Đối với kinh tế cửa khẩu, đại diện Sở Công Thương Điện Biên cho biết, với những điều kiện thuận lợi cho phát triển thương mại biên giới, hoạt động xuất nhập khẩu hàng hoá của tỉnh Điện Biên chủ yếu được thực hiện thông qua cửa khẩu quốc tế Tây Trang (tỉnh Điện Biên) - Pang Hốc (tỉnh Phông-sa-lỳ, Lào) và cửa khẩu quốc gia Huổi Puốc (tỉnh Điện Biên) - Na Son (tỉnh Luông-pha-bang, Lào).
Thời gian qua, xuất nhập khẩu địa phương đã sôi động ngay từ những tháng đầu Quý I năm 2023. Thị trường mua bán trao đổi hàng hóa, dịch vụ với Lào tăng trưởng nhanh và ổn định, tuy nhiên đến tháng 6, tháng 7 bắt đầu có dấu hiệu giảm do mưa lũ, các tuyến đường qua cửa khẩu Tây Trang xảy ra tình trạng sạt lở, gây tắc nghẽn, cản trở các phương tiện qua lại.
Đồng thời, phía Trung Quốc bắt đầu thực hiện chính sách mở cửa đối với một số cửa khẩu của Việt Nam như: Hà Giang, Lai Châu, Lào Cai, nên các doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu ưu tiên lựa chọn thông quan qua các tuyến cửa khẩu có vị thế thuận tiện hơn để giảm thiểu thời gian và chi phí. Sang đến các tháng cuối năm, thị trường đã ổn định hơn, kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ và trao đổi cư dân biên giới dần tăng trở lại.
Các mặt hàng xuất khẩu sang các tỉnh Bắc Lào chủ yếu là vật liệu xây dựng, hàng nông sản, hàng bách hóa tổng hợp; mặt hàng nhập khẩu từ các tỉnh Bắc Lào chủ yếu là gỗ, hàng nông sản, máy móc thiết bị,…
Để thu hút xuất nhập khẩu hàng hóa tại các cửa khẩu, những năm qua Điện Biên đã quan tâm đầu tư cơ sở hạ tầng ra cửa khẩu quốc tế Tây Trang - Pang Hốc, cửa khẩu chính Huổi Puốc - Na Son… nhằm thu hút lượng hàng hóa xuất nhập khẩu và người xuất nhập cảnh qua cửa khẩu. Đồng thời xây dựng hệ thống chợ biên giới, chợ cửa khẩu theo quy hoạch. Nhờ đó, hoạt động thương mại, dịch vụ phát triển đã thu hút được nhiều thành phần kinh tế tham gia kinh doanh trên thị trường, đáp ứng ngày càng tốt nhu cầu sản xuất và tiêu dùng của nhân dân nơi đây.
Các loại hình vận tải hàng hóa, vận tải hành khách đã phát triển đa dạng. Hiện nay, Điện Biên có các tuyến xe liên vận quốc tế sang 5 tỉnh Bắc Lào (Luông Pha Băng, Bo Kẹo, Luông Nậm Thà, U Đôm Xay, Phông Sa Ly) đã được mở, tạo điều kiện cho giao thương, phát triển thương mại, du lịch... Đây là nền tảng để phát triển các ngành công nghiệp chế biến, thương mại, du lịch.
Trong giai đoạn 2021 - 2025, tỉnh Điện Biên đặt mục tiêu đặt mục tiêu đẩy mạnh đổi mới toàn diện, tạo đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội, quyết tâm đưa Điện Biên thành tỉnh phát triển nhanh và bền vững, trong đó chú trọng vào hoạt động xuất nhập khẩu. Hiện nay Sở Công Thương Điện Biên đang tập trung thực hiện một số giải pháp cụ thể nhằm đẩy mạnh hoạt động xuất nhập khẩu trong thời gian tới.
“Tỉnh Điện Biên định hướng phát triển thị trường hoạt động xuất nhập khẩu: duy trì và mở rộng thị trường xuất nhập khẩu với Lào, Trung Quốc và Thái Lan; tiến tới mở rộng thị trường sang các nước khác trong khu vực và thế giới” - ông Vũ Hồng Sơn - Giám đốc Sở Công Thương Điện Biên thông tin và cho biết, trong thời gian tới, trước hết tỉnh tập trung đẩy mạnh sản xuất, xuất nhập khẩu, ưu tiên những mặt hàng mà hai bên có lợi thế để phát triển hoạt động xuất nhập khẩu và buôn bán qua biên giới.
Sở Công Thương sẽ tham mưu đề xuất hoàn thiện cơ chế, chính sách quản lý, phát triển thương mại biên giới trên các cấp độ; cải cách thủ tục hành chính tạo thuận lợi hóa hải quan, tăng cường phối hợp trong quản lý thương mại biên giới; thực thi, phổ biến, triển khai các chính sách liên quan đến phát triển thương mại biên giới. Cùng với đó, khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia hoạt động xuất, nhập khẩu; tập trung đầu tư phát triển một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực của tỉnh như xi măng, hàng thủ công mỹ nghệ và một số nông, lâm sản chế biến khác, hạn chế tối thiểu tình trạng xuất thô, tăng tỷ trọng hàng chế biến.
Đồng thời, tiếp tục triển khai thực hiện nội dung Biên bản ghi nhớ với thành phố Phổ Nhĩ, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc; Biên bản hợp tác với Sở Công Thương các tỉnh Bắc Lào nhằm đẩy mạnh các hoạt động cung cấp, trao đổi thông tin giữa hai bên; tổ chức gặp gỡ giữa các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp, các cơ quan quản lý nhà nước giữa hai bên; tiến tới mở rộng quan hệ hợp tác đối ngoại với địa phương các nước khác trong khu vực và trên thế giới.
Thống kê của Sở Công Thương Điện Biên, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu và hoạt động thương mại biên giới của Điện Biên 9 tháng năm 2023 ước đạt 58,02 triệu USD, bằng 71,37% so với cùng kỳ năm trước, đạt 48,35% so với kế hoạch năm; trong đó, xuất khẩu ước đạt 42,85 triệu USD, bằng 73,55% so với cùng kỳ năm trước, đạt 53,56% so với kế hoạch năm.
