Ngày 02/10/2025, tại Hà Nội, Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương và Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam phối hợp tổ chức Diễn đàn Kinh tế mới 2025 nhằm tìm kiếm động lực phát triển mới cho nền kinh tế Việt Nam trong năm 2025 và giai đoạn 2026 - 2030.
Bứt phá, vươn lên bằng nội lực
Phát biểu khai mạc tại Diễn đàn, GS.TS. Hoàng Văn Cường - Phó Chủ tịch Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam cho biết, sau 40 năm đổi mới, nền kinh tế Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu quan trọng. Năm 2025, quy mô GDP ước đạt 500 tỷ USD, thu nhập bình quân đầu người khoảng 5.000 USD, đưa Việt Nam chính thức bước vào nhóm nước thu nhập trung bình cao. Tốc độ tăng trưởng bình quân duy trì ở mức 7%/năm, thuộc nhóm cao của châu Á, đưa Việt Nam trở thành một trong những “ngôi sao sáng” của tăng trưởng toàn cầu. Xuất nhập khẩu hàng hóa liên tục tăng, đưa Việt Nam vào nhóm 20 quốc gia thương mại hàng đầu thế giới, đồng thời trở thành trung tâm sản xuất quan trọng trong các lĩnh vực dệt may, da giày, điện tử.
Tuy nhiên, trong bối cảnh cạnh tranh công nghệ gay gắt, rào cản thương mại mới và xu thế chuyển đổi xanh, chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, GS.TS. Hoàng Văn Cường cho rằng đây là thời điểm để Việt Nam vươn lên bằng nội lực, tham gia ngay từ đầu vào các ngành công nghệ cao, trở thành mắt xích quan trọng của chuỗi giá trị toàn cầu. Chỉ như vậy, tăng trưởng mới bền vững và tạo sức bật để đạt tốc độ hai con số, hiện thực hóa khát vọng về một Việt Nam phát triển, hùng cường.
Trưởng Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương Nguyễn Thanh Nghị nhấn mạnh, đổi mới mô hình tăng trưởng không chỉ là thực hiện mục tiêu kinh tế trước mắt và hai mục tiêu chiến lược đến năm 2030, năm 2045 mà còn là sứ mệnh chính trị và lịch sử để bảo đảm độc lập, tự chủ, tự cường, đưa Việt Nam bước vào kỷ nguyên phát triển mới.
Theo ông Nguyễn Thanh Nghị, tăng trưởng của Việt Nam những năm qua vẫn chủ yếu dựa vào khai thác nguồn lực truyền thống như vốn, tài nguyên và lao động rẻ - mô hình này đang dần tới hạn và bộc lộ nhiều hạn chế trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt. Việt Nam buộc phải chuyển sang mô hình dựa trên tri thức, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo nếu muốn duy trì tốc độ phát triển trong những thập kỷ tới.
Phát biểu tại Diễn đàn, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng, Việt Nam đang đứng trước ngưỡng cửa của mục tiêu lớn là trở thành nước phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045 và mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Để đạt được mục tiêu này, Việt Nam cần quyết tâm chuyển đổi mô hình tăng trưởng, không những chuyển đổi theo chiều rộng mà còn chuyển đổi về chiều sâu, phát triển dựa trên nền tảng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, sử dụng hiệu quả nguồn lực của đất nước.
Phó Thủ tướng cho biết, thời gian qua Bộ Chính trị đã ban hành 04 Nghị quyết rất quan trọng, là nền tảng và động lực cho sự phát triển. Đó là Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân và Nghị quyết 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế trong tình hình mới. Những nghị quyết này là kim chỉ nam để phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, để xây dựng nền kinh tế nước ta phát triển nhanh, độc lập, tự chủ, kiến tạo và chủ động hội nhập quốc tế một cách sâu rộng.
Đổi mới mô hình tăng trưởng - sức bật từ kinh tế tư nhân
Trong khuôn khổ diễn đàn, nhiều chuyên gia và lãnh đạo doanh nghiệp đã chia sẻ góc nhìn về yêu cầu đổi mới mô hình tăng trưởng. Ông Tim Evans, Tổng Giám đốc Ngân hàng HSBC Việt Nam, sức bật kinh tế Việt Nam trong giai đoạn tới sẽ đến từ khu vực tư nhân. Đây là động lực tăng trưởng then chốt, đặc biệt khi được hỗ trợ bởi môi trường chính sách minh bạch, hội nhập sâu rộng và dòng vốn quốc tế dịch chuyển mạnh.
Ông cho biết Việt Nam đang nổi lên như điểm đến hấp dẫn trong bối cảnh các nhà đầu tư tìm kiếm môi trường ổn định, với mục tiêu tăng trưởng năm 2025 ở mức 8%. Trong 18 tháng qua, Chính phủ đã thực hiện nhiều cải cách quan trọng như sắp xếp đơn vị hành chính, điều chỉnh chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế VAT và ban hành ưu đãi cho lĩnh vực công nghệ số, công nghệ cao. Song song, các trụ cột tăng trưởng được xác định rõ: chuyển đổi số, công nghệ cao và hội nhập quốc tế. Kinh tế tư nhân, nếu được hỗ trợ đúng hướng, sẽ là cánh tay kéo Việt Nam tiến nhanh hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu, ông Evans nhận định.
Ông Shin JuBack, Tổng Giám đốc Lotte Mart Việt Nam cho rằng, ESG (Tiêu chuẩn về môi trường - xã hội và quản trị) chính là trụ cột chiến lược dài hạn gắn với định hướng tăng trưởng xanh của Chính phủ.
Lấy ví dụ tại Lotte Mart, đơn vị hướng tới vị thế nhà bán lẻ tiên phong trong việc tích hợp ESG vào toàn bộ hoạt động, từ chuỗi cung ứng, vận hành đến trải nghiệm khách hàng, với 3 ưu tiên: Xây dựng chuỗi cung ứng xanh, Đầu tư công nghệ xanh - chuyển đổi số và Khuyến khích tiêu dùng có trách nhiệm.
Ông Shin nhấn mạnh tăng trưởng và bền vững phải song hành, phát triển xanh, bền vững chính là nền tảng để doanh nghiệp duy trì đà phát triển, đồng thời đóng góp vào mục tiêu chung về phát triển bền vững của Việt Nam.
Tại diễn đàn, các ý kiến đều thống nhất rằng, đổi mới mô hình tăng trưởng của Việt Nam sẽ tiếp tục gắn bó mật thiết với vai trò của doanh nghiệp. Các yếu tố, tiềm năng mới để phát triển kinh tế cần có sự dẫn dắt của Chính phủ, từ đó tạo nên sức bật để kinh tế Việt Nam vươn lên trong giai đoạn 2025 - 2030.
