Phiên khai mạc diễn ra dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam Nguyễn Thị Kim Ngân; cùng dự tại điểm cầu Hà Nội có Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó chủ tịch thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng...
Tại các điểm cầu khác có lãnh đạo nghị viện 10 nước thành viên AIPA; lãnh đạo nghị viện các nước quan sát viên AIPA; Tổng thư ký và Ban thư ký AIPA; Tổng thư ký Liên minh nghị viện thế giới IPU, Tổng thư ký ASEAN, đại diện Tổng thư ký Liên hợp quốc.
Đây là lần đầu tiên trong lịch sử 43 năm của AIPA, Đại hội đồng được tổ chức bằng hình thức trực tuyến.
Phát biểu chào mừng sự kiện, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, thế giới và khu vực Đông Nam Á đang trải qua những biến động nhanh chóng, sâu sắc chưa từng có, đặc biệt do những tác động của đại dịch Covid-19 và cọ xát chiến lược nước lớn. Toàn cầu hoá, liên kết và hội nhập quốc tế đang gặp nhiều khó khăn và cần có sự điều chỉnh cho phù hợp với tình hình mới.
Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ và quá trình chuyển đổi số trên toàn cầu đặt ra cả cơ hội và thách thức đối với các quốc gia. Trong bối cảnh đó, cộng đồng ASEAN nói chung và AIPA nói riêng cần gắn kết, tự cường để thích ứng với hoàn cảnh mới, đáp ứng những kỳ vọng ngày một cao hơn của người dân, doanh nghiệp và bạn bè quốc tế.
Với đường lối, chính sách đối ngoại rộng mở, đa phương hoá, đa dạng hoá quan hệ quốc tế, vì hoà bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, Việt Nam gắn bó chặt chẽ với ASEAN. Một ASEAN vững mạnh, có vai trò trung tâm, là động lực của hợp tác khu vực và quốc tế sẽ vừa là chỗ dựa, vừa là mục đích của Việt Nam.
Tổng Bí thư khẳng định, cộng đồng ASEAN có thành công hay không phụ thuộc rất lớn vào việc có phục vụ và đáp ứng được nguyện vọng, lợi ích thiết thực của người dân hay không. Trong suốt 43 năm qua, AIPA đã phát huy tốt vai trò của mình, đồng hành và đóng góp thiết thực vào những chặng đường phát triển của ASEAN.
Hội nghị AIPA 41 lần này có ý nghĩa rất quan trọng, góp phần thực hiện thành công "Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN đến năm 2025" và định hướng phát triển sau năm 2025, ứng phó hiệu quả với những biến động phức tạp của môi trường quốc tế, khu vực và các thách thức chưa từng có do đại dịch Covid-19 gây ra.
Phát biểu khai mạc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, lần đầu tiên trong lịch sử 43 năm của AIPA, Đại hội đồng AIPA được tổ chức bằng hình thức trực tuyến.
Với chủ đề “Ngoại giao nghị viện vì Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng”, cùng với chủ đề Năm Chủ tịch ASEAN 2020, biểu thị sự nhất trí và hưởng ứng kịp thời của AIPA và các Nghị viện thành viên AIPA đối với Chính phủ và nhân dân các nước ASEAN trong việc vượt qua mọi khó khăn, thúc đẩy đoàn kết, hợp tác, vì một Cộng đồng ASEAN thịnh vượng và phát triển bền vững.
Trong chương trình nghị sự của Đại hội đồng, Ủy ban Kinh tế AIPA sẽ thảo luận về chủ đề “Vai trò của Nghị viện trong việc thúc đẩy gắn kết và phục hồi kinh tế ASEAN sau đại dịch Covid-19” nhằm đưa ra các giải pháp vừa tăng cường khả năng khôi phục nền kinh tế, vừa ngăn chặn sự lây lan của đại dịch Covid-19.
Về chính trị, AIPA tiếp tục ủng hộ ASEAN phát huy vai trò trung tâm ở khu vực, đóng góp duy trì môi trường hòa bình, an ninh, ổn định và cấu trúc khu vực rộng mở, minh bạch, bao trùm và dựa trên luật lệ. Các nghị sỹ sẽ cùng nhau trao đổi về chủ đề “Ngoại giao nghị viện vì hòa bình và an ninh bền vững trong ASEAN”.
Tại Đại hội đồng AIPA lần này, Ủy ban Xã hội AIPA sẽ thảo luận về chủ đề “Nâng cao vai trò của AIPA trong việc hỗ trợ cộng đồng văn hóa - xã hội ASEAN ứng phó với đại dịch Covid-19” và Hội nghị Nữ nghị sỹ AIPA thảo luận về “Vai trò của nữ nghị sỹ trong việc bảo đảm việc làm và thu nhập của lao động nữ”.
"Đặc biệt, để nâng cao vai trò của nghị sĩ trẻ nói riêng, vai trò của thanh niên nói chung, lần đầu tiên chúng ta tổ chức Hội nghị Nghị sỹ trẻ AIPA để bàn về “Sự tham gia của các Nghị sỹ trẻ AIPA vào tiến trình xây dựng cộng đồng ASEAN”", Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh.
Tham dự phiên khai mạc, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao chủ đề của AIPA 41 là “Ngoại giao nghị viện vì Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng”, thể hiện cam kết và sự ủng hộ mạnh mẽ của AIPA và các Nghị viện thành viên, đối với nỗ lực của Chính phủ và nhân dân các nước thành viên ASEAN, hướng tới một cộng đồng ASEAN đoàn kết, tự cường, thích ứng hiệu quả với các cơ hội và thách thức đặt ra.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng nêu rõ một số nội dung hợp tác quan trọng giữa AIPA với Quốc hội và Chính phủ các nước ASEAN.
Một là, kênh hành pháp và kênh lập pháp ASEAN cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ thúc đẩy thực hiện thành công các kế hoạch tổng thể, trên 3 trụ cột về chính trị - an ninh, kinh tế và văn hóa - xã hội, hiện thực hóa "Tầm nhìn cộng đồng ASEAN 2025".
Chú trọng đẩy mạnh liên kết kinh tế, tăng cường kết nối, thu hẹp khoảng cách phát triển, lồng ghép và hài hòa các quyết sách của ASEAN với các chương trình phát triển quốc gia.
Hai là, các Nghị sĩ, Nghị viện thành viên AIPA tập hợp ý chí nguyện vọng của người dân, đưa ra khuyến nghị và cùng Chính phủ các nước ASEAN thể hiện trong các quyết sách về phương hướng phát triển của ASEAN, hình thành "Tầm nhìn cộng đồng ASEAN sau 2025" lấy người dân làm trung tâm.
Ba là, các Nghị viện thành viên AIPA chung tay cùng Chính phủ các nước ASEAN xây dựng một cộng đồng ASEAN hoạt động dựa trên luật lệ, thượng tôn pháp luật, bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau, giải quyết tranh chấp và khác biệt theo phương cách hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế; mở rộng quan hệ với các đối tác, trong đó ASEAN luôn giữ vững vai trò trung tâm khu vực.
"Cuối cùng, tôi xin đề cao đối thoại và tiếng nói quý báu của các vị đại biểu Quốc hội, các Nghị sĩ thành viên AIPA cùng kênh Chính phủ thúc đẩy tinh thần gắn kết người dân, góp phần làm sâu sắc thêm các giá trị và bản sắc văn hóa ASEAN vì một cộng đồng ASEAN gắn kết, đùm bọc và chia sẻ lẫn nhau", Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói.
