Các quan chức cấp cao Hoa Kỳ và Trung Quốc đã tổ chức điện đàm vào cuối ngày 7/5 (theo giờ Bờ Đông Hoa Kỳ) để thảo luận một số vấn đề trong quan hệ thương mại giữa hai quốc gia, bao gồm cả thoả thuận thương mại giai đoạn 1 được hai nước ký kết hồi giữa tháng 1/2020.
Chính phủ Hoa Kỳ và Trung Quốc cùng cho biết trong quá trình điện đàm, Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Steven Mnuchin và Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer đã cùng thảo luận với Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc về các vấn đề kinh tế và sức khỏe cộng đồng, theo chính phủ từ cả hai bên.
Cuộc điện đàm diễn ra trong bối cảnh giới đầu tư trên toàn cầu đang lo ngại quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang ngày càng xấu đi có thể ảnh hưởng tiêu cực đến việc thực thi thoả thuận giai đoạn 1 giữa hai quốc gia.
Chiến tranh thương mại Hoa Kỳ và Trung Quốc đã kéo dài trong 2 năm vừa qua và hai quốc gia liên tục áp các mức thuế cao lên hàng hoá của nhau. Cuộc chiến chỉ tạm thời lắng xuống khi hai nước đạt được thoả thuận thương mại giai đoạn 1 vào ngày 15/1/2020. Tuy nhiên, căng thẳng đã bùng phát trở lại trong những tuần gần đây khi chính quyền của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump liên tục cáo buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về sự bùng phát của đại dịch Covid-19.
Sự bùng phát của đại dịch Covid-19 cũng đặt ra mối nghi ngại liệu Trung Quốc có thể thực hiện được các cam kết như đã đề ra trong thoả thuận thương mại giai đoạn 1 hay không, bao gồm việc mua thêm hơn 200 tỷ USD hàng hoá từ Hoa Kỳ trong hai năm (2020 và 2021).
Trong ngày 3/5, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết trọng tâm quan hệ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc hiện là sự bùng phát của đại dịch Covid-19 thay vì thoả thuận thương mại giai đoạn 1 và cảnh báo Hoa Kỳ có thể huỷ bỏ thoả thuận này nếu như Trung Quốc không mua đủ lượng hàng hoá từ Hoa Kỳ như đã cam kết. Ông Donald Trump cũng cho biết sẽ mất khoảng 1 đến 2 tuần để Hoa Kỳ đưa ra được đánh giá việc thực thi các cam kết theo thoả thuận thương mại giai đoạn 1.
Kết thúc cuộc điện đàm, Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ cho biết Trung Quốc và Hoa Kỳ đều đồng ý rằng bất chấp tình trạng khẩn cấp do đại dịch Covid-19 gây ra trên toàn cầu hiện nay, cả hai quốc gia đều hoàn toàn mong muốn sẽ đáp ứng kịp thời các cam kết theo những gì đã đề ra trong thoả thuận thương mại giai đoạn 1.
Bộ Thương mại Trung Quốc cũng cho biết cả hai quốc gia đang nỗ lực thực thi những cam kết của thoả thuận thương mại giai đoạn 1 và hai quốc gia cũng đồng ý duy trì liên lạc.
Tờ South China Morning Post dẫn lời một cố vấn giấu tên của Chính phủ Trung Quốc cho biết việc thảo luận hiện đã diễn ra ở cấp bộ trưởng có thể cho thấy vấn đề hiện nay giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc hiện tương đối nghiêm trọng. Các dữ liệu mới nhất của Trung Quốc cho thấy nước này chưa đáp ứng đáng kể mục tiêu nhập khẩu hàng hoá từ Hoa Kỳ như đã cam kết trong thoả thuận thương mại giai đoạn 1 do sự bùng phát của đại dịch Covid-19 đã khiến các chuỗi cung ứng của cả hai nước bị đứt gãy.