đánh giá được qua các thuộc tính vật lý như sản phẩm vật chất bình thường mà chỉ có thể cảm nhận, đánh giá qua quá trình sử dụng. Theo Philip Kotler & Kevin Keller, 2013, điều này càng làm cho tác động của các nhóm tham khảo đến quyết định của người tiêu dùng lớn hơn so với bình thường.
Do đó, giả thuyết H2 được đưa ra là: Sự giới thiệu có tác động tích cực đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các DNNVV TP. Hồ Chí Minh.
- Lợi ích chuyên môn:
Người hành nghề kế toán, chuyên gia kế toán là những người được tiếp cận hàng ngày với những vấn đề bức xúc của doanh nghiệp, họ nắm rất rõ tình hình của doanh nghiệp và với sự am hiểu sâu về luật pháp, chuyên môn về tài chính, kế toán, thuế, sẽ đem lại nhiều lợi ích trong các lĩnh vực này cho các doanh nghiệp lựa chọn dịch vụ của họ nhất là các DNNVV còn nhiều hạn chế về trình độ chuyên môn và các nguồn lực tài chính.
Giả thuyết H3 được đưa ra: Lợi ích chuyên môn có tác động tích cực đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các DNNVV TP. Hồ Chí Minh.
- Chất lượng dịch vụ kế toán:
Theo Cronin (2000) khi nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng của khách hàng trong môi trường dịch vụ cho thấy, các yếu tố chất lượng dịch vụ, ảnh hưởng trực tiếp đến hành vi tiêu dùng dịch vụ. Trong nghiên cứu này, ông và cộng sự cũng cho thấy sự tác động của chất lượng dịch vụ đối với sự thỏa mãn của khách hàng và giá trị cảm nhận dịch vụ và sự tác động của giá trị cảm nhận với sự thỏa mãn của khách hàng, qua đó chất lượng dịch vụ nhất là các dịch vụ kế toán tài chính ảnh hưởng đến sự quyết định lựa chọn dịch vụ.
Giả thuyết H4 được đưa ra: Chất lượng dịch vụ có tác động tích cực đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các DNNVV TP. Hồ Chí Minh.
- Giá phí:
Giá phí dịch vụ kế toán là tổng chi phí mà khách hàng bỏ ra khi sử dụng dịch vụ kế toán. Giá phí dịch vụ sẽ rất cạnh tranh giữa các nhà cung cấp. Khách hàng sẽ cân nhắc giữa chi phí bỏ ra và lợi ích nhận được khi sử dụng dịch vụ. Nếu khách hàng nhận thức được rằng, chi phí bỏ ra không đáng kể hoặc xứng đáng với lợi ích nhận được thì họ sẽ sẵn sàng sử dụng dịch vụ và ngược lại.
Giả thuyết H5: Giá cả dịch vụ có tác động tích cực đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các DNNVV TP. Hồ Chí Minh.
2.2. Phương pháp và dữ liệu nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng. Sử dụng các kỹ thuật phân tích: Thống kê mô tả, phân tích khám phá EFA, mô hình hồi quy. Thang đo của các biến độc lập và biến phụ thuộc được thiết kế dựa theo các nghiên cứu trước đó.
Phương pháp chọn mẫu: Mẫu được chọn theo phương pháp ngẫu nhiên. Số mẫu được chọn trong bài nghiên cứu là 116 người là các chuyên gia, các cán bộ và nhân viên tại các DNNVV tại TP. Hồ Chí Minh.
Kích thước mẫu: Theo Green (1991) và Tabachnick và Fidell (2007) trích trong Đinh Phi Hổ (2014, trang 46) thì quy mô mẫu có thể được xác định theo công thức: n 50 + 8k, với k là số biến độc lập của mô hình. Ở đây, tác giả sử dụng mẫu nghiên cứu chính thức n = 192 > 90 phù hợp với công thức trên và phù hợp trong việc chạy phân tích EFA và hồi quy bội.
Tác giả đã đề xuất mô hình hồi quy để kiểm định các giả thuyết trên có dạng như sau:
LCDVKT = DOINGU β1 + GIOITHIEU β2 + LICM β3 + CLDV β4 + GIAPHI β5+ɛ
Trong đó:
Biến DOINGU: Đội ngũ nhân viên
Biến GIOITHIEU: Sự giới thiệu
Biến LICM: Lợi ích chuyên môn
Biến CLDV: Chất lượng dịch vụ kế toán
Biến GIAPHI: Giá phí
Biến LCDVKT: Quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các DNNVV TP. Hồ Chí Minh
ɛ: Hệ số nhiễu, βi: Trọng số hồi quy.
