Công ty Cổ phần Lâm sản Xuất khẩu Đà Nẵng: Tích cực triển khai các giải pháp sản xuất sạch hơn

Do nguyên liệu đầu vào chủ yếu là gỗ tròn (chiếm khoảng 90% lượng gỗ nhập vào) nên trong công đoạn sơ chế (xẻ theo qui cách) đã thải ra một lượng gỗ bìa tương đối lớn. Lượng gỗ bìa này được sử dụng làm nguyên liệu đốt cho nồi hơi cung cấp nhiệt cho lò sấy. Trong quá trình sản xuất, Công ty phải sử dụng rất nhiều các loại máy cắt, máy mài, cưa, xẻ… tiêu hao nhiều năng lượng. Lượng nước thải và khí thải của Công ty cũng tương đối nhiều. Xác định sản xuất phải đi đôi với bảo vệ môi trường, đồng thời bảo đảm sức khỏe cho người lao động, năm 2010, Công ty xin tham gia dự án sản xuất sạch hơn (SXSH) thuộc "Hợp phần Sản xuất sạch hơn trong công nghiệp" của Bộ Công Thương (CPI) do Cơ quan hợp tác phát triển Quốc tế của Đan Mạch (DANIDA) tài trợ. 

Ngay sau khi tham gia Dự án, Đội SXSH của Công ty được thành lập do ông Phan Phụng Thiện - Phó Tổng Giám đốc làm Đội trưởng và các quản đốc, phó quản đốc Phân xưởng làm thành viên. Ông Thiện nhớ lại, những ngày đầu chưa quen, Đội SXSH của Công ty đã rất lúng túng trong việc khảo sát tình hình ngay tại Công ty mình. Nhờ sự trợ giúp rất tích cực của các chuyên gia Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp Đà Nẵng, Đội mới tiến hành được việc kiểm tra tình hình sử dụng năng lượng điện và năng lượng nhiệt thông qua việc đo đạc, đánh giá hiệu suất sử dụng năng lượng của các thiết bị, tổn hao đường dây truyền tải điện, hiệu suất động cơ, hiệu suất lò cấp nhiệt... Kết quả cho thấy có nhiều vị trí có tổn thất năng lượng rất lớn. 

Cụ thể, có 03 động cơ bị chùng dây cu-roa gây tổn thất điện năng; Hệ thống chiếu sáng đang sử dụng đèn chiếu sáng loại huỳnh quang T10 - công suất 40W, chấn lưu sắt từ là loại đèn - ballast phổ thông hiện tại, tính năng tiết kiệm điện không cao, cos thấp, gây tổn thất đường dây cao. Với tổng số khoảng 150 đèn, nếu chuyển đổi sang sử dụng đèn tuýp T8 - công suất 36 W (có độ sáng cao hơn 20% so với đèn T10) thì sẽ tiết kiệm 9,6 kWh/ngày. Một số vị trí tiếp xúc điện không tốt gây ra lệch pha dẫn đến tổn thất điện vô ích và dễ cháy động cơ. 

Về năng lượng nhiệt, qua khảo sát nhận thấy, buồng sấy quá cũ, các cửa của buồng sấy lắp rời, bảo ôn không kín; Hệ thống bảo ôn đường ống dẫn hơi hư hỏng nên gây tổn thất nhiệt cao. Bên cạnh đó, bãi chứa nguyên liệu đốt (gỗ tạp, gỗ bìa, giăm bào, mùn cưa) không có mái che, nên nguyên liệu đốt bị ướt, không cháy hết trong quá trình đốt, do đó lượng thu hồi nhiệt không cao. 

Từ các kết quả đo đạc đánh giá trên, đội SXSH của Công ty đã đề xuất các giải pháp khắc phục. Các loại tạp chất (đất, cát, gỗ bìa, giăm bào, mùn cưa...) nếu sinh ra trong quá trình nhập liệu, xẻ theo qui cách, mộc máy gia công thì được tái sử dụng làm nguyên liệu đốt cho lò hơi công đoạn sấy để giảm chi phí nhiên liệu đầu vào; Với bột mùn cưa để ngoài trời bị lên men và phân huỷ thì sẽ xây dựng kho để bảo quản. 

