Giá quặng sắt trong quý 1/2023 đã phục hồi tương đối tốt sau khi sụt giảm hơn 50% vào nửa cuối năm 2022. Giá quặng sắt đang được hưởng lợi khi các dữ liệu cho thấy quá trình tái mở cửa nền kinh tế của Trung Quốc diễn ra thuận lợi, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp, kéo theo đó là triển vọng gia tăng nhu cầu sử dụng thép.
Hãng nghiên cứu thị trường Fitch Solutions (Hoa Kỳ) vừa qua đã nâng dự báo giá quặng sắt trong năm nay từ mức 110 USD/tấn lên 125 USD/tấn. Fitch Solutions nhận định tâm lý tích cực trên thị trường, triển vọng nhu cầu được cải thiện, cùng với sự phục hồi mạnh của doanh số bán nhà và hoạt động sản xuất chế tạo của Trung Quốc sẽ hỗ trợ giá quặng sắt tăng lên trong ngắn hạn. Fitch Solutions dự báo tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc được dự báo sẽ đạt 5% trong năm nay, cao hơn đáng kể so với mức tăng 3,3% trong năm 2022.
Theo dữ liệu của hãng Mysteel (Trung Quốc), giá quặng sắt loại hàm lượng 62% sắt của Australia giao đến phía Bắc Trung Quốc hiện đạt 121 USD/tấn. Mức giá này thường được sử dụng làm giá tham khảo cho các hợp đồng giao dịch quặng sắt khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Tuy nhiên, Fitch Solutions cũng nhấn mạnh giá quặng sắt khó có thể quay lại mức đỉnh lịch sử 150 USD/tấn ghi nhận trong năm 2022 trong bối cảnh Trung Quốc đang tìm cách gia tăng kiểm soát giá các loại hàng hoá, nguyên liệu thô quan trọng cho phát triển kinh tế. Cuối năm 2022, Trung Quốc đã cho phép tập đoàn nhà nước China Mineral Resources Group (CMRG) trở thành đại diện của gần 20 hãng sản xuất thép lớn nhất Trung Quốc để tiến hành đàm phán giá và thu mua quặng sắt từ các đối tác nước ngoài.
Động thái này sẽ đem lại quyền đàm phán chưa từng có đối với Trung Quốc trong nhập khẩu quặng sắt. Chính phủ Trung Quốc đã nhiều lần chỉ ra sự mất cân bằng trên thị trường giữa một bên là nhóm các doanh nghiệp khai khoáng toàn cầu và bên kia là ngành thép quy mô lớn nhưng bị phân mảnh của Trung Quốc.
Trung Quốc nhập khẩu hàng năm khoảng 1,1 tỷ tấn quặng sắt để cung ứng cho khoảng 500 doanh nghiệp sản xuất thép quy mô lớn, trong đó chỉ có 10 doanh nghiệp lớn nhất chiếm 40% sản lượng thép toàn quốc. Về phía nguồn cung, hơn 50% lượng quặng sắt nhập khẩu vào Trung Quốc đến từ ba tập đoàn khai thác quặng sắt lớn nhất thế giới, gồm Vale (Brazil), Rio Tinto (Anh) và BHP Group (Australia).
Hãng tin Bloomberg cho biết CMRG đã bắt đầu đàm phán các hợp đồng cung ứng quặng sắt mới với ba tập đoàn trên. Giới phân tích đánh giá CMRG sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc yêu cầu các nhà cung cấp giảm giá đối với loại quặng sắt có chất lượng cao trong bối cảnh Trung Quốc đang nỗ lực cắt giảm lượng phát thải khí nhà kính. Đồng thời, thông qua việc điều phối nhu cầu sử dụng quặng sắt, CMRG có thể kiểm soát tốt hơn hoạt động sản xuất thép của các doanh nghiệp tại Trung Quốc.
Fitch Solutions cũng cho biết triển vọng nhu cầu sử dụng quặng sắt tại Liên minh châu Âu (EU) và Hoa Kỳ tiếp tục ở mức thấp trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế suy yếu.
Trong trung hạn, Fitch Solutions dự báo giá quặng sắt sẽ chịu áp lực giảm xuống khi nguồn cung quặng sắt trên toàn cầu được dự báo sẽ tăng 3,1%/năm từ nay đến năm 2028 khi hàng loạt dự án khai thác mới tại Australia, Brazil và châu Phi đi vào hoạt động. Trong đó, lượng quặng sắt xuất khẩu của Brazil được dự báo sẽ tăng khoảng 6%/năm từ nay đến năm 2028.