3. Kết quả nghiên cứu
Trước khi đi vào phân tích hồi qui ta cần xem xét sự tương quan giữa các biến độc lập và biến phụ thuộc qua ma trận tương quan các biến như sau:
Các biến độc lập GIAPHI, GIOITHIEU, LICM, DNNV, CLDV có hệ số tương quan cùng chiều với biến phụ thuộc, hệ số tương quan của biến phụ thuộc với các biến độc lập dao động từ 0,247 đến 0,424. Biến giới thiệu có mối quan hệ lỏng lẻo với biến LCDVKT, các biến còn lại có mối quan hệ trung bình với biến LCDVKT.
a. Biến độc lập: GIAPHI, GIOITHIEU, LICM, DNNV, CLDV
b. Biến phụ thuộc: LCDVKT
Bảng 3.2 cho thấy, giá trị hệ số R2 là 0.604 > 0.5, do vậy, đây là mô hình thích hợp để sử dụng đánh giá mối quan hệ giữa biến phụ thuộc và các biến độc lập. Ngoài ra, giá trị hệ số R2 hiệu chỉnh là 0.591, nghĩa là mô hình hồi quy tuyến tính đã xây dựng phù hợp với dữ liệu 59.1%. Nói cách khác, biến phụ thuộc được giải thích 59,1% bởi các biến độc lập trên. (Xem bảng 3.3)
Căn cứ vào bảng 3.3, phương trình hồi qui tuyến tính bội của các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các DNNVV TP. Hồ Chí Minh với các hệ số chuẩn hóa như sau:
LCDVKT = 0,312DNNV + 0,171GIOITHIEU + 0,294LICM + 0,337CLDV + 0,272GIAPHI
4. Một vài đề xuất
4.1. Đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa TP. Hồ Chí Minh
Việc tiếp cận các dịch vụ kế toán, tư vấn là giải pháp nhanh nhất, hiệu quả nhất để doanh nghiệp nhận được những ý kiến tư vấn tốt nhất trong công tác quản lý doanh nghiệp nói chung và công tác tài chính, kế toán nói riêng. Việc lựa chọn dịch vụ kế toán căn cứ vào chất lượng dịch vụ cung cấp và các lợi ích chuyên môn được hưởng cũng như giá cả dịch vụ phù hợp với đơn vị mình.
4.2. Đối với các công ty cung cấp dịch vụ kế toán
Các công ty dịch vụ kế toán cần tăng cường quảng bá thương hiệu trên các phương tiện thông tin đại chúng, thiết kế hệ thống nhận diện thương hiệu chuẩn có những khác biệt so với đối thủ cạnh tranh trên thị trường và chú trọng xây dựng đội ngũ nhân viên thực hiện công việc một cách chuyên nghiệp có chất lượng cao về chuyên môn cũng là điều cần thiết tạo nên hình ảnh tích cực trong cảm nhận của khách hàng. Ngoài ra, các công ty cung cấp dịch vụ kế toán cần phải có chiến lược về giá cả sản phẩm dịch vụ cạnh tranh linh hoạt để có thể giữ chân khách hàng cũ và thu hút khách hàng mới.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1. Dương Thị Hương Liên. 2013. Xây dựng thị trường dịch vụ kế toán hoàn chỉnh và đồng bộ. Tạp chí Tài chính, số 4, trang 41-42.
2. Mai Thị Hoàng Minh. 2010. Kế toán và dịch vụ kế toán Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ. Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh.
3. Mai Thị Hoàng Minh, 2013. Dịch vụ kế toán Việt Nam những hạn chế cần khắc phục. Tạp chí Kế toán - Kiểm toán, số 3, trang 7-9.
4. Ettenson R., and Turner K..1997. An exploratory investigation of consumer decision making for selected professional and nonprofessional services. Journal of Services Marketing, Vol 11 No2. pp91-104.
5. Fishbem M..and Ajzen I., 1975. Belief, Atitude, Intention and Behavior: An Introduction to Theory and Research. Addison-Wesley Publishing Company.
6. Hunt et al, 1999. Marketing of Accounting Services to Professional vs Small BusinessOwners: Selection and Retention Criteria of These Client Groups.
7. Kotler P., and Armtrong G., 2004. Marketing: An Introduction. 7th ed. Prentice Hall.
FACTORS AFFECTING THE ACCOUNTING SERVICE SELECTION OF SMES BASED IN HO CHI MINH CITY
Ph.D. PHAM NGOC TOAN
University of Economics Ho Chi Minh City
DUONG THI TUYET LOAN
College of Foreign Economic Relations
ABSTRACT:
This study identifies standards and analyzes the factors affecting the accounting service selection of small and medium-sized enterprises (SMEs) based in Ho Chi Minh City. The study’s results show that these factors include workforce, introduction, professional benefits, accounting services quality and prices of services. In addition, these factors show a correlation and have statistical significances. The study also proposes some realistic solutions to improve the effectiveness of the accounting service selection of SMEs located in Ho Chi Minh City.
Key word: Factors, accounting services, SMEs.
Xem toàn bộ ấn phẩm Các kết quả nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ số 03 tháng 03/2017 tại đây
