Thứ trưởng Hồ Thị Kim ThoaQua Đề án, những thành công của
Cuộc vận động sẽ được hệ thống để trở thành một chương trình hành động với
phương châm thường xuyên, ổn định, bền vững”, nhằm phát triển hệ thống phân
phối hàng Việt tới tất cả các tỉnh, thành trong cả nước. Tạp chí Công Thương đã
có cuộc trao đổi với Thứ trưởng Bộ Công Thương Hồ Thị Kim Thoa về vấn đề này.
PV: Xin Thứ trưởng đánh giá đôi nét về Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam trong thời gian qua?
Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa: Sau 3 năm triển khai thực hiện, Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam bước đầu đã thay đổi nhận thức và thói quen của người Việt, tạo ra xu hướng lựa chọn tiêu dùng hàng Việt Nam. Kết quả của Cuộc vận động không chỉ góp phần thúc đẩy sản xuất, nâng cao uy tín của doanh nghiệp mà còn có ý nghĩa tích cực trong việc thực hiện các giải pháp để giữ vững ổn định sản xuất, kinh doanh bảo đảm đời sống của nhân dân, duy trì phát triển kinh tế, ổn định xã hội của đất nước trong điều kiện tác động tiêu cực của khủng hoảng kinh tế thế giới.
Theo số liệu thống kê trong hệ thống siêu thị của một số doanh nghiệp phân phối tại thị trường Việt Nam, hàng Việt chiếm tỷ trọng lớn từ 80 - 90% là hàng sản xuất trong nước (hệ thống siêu thị Big C tỷ lệ là 90%, hệ thống siêu thị của Saigon Coop và hệ thống siêu thị Vinatex mart có tỷ lệ tới hơn 95%). Tại hệ thống các cửa hàng bình ổn thị trường có tỷ lệ tới gần 90% là hàng Việt. Thị hiếu người tiêu dùng có sự thay đổi đáng kể khi hiện nay, 71% người tiêu dùng tin tưởng vào hàng Việt Nam chất lượng cao. Tại nhiều địa phương, các mặt hàng dệt may, da giầy có tới 80% người ưa chuộng; nhóm hàng thực phẩm, rau quả có tới trên 58% người tiêu dùng ưa chuộng...
PV: Nhưng vẫn có ý kiến cho rằng hoạt động của Cuộc vận động tuy đã có tính hệ thống nhưng thiếu tính liên tục thường xuyên và bền vững, Thứ trưởng đánh giá như thế nào về nhận xét này?
Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa: Đúng là Cuộc vận động đã thu được kết quả rất khả quan trong thời gian qua. Các chương trình bình ổn giá, tiêu thụ hàng nông sản, đưa hàng Việt về nông thôn đã phát huy hiệu quả. Tuy nhiên, qua tổng kết đánh giá, chúng tôi cũng nhận thấy điểm hạn chế của Cuộc vận động là hệ thống phân phối hàng Việt vẫn chưa phủ khắp cả nước, hoạt động thiết lập hệ thống các điểm bán hàng Việt bền vững, đặc biệt tại các khu vực tập trung đông dân cư, khu công nghiệp, vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo vẫn chưa nhiều, cũng như hoạt động đưa hàng Việt về các khu vực trên vẫn thiếu tính ổn định… Về cơ bản, các hoạt động nêu trên mới mang tính xúc tiến thương mại. Cuộc vận động đã có tính hệ thống nhưng thiếu tính liên tục, thường xuyên và bền vững. Do đó, trong thời gian tới, để tiếp tục tăng cường thực hiện Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam, thì quan trọng là phải xây dựng và phát triển thị trường trong nước một cách hệ thống, mà cụ thể là xây dựng hệ thống phân phối hoàn chỉnh, hiện đại, bền vững để giúp do.anh nghiệp và hàng Việt tiếp cận rộng hơn, sâu hơn tới người tiêu dùng cả nước...
PV: Vậy Bộ Công Thương đóng vai trò như thế nào trong việc thực hiện mục tiêu này, thưa Thứ trưởng?
Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa: Nhận thấy tầm ảnh hưởng của Cuộc vận động đến các mặt đời sống của người dân và doanh nghiệp, Thủ tướng Chính phủ đã giao cho Bộ Công Thương chủ trì nghiên cứu và xây dựng Đề án phát triển thị trường trong nước gắn với Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” trên cơ sở phù hợp với các cam kết quốc tế, trình Thủ tướng Chính phủ trong quý IV/2013. Hiện chúng tôi đang hoàn thiện Đề án và xin ý kiến các đơn vị. Trong Đề án này, Bộ Công Thương đã xây dựng 3 nhóm mục tiêu với 6 giải pháp chính nhằm bảo đảm định hướng: Giai đoạn đến năm 2020, tăng cường công tác truyền thông, qua đó nâng cao nhận thức, tạo sự đồng bộ, thống nhất trong nhận thức và hành vi của người tiêu dùng Việt Nam. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác phát triển hệ thống phân phối hàng hóa có thế mạnh do các doanh nghiệp trong nước làm hạt nhân. Đồng thời, hầu hết các chương trình mà Bộ Công Thương đề xuất để hiện thực hóa các giải pháp đều do Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các cơ quan, ban, ngành để thực hiện. Trong đó đặc biệt chú trọng tới việc phối hợp với các đơn vị liên quan, các hiệp hội ngành hàng đẩy mạnh công tác hỗ trợ doanh nghiệp trong các hoạt động xúc tiến thương mại, tổ chức các hoạt động đưa hàng Việt về nông thôn, chợ truyền thống, các chương trình khuyến mại hàng Việt Nam như “Ngày hàng Việt”, “Tuần hàng Việt”, “Tháng hàng Việt”; định kỳ hàng năm phối hợp với Ủy ban nhân dân các địa phương và đơn vị liên quan tổ chức Tuần lễ hàng Việt trên địa bàn cả nước. Bên cạnh đó phải tập trung mở rộng và xây dựng hệ thống phân phối văn minh, hiện đại đối với hàng Việt; đa dạng hóa các loại hình phân phối, thiết lập hệ thống các điểm bán hàng Việt bền vững, đặc biệt tại các khu vực tập trung đông dân cư, khu công nghiệp, vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo…
PV: Như vậy, có thể thấy trách nhiệm của Bộ Công Thương rất nặng nề. Với khối lượng công việc nhiều như vậy, khó khăn hẳn là không ít?
Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa: Khi xây dựng Đề án, chúng tôi cũng đã tính đến những khó khăn phải đối mặt mà cụ thể, trở ngại lớn nhất hiện tại là Đề án triển khai trong bối cảnh suy giảm kinh tế trong và ngoài nước, doanh nghiệp đang tiếp tục phá sản hàng loạt, tồn kho bất động sản tăng cao gây nợ xấu ngân hàng và thắt chặt tín dụng nên sức mua của người dân đang giảm mạnh. Mặt khác, nạn hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, hàng lậu và gian lận thương mại vẫn đang tiếp diễn với nhiều hành vi tinh vi làm cản trở các doanh nghiệp làm ăn chân chính muốn thực lòng phát triển hệ thống phân phối hàng Việt trong nước có thương hiệu, có chất lượng...
Nhưng với những giải pháp rất cụ thể mà Đề án xây dựng, chúng tôi hy vọng rằng sẽ xây dựng được hệ thống phân phối thường xuyên, ổn định, bền vững để Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam ngày càng phát huy hiệu quả, đẩy mạnh phát triển kinh tế trong nước, giúp các doanh nghiệp phát triển sản xuất nhờ sự ủng hộ của người tiêu dùng.
PV: Thứ trưởng đánh giá thế nào về vai trò của truyền thông, đặc biệt là của báo chí ngành Công Thương riêng trong lĩnh vực này?
Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa: Bộ Công Thương và cá nhân tôi đánh giá rất cao vai trò của truyền thông, đặc biệt là của báo chí ngành Công Thương không riêng trong lĩnh vực này. Một điều chắc chắn là nhận thức của người tiêu dùng thay đổi một phần rất lớn là nhờ công sức tuyên truyền của báo chí. Có nhiều lĩnh vực mới vài năm trước còn rất lạ lẫm với người dân như tiết kiệm năng lượng, sản xuất sạch hơn... nhưng giờ đã trở nên quen thuộc và dễ hiểu, đó là nhờ truyền thông. Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam cũng thế, nếu không có truyền thông, hẳn chúng ta không thể đạt được kết quả như vậy. Nhất là báo chí trong ngành đã sát cánh cùng Bộ trong vấn đề định hướng đúng dư luận, góp phần thay đổi nhận thức và thói quen của người tiêu dùng để Cuộc vận động thành công.
Tuy vậy, trong thời gian tới, các đơn vị thông tin truyền thông cần đẩy mạnh tuyên truyền Cuộc vận động một cách thường xuyên, liên tục hơn; Đồng thời nghiên cứu xây dựng các kênh thông tin tuyên truyền riêng cho hàng Việt với cơ chế ưu đãi hỗ trợ cho các doanh nghiệp sản xuất hàng hóa trong nước, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp sản xuất hàng hóa thuần Việt được quảng bá sản phẩm Việt với giá phù hợp, vào các giờ vàng, tại các vị trí ưu tiên của trang báo... Các đơn vị có thể học tập mô hình tuyên truyền trên kênh HTV-Co.op với chương trình "Đồng hành cùng hàng Việt" của Đài truyền hình TP. Hồ Chí Minh trong hỗ trợ quảng bá hàng Việt.
Tôi mong rằng, trong thời gian tới báo chí tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền đẩy mạnh Cuộc vận động để người tiêu dùng tiếp tục ủng hộ phát triển sản xuất trong nước.
PV: Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!
