Có nên hoãn Thế vận hội Tokyo?
Thành viên Ủy ban Olympic Nhật Bản Kaori Yamaguchi nói rằng Thế vận hội Tokyo 2020 nên được hoãn lại vì một số vận động viên đã không thể đào tạo. "Thế vận hội không nên được tổ chức trong một tình huống mà mọi người trên thế giới không thể tận hưởng".
Trước đó, Shigeru Ishiba, một thành viên của đảng LDP cầm quyền của Nhật Bản, đã cảnh báo rằng ngay cả khi Nhật Bản có thể khống chế virus tại nhà, các vận động viên và khán giả có thể đến từ các quốc gia nơi virus vẫn đang lây lan.
"Có thể Thế vận hội Olympic sẽ bị hủy bỏ mặc dù những nỗ lực tốt nhất của Nhật Bản", Ishiba nói.
Phó Thủ tướng Nhật Bản Taro Aso nói với Quốc hội hôm thứ Tư 19/3 rằng "mong muốn được tổ chức Thế vận hội trong một môi trường mà mọi người đều cảm thấy an toàn và hạnh phúc. Nhưng đó là điều mà một mình Nhật Bản không thể quyết định."
Chủ tịch Thế vận hội Tokyo 2020 Yoshiro Mori vẫy tay chào đám đông bên cạnh vạc Olympic trong buổi lễ tại Căn cứ Không quân Nhật Bản Matsushima ở phía bắc Nhật Bản
Phát biểu với các nhà lập pháp vào sáng nay 23/3, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cho biết hoãn Thế vận hội Mùa hè 2020 là một khả năng. Đây là lần đầu tiên Abe thay đổi vị trí công khai trung thành của mình rằng Thế vận hội sẽ bắt đầu vào ngày 24 tháng 7 như dự kiến.
Ủy ban Olympic quốc tế (IOC), cho biết, các cuộc đàm phán với Ủy ban Olympic quốc gia, đại diện của các vận động viên, Ủy ban Paralympic quốc tế, Liên đoàn quốc tế và các bên liên quan khác sẽ tiếp tục trong những ngày tới. Họ đang xem xét hoãn lại - nhưng không hủy bỏ - Thế vận hội Olympic mùa hè này ở Tokyo vì đại dịch covid-19. Quyết định này sẽ được đưa ra trong vòng bốn tuần nữa.
Thiệt hại lớn nếu Thế vận hội Tokyo bị hoãn
Kể từ khi Tokyo đấu thầu thành công vào năm 2013 để tổ chức Thế vận hội, Nhật Bản đã chuẩn bị cho ngày trọng đại. Theo tạp chí Time, việc chuẩn bị có chi phí khoảng 25 tỷ USD, gấp bốn lần ngân sách dự kiến.
Chính phủ Nhật Bản đã cung cấp 120 tỷ yên (1,14 tỷ đô la) để xây dựng sân vận động và 30 tỷ yên cho Paralympics. Và để cải thiện mạng lưới giao thông của Nhật Bản, xây dựng địa điểm và nâng cấp các cơ sở du lịch với dự đoán sẽ đón 90 triệu du khách đến Nhật Bản vào năm 2020.
Keith Henry, chủ tịch chiến lược châu Á, có trụ sở tại Nhật Bản cho biết: "Họ đã nghĩ rằng Thế vận hội có thể đóng vai trò là nền tảng cho Nhật Bản sẽ phát sóng tới hàng tỷ người trên toàn thế giới". Đó không chỉ là thủ đô Tokyo sẽ bị ảnh hưởng từ việc hủy bỏ hoặc trì hoãn.
"Mục đích là để du khách dành vài ngày ở Tokyo, sau đó tận dụng cơ hội khám phá các khu vực khác của Nhật Bản," Henry nói. "Thiệt hại kinh tế sẽ lan rộng khắp Nhật Bản."
Matheson cho biết các thành phố bên ngoài Tokyo dự kiến sẽ đón 100.000 khách du lịch quốc tế từ Thế vận hội, những người sẽ trả giá thuê phòng cao hơn so với khách du lịch thường làm vào thời điểm đó trong năm.
"Đó có khả năng ít nhất hàng trăm triệu đô la, nếu không phải là hàng tỷ đô la, doanh thu bị mất cho ngành khách sạn, và đó có lẽ không phải là bảo hiểm," ông nói thêm.
Đầu tháng 3, Bộ trưởng Thế vận hội Nhật Bản Seiko Hashimoto nói rằng hợp đồng của Tokyo với IOC đã cho phép họ hoãn các trò chơi cho đến cuối năm nay.
Nhưng việc hoãn Thế vận hội cũng sẽ khiến chi phí lên tới hàng tỷ đô la, theo Victor Matheson, một nhà kinh tế thể thao tại Đại học Holy Cross - và tiền lãng phí đã được chính phủ Nhật Bản, các nhà quảng cáo, nhà tài trợ và các phương tiện truyền thông bỏ ra.
Ngọn lửa Olympic Tokyo 2020 đến từ Hy Lạp vào Chủ nhật tại ga đường sắt Miyako ở tỉnh Iwate, Nhật Bản.
Một cách khác là tổ chức Thế vận hội theo kế hoạch mà không có khán giả. Bằng cách đó, các nhà tài trợ, vận động viên và chủ sở hữu bản quyền truyền hình vẫn có một Thế vận hội, Matheson nói.
