Cải cách thủ tục thuế: Từ chính sách đến thực thi còn "gian truân"

Tuy nhiên, con đường từ chính sách đến thực thi vẫn còn lắm "gian truân" đòi hỏi nỗ lực của toàn ngành tài chính.

Chính sách tốt…

Thông tư số 119, điều chỉnh các thông tin liên quan tới nội dung của 7 Thông tư tại các lĩnh vực như thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng, hóa đơn chứng từ và mẫu giấy nộp tiền.

Việc thực hiện Thông tư 119 sẽ thay đổi một số nội dung liên quan tới mẫu biểu kê khai thuế. Ví dụ như Tờ khai 01 thuế Giá trị gia tăng, bảng kê hàng hóa dịch vụ bán ra, mua vào... được điều chỉnh cắt giảm những chỉ tiêu, cột mục không cần thiết, không phù hợp giúp doanh nghiệp giảm thời gian thực hiện việc khai thuế. Một số mẫu biểu không phù hợp như mẫu biểu bảng kê hàng hóa, dịch vụ bán ra chịu thuế 0%, bảng kê với đơn vị bán ôtô, xe máy được điều chỉnh bãi bỏ, doanh nghiệp không phải kê khai nữa...

Đặc biệt, Thông tư mới của Bộ Tài chính đã bỏ mức 1 tỷ đồng về điều kiện tài sản, máy móc, thiết bị đầu tư, mua sắm đối với doanh nghiệp mới thành lập để đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế. Về bảng kê hóa đơn hàng hóa dịch vụ mua vào, bán ra, Bộ Tài chính cho biết, cơ quan này đã bỏ 12 chỉ tiêu trong những thủ tục này nhằm đơn giản hóa thủ tục cho doanh nghiệp.

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Cao Anh Tuấn, những nội dung sửa đổi, bổ sung tại Thông tư này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh, giúp đơn giản hoá các thủ tục hành chính thuế, qua đó giảm thời gian người nộp thuế phải tiêu tốn để hoàn thành các thủ tục nộp thuế.

Nhiều chuyên gia kinh tế nhận định việc nhanh chóng ban hành Thông tư 119 ngay sau khi lấy ý kiến của cộng đồng doanh nghiệp đã chứng tỏ quyết tâm của lãnh đạo ngành Tài chính trong việc thực hiện cam kết cắt giảm số giờ nộp thuế của doanh nghiệp từ 872 giờ xuống 300 giờ và tiếp tục xuống 171 giờ trong năm 2015. Trước đó, báo cáo công bố giữa tháng 6 của Ngân hàng Thế giới (WB) cho thấy doanh nghiệp Việt Nam phải mất tới 872 giờ mỗi năm để nộp thuế, bảo hiểm...

Tuy nhiên, vẫn còn những lo ngại xung quanh ở khâu thực thi Thông tư. Bởi từ trước đến nay có nhiều những chính sách tốt, bộ luật hay nhưng trong quá trình thực hiện, khi đến xuống với doanh nghiệp, người dân thì không còn sát với quy định, đặc biệt khi xã hội đang kỳ vọng rất nhiều vào quyết tâm cải cách của ngành Thuế.

Cần có Cổng thông tin minh bạch

Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn đã thẳng thắn thừa nhận nhiều chính sách được ban hành nhưng có khi thực thi không đầy đủ, thậm chí vi phạm quyền lợi doanh nghiệp. "Đây là thực tế phải nói thẳng. Chính sách yêu cầu hai hoặc ba chứng từ nhưng cán bộ làm có khi lại yêu cầu thêm. Do vậy, giải pháp lần này chú trọng công tác thực hiện," Thứ trưởng nhấn mạnh.

Do đặc thù ngành thuế có địa bàn rộng nên Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho rằng để Thông tư lần này đạt được hiệu quả cao nhất, Bộ Tài chính phải có cổng thông tin phản ánh công khai toàn bộ vướng mắc của doanh nghiệp và địa phương. Muốn quản trị được phải công khai minh bạch.

Thực tế cho thấy, đã gần 20 ngày kể từ khi Thông tư được ban hành, nhưng theo phản ánh của nhiều doanh nghiệp, địa phương vẫn chưa thể "thấu hiểu" hết nội dung dù Tổng cục Thuế đã và đang tổ chức nhiều các lớp tập huấn tại hai miền Nam Bắc.

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Cao Anh Tuấn, cơ quan thuế các cấp cần quán triệt nội dung Thông tư 119 đến toàn thể cán bộ công chức ngành thuế và tổ chức tập huấn, tăng cường tuyên truyền, phổ biến tới toàn bộ các doanh nghiệp trên địa bàn. Mỗi cán bộ thuế phải cập nhật kịp thời các chính sách thuế mới, thực hiện phổ biến, hướng dẫn, giải đáp thắc mắc về chính sách, thủ tục về thuế đến những người nộp thuế và cộng đồng dân cư.

Bà Nguyễn Thị Hải Yến, Trưởng phòng Tuyên truyền và hỗ trợ người nộp thuế, Cục thuế Thành phố Hà Nội cho biết từ ngày 10/9 đến 20/9, Cục thuế Hà Nội đã tổ chức 100 lớp tập huấn cho các doanh nghiệp trên toàn địa bàn, 12 lớp tập huấn cho trên 9.000 doanh nghiệp thuộc Văn phòng Cục thuế thành phố Hà Nội quản lý. Đồng thời tổ chức tập huấn đồng loạt tại 30 chi cục thuế quận, huyện.

Bên cạnh đó, đối với những thủ tục hành chính thuế đã được cắt giảm và những nội dung tạo thuận lợi cho người nộp thuế đã được quy định rõ tại Thông tư 119, Tổng cục trưởng Tổng cục thuế Bùi Văn Nam đề nghị các cục thuế cụ thể hóa thành quy định của đơn vị để thực hiện.

Ngoài ra, để tạo điều kiện thuận lợi ở mức cao nhất cho doanh nghiệp và người dân, Tổng cục Thuế đề nghị các cục thuế công bố công khai số điện thoại để hỗ trợ hướng dẫn doanh nghiệp và số điện thoại đường dây nóng để tiếp nhận và trả lời những vướng mắc liên quan.

Tổng Cục trưởng Bùi Văn Nam nhấn mạnh mục tiêu cụ thể nhất mà Kế hoạch hành động cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân mà Tổng cục Thuế hướng đến là phấn đấu ngay trong năm 2014 này sẽ giảm thời gian thực hiện thủ tục khai thuế, nộp thuế xuống còn không quá 300 giờ/năm, giảm số lần nộp thuế xuống tối thiểu bằng với mức trung bình của các nước trong khu vực./.