Với những tổn thất nhiệt lớn nguyên nhân do đường ống dẫn nhiệt, giải pháp là kiểm soát các vị trí rò rỉ của đường ống dẫn hơi nước, bảo ôn lại các đường ống dẫn hơi; Nếu nguyên nhân do bãi chứa nguyên liệu đốt (gỗ tạp, gỗ bìa, giăm bào, mùn cưa) không có mái che thì xây dựng các bãi chứa có mái che; Nếu nguyên nhân từ buồng sấy thì tiến hành cải tạo lại các buồng sấy quá cũ, sửa lại các cửa của buồng sấy lắp rời (bảo ôn và roăng cửa không kín). 

Đối với tiêu thụ điện, Công ty đề ra các giải pháp như ra quy định về tiết kiệm điện; Kiểm tra và vít chặt lại các dây cu roa chùng ở các động cơ; Kiểm tra và vít chặt lại các vị trí tiếp xúc điện để tránh hiện tượng đánh tia lửa điện gây thất thoát điện và cháy động cơ; Phải tắt đèn tại các vị trí khi kết thúc sản xuất; Thay thế các loại đèn hiện có bằng các loại đèn tiết kiệm năng lượng; Tăng cường các tấm chiếu sáng trên mái nhà để tận dụng ánh sáng tự nhiên; Bổ sung các quả cầu thông gió trên mái nhà; Thường xuyên vệ sinh, bảo dưỡng các máy móc thiết bị... 

Để đảm bảo môi trường làm việc, Công ty áp dụng tăng cường các biện pháp quản lý nội vi (trang phục bảo hộ lao động, ý thức của công nhân...); Xây dựng hệ thống xử lý bụi thải bằng phương pháp lọc bụi...
Từ phân tích đánh giá của nhóm tư vấn, sau khi đề xuất các giải pháp, Công ty đã và đang tiến hành thực hiện các biện pháp có giá trị đầu tư thấp (11 giải pháp/17 giải pháp) đã thu được những kết quả khả quan. 

Để hoàn thiện dây chuyền sản xuất đáp ứng được điều kiện môi trường và tiết kiệm năng lượng, duy trì sản xuất tiết kiệm, hiệu quả, Công ty triển khai đầu tư hệ thống xử lý môi trường và nâng cao hiệu suất trong thời gian tới, bao gồm: Cải tạo các buồng sấy bằng các buồng sấy hoạt động khép kín, hệ thống bảo ôn đường ống dẫn hơi kín; Cải tạo lại hệ thống cửa các buồng sấy; Xây dựng hệ thống xử lý bụi thải bằng phương pháp lọc bụi. Dự kiến tổng vốn đầu tư khoảng 920 triệu đồng. Sau đầu tư sẽ đảm bảo các chỉ số ô nhiễm khí thải nằm trong giới hạn cho phép của TCVN; Xây dựng lò hơi sang lò hơi nằm ghi lớn và buồng sấy hoạt đông khép kín, hệ thống bảo ôn đường ống dẫn hơi kín nhằm tận dụng lượng nhiệt không bị tổn thất nhiệt cao; Giảm 100% các rò rỉ (hơi...) trong khâu trung gian của quá trình sản xuất; Giảm 5% tiêu thụ điện năng; Kiểm soát việc thực hiện các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường cũng như đánh giá hiệu quả thực hiện các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường. 

Công ty xác định, sẽ luôn duy trì kết quả đạt được sau khi tham gia Dự án SXSH bằng cách thực hiện tiêu chuẩn hoá các định mức chi phí sản xuất; Luôn giám sát chặt chẽ các chi phí sản xuất phải nằm trong định mức cho phép; Luôn cập nhật các chi phí phục vụ sản xuất: nguyên nhiên liệu, điện, nước. Xác định các chi phí bất thường để tìm ra nguyên nhân gây tổn thất và khắc phục ngay… 

Đánh giá về kết quả triển khai SXSH tại Công ty Cổ phần Lâm sản Xuất khẩu Đà Nẵng, ông Lê Thanh Hạ - Giám đốc Trung tâm Khuyến công và Tư vấn Phát triển Công nghiệp Đà Nẵng cho biết, Công ty đã rất nỗ lực trong việc thực hiện các giải pháp SXSH và đã thu được các kết quả tốt, đồng thời đã xây dựng được một hệ thống quản lý môi trường tại doanh nghiệp. Ông Hạ đề nghị Hợp phần CPI xem xét tiếp tục hỗ trợ tài chính Công ty để tiếp tục triển khai các giải pháp SXSH ở mức đầu tư cao hơn, nhằm đem lại kết quả rõ rệt hơn, đảm bảo sự phát triển bền vững của Công ty.