Công ty CP Giấy Sông Lam: Nỗ lực vì một môi trường xanh - sạch - đẹp

Công ty CP Giấy Sông Lam là một doanh nghiệp chuyên về lĩnh vực sản xuất bột giấy và giấy các loại, vật tư, thiết bị, hoá chất ngành giấy, với công suất sản phẩm 10.000 - 15.000 tấn giấy Kraft/năm. Nguồn nguyên liệu sử dụng của Công ty chủ yếu là tre nứa, các loại giấy phế thải và các chất phụ gia khác. Đặc thù của ngành là qua quá trình sản xuất, nguồn nước thải ra môi trường thường có chứa kiềm dư, bột giấy lơ lửng có chứa hàm lượng BOD, COD cao. Quá trình cháy của lò hơi cũng thải ra môi trường một lượng khí thải như CO2, SO2 và bụi than; chất thải rắn bao gồm các loại xơ sợi xenlulo phân hủy từ bãi nguyên liệu...
Nhận thức rõ những tác động từ sản xuất của Nhà máy tới môi trường, Công ty đã tiếp cận phương thức SXSH từ những năm 2000 - 2001, với giải pháp hết sức đơn giản: Tận dụng nguồn nước sạch từ núi Thành và tận dụng tối đa nước ngưng lò sấy cấp cho nồi hơi, và đến nay, giải pháp này vẫn áp dụng có hiệu quả.
Nhằm giảm tiêu hao nguyên liệu, năng lượng và các chi phí sản xuất; nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản phẩm; giảm ô nhiễm môi trường; cải thiện điều kiện làm việc cho cán bộ, công nhân viên lao động, được sự quan tâm, giúp đỡ của Hợp phần SXSH trong Công nghiệp (CPI), Sở Công Thương Nghệ An, Trung tâm Sản xuất sạch Việt Nam (VNCPC), Công ty đã tham gia thực hiện chương trình SXSH ở cả 2 giai đoạn, với nhiều giải pháp đầu tư lớn, có hiệu quả thiết thực.
Giai đoạn 1, Công ty thực hiện xử lý thay thế nâng cấp một số hạng mục công trình; hợp lý hóa trong dây chuyền sản xuất; cải tạo lại một số thiết bị... đã đem lại những hiệu quả kinh tế rõ rệt. Đặc biệt là việc Công ty lắp đặt hệ thống tuyển nổi thu hồi bột thải, tiết kiệm được tới 99% lượng bột; việc thay thế các thiết bị tiêu hao điện năng lớn sang các thiết bị tiết kiệm hơn như đèn compact, quạt công suất thích hợp, bảo ôn đường ống đã giúp Công ty tiết kiệm điện, than, nước... tiết kiệm nguyên liệu đầu vào; việc đưa hệ thống lọc thu bụi đi vào hoạt động, làm giảm đáng kể lượng bụi thải ra môi trường...
Giai đoạn 2, cùng với sự hỗ trợ của Trung tâm SXSH, Công ty đã hoàn chỉnh Dự án xử lý môi trường tổng hợp, bao gồm: Hệ thống xử lý nước thải xeo - nghiền; hệ thống xử lý nước rửa bột sau nấu; hệ thống nhà bao che nguyên nhiên vật liệu. Đây là các giải pháp đầu tư lớn nhằm giải quyết triệt để việc lãng phí nguyên vật liệu, tái sử dụng nước và tận thu nguyên liệu có trong nước thải.
Công ty đã chọn phương án xử lý hệ thống nước thải xeo - nghiền bằng phương pháp sử dụng hệ thống tuyển nổi, do nhà thầu Korôta - Ấn Độ cung cấp. Công trình đã được đưa vào vận hành sử dụng, sau thời gian chạy thử, hướng dẫn đào tạo công nhân kỹ thuật, chất lượng nước sau xử lý đạt mọi yêu cầu kỹ thuật - chất lượng.
Sau khi hệ thống tuyển nổi đi vào hoạt động (từ tháng 5/2009), ở công đoạn xeo-nghiền đã giảm được một bơm cấp nước công suất 22 kV, tái sử dụng toàn bộ nước thải, thu hồi được lượng bột có trong nước thải (nếu tính cả kết quả các giải pháp nội vi, đã tận thu được 5% bột giấy bị tổn thất trước đây).
Việc xử lý nước thải sau nấu là vấn đề rất phức tạp trong hệ thống nấu bột giấy, với đặc điểm: Màu sắc phải mang màu đen; thành phần lignhin trong nước đạt tiêu chuẩn; lượng tàn dư xút trong nước sau rửa; dễ tạo bọt v.v... Ban dự án Công ty đã quyết định áp dụng phương pháp hóa lý và chọn nhà thầu là Viện Khoa học và Công nghệ Môi trường - Trường Đại học Bách khoa Hà Nội.
Khi hệ thống xử lý nước thải sau công đoạn nấu nguyên liệu (tre, nứa) đi vào hoạt động, sẽ tách được thành phần lignhin trong nước thải và sẽ tái sử dụng được toàn bộ nước thải nhờ hệ thống tuyển nổi tại công đoạn xeo- nghiền. Hệ thống này đã đem lại nguồn nước tái sử dụng khoảng 210.000m3/năm, thu lợi 84 triệu đồng/năm và góp phần thu hồi một lượng bột trong nước thải (khoảng 750 tấn/năm). Ngoài ra, việc triển khai giải pháp còn đem lại những lợi ích về môi trường như giảm lượng nước thải và bột giấy thải ra môi trường, cải thiện điều kiện làm việc của công nhân.
Công ty đã lắp đặt hoàn thành hệ thống nhà bao che, bao gồm nhà bao che lề (OCC), nhà bao che bột sau nấu, nhà bao che than từ tháng 9/2009. Nhờ có hệ thống nhà bao che này, Công ty đã tiết kiệm được hơn 100 kg nguyên liệu/tấn sản phẩm giấy krap và tiết kiệm khoảng 5% lượng than tiêu thụ.
Có thể thấy, bằng việc áp dụng thực hiện các giải pháp SXSH, Công ty CP Giấy Sông Lam không những đã đạt được nhiều lợi ích về kinh tế, mà còn cải thiện đáng kể môi trường làm việc của người lao động, giảm thiểu tác động tới môi trường khu vực.