Matheson nói: "Bạn vẫn có thể giữ được 3-4 tỷ đô la bản quyền truyền hình. Các vận động viên vẫn đang trên sân khấu thế giới và bạn có thể giữ phần lớn số tiền tài trợ của mình". "Nó giữ rất nhiều doanh thu của bạn nguyên vẹn và không có vấn đề lập kế hoạch."
Thế vận hội đã được coi là "Thế vận hội phục hồi" nhằm làm nổi bật sự phục hồi của những khu vực bị tàn phá bởi trận động đất, sóng thần và thảm họa năm 2011 , khiến gần 20.000 người thiệt mạng và hơn 2.500 người khác mất tích.
Hủy bỏ Thế vận hội Tokyo sẽ khiến Nhật Bản tiêu tốn khoảng 7,8 nghìn tỷ yên GDP hàng năm, tương đương 1,4% tổng số, theo dự báo của Sumitomo Mitsui Banking Corp.
Còn các vận động viên thì sao?
Đối với nhiều vận động viên, thi đấu tại Thế vận hội là một thời điểm xác định nghề nghiệp đòi hỏi nhiều năm đào tạo và hy sinh cá nhân.
Thể lực đỉnh cao thường đến ở độ tuổi 20 và đầu 30 của một người, nghĩa là các vận động viên có một cơ hội nhỏ để giành huy chương. Việc loại bỏ Tokyo 2020 có thể thay đổi cuộc sống.
Một số vận động viên vẫn chưa đủ điều kiện. Những người cần cải thiện thứ hạng của họ có thể bỏ lỡ vì nhiều sự kiện đủ điều kiện đã được lên lịch lại. Sự kiện vòng loại cuối cùng của bóng chày , ví dụ, dự kiến diễn ra tại Đài Loan, đã được chuyển từ tháng Tư đến tháng Sáu.
Ban điều hành IOC đã loại trừ việc hủy bỏ Thế vận hội, họ cho rằng nó sẽ "phá hủy giấc mơ Olympic của 11.000 vận động viên" và tất cả những người ủng hộ họ, theo một bức thư gửi các vận động viên từ Chủ tịch IOC Thomas Bach. Bach nhận ra rằng sự bùng phát và các biện pháp làm chậm sự lây lan của nó đã ảnh hưởng đến kế hoạch tập luyện của các vận động viên.
Một chiếc đồng hồ khổng lồ ở Tokyo đếm ngược đến Thế vận hội
"Nhiều người trong số bạn không thể chuẩn bị và huấn luyện theo cách bạn đã quen, hoặc thậm chí không phải vì các biện pháp chống Covid-19 ở nước bạn," ông nói. "Bạn có hàng ngàn vận động viên chuẩn bị cho một sự kiện mà họ không chắc chắn sẽ diễn ra hay không. Vì vậy, có rất nhiều lo lắng xung quanh Thế vận hội - và có lẽ đúng như vậy."
Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban Olympic Tây Ban Nha Alejandro Blanco cho biết ông muốn Thế vận hội bị hoãn lại để cho các vận động viên của đất nước ông có cơ hội chuẩn bị đầy đủ.
Sau Ý, Tây Ban Nha là quốc gia chịu thiệt hại nặng nề nhất ở châu Âu với gần 12.000 trường hợp nhiễm virut.
"Tin tức mà chúng tôi nhận được mỗi ngày là không thoải mái đối với tất cả các quốc gia trên thế giới, nhưng đối với chúng tôi, điều quan trọng nhất là người chơi thể thao của chúng tôi không thể tập luyện và ăn mừng Thế vận hội (theo kế hoạch) sẽ dẫn đến tình trạng bất bình đẳng", Blanco nói tuyên bố.
"Chúng tôi muốn Thế vận hội diễn ra, nhưng với an ninh. Chúng tôi là một quốc gia quan trọng trên thế giới và bốn tháng trước Thế vận hội, các vận động viên của chúng tôi không thể đến trong điều kiện bình đẳng.
Trong những ngày gần đây, ngày càng nhiều quốc gia và vận động viên kêu gọi các trò chơi bị hoãn lại.
Canada và Úc sẽ không gửi vận động viên đến Thế vận hội Olympic 2020 ở Tokyo vì những rủi ro liên quan đến sự bùng phát của covid-19, ủy ban Olympic cho cả hai nước cho biết trong các tuyên bố riêng.
"Trong khi chúng tôi nhận ra sự phức tạp vốn có xung quanh việc hoãn, không có gì quan trọng hơn sức khỏe và sự an toàn của các vận động viên của chúng tôi và cộng đồng thế giới", Ủy ban Olympic Canada và Ủy ban Paralympic Canada cho biết trong một tuyên bố chung hôm Chủ nhật. “Đây không chỉ là về sức khỏe vận động viên - mà còn là về sức khỏe cộng đồng”.
"Rõ ràng Thế vận hội không thể được tổ chức vào tháng 7", Ian Chesterman, Đội trưởng đội Úc của Úc cho biết. "Các vận động viên của chúng tôi đã rất tuyệt vời trong thái độ tích cực của họ đối với việc đào tạo và chuẩn bị, nhưng sự căng thẳng và không chắc chắn là vô cùng thách thức đối với họ."
