Thuốc lá nhập lậu gây thiệt hại rất lớn về kinh tế, mất an ninh trật tự, làm thất thu ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến công ăn việc làm của người lao động và các ngành sản xuất phụ trợ.
Hành vi buôn lậu thuốc lá nếu trót lọt có thể mang về “siêu lợi nhuận”, vì thuốc lá là mặt hàng phải chịu rất nhiều loại thuế, trong đó có thuế tiêu thụ đặc biệt 70% và thuế nhập khẩu 135%.
Lợi nhuận từ buôn lậu thuốc lá được Bộ Công an đánh giá chỉ xếp sau ma túy, nên nhiều đối tượng sẵn sàng lao vào con đường phạm pháp. Ngoài sức hấp dẫn từ lợi nhuận, còn nhiều nguyên nhân buôn lậu thuốc lá ngày càng manh động, bất chấp sự kiểm soát của pháp luật là mặt hàng này gọn nhẹ, dễ vận chuyển. Tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nói chung và mặt hàng thuốc lá nói riêng trên địa bàn các tỉnh biên giới Tây Nam nhìn chung vẫn diễn biến phức tạp, gây thiệt hại lớn cho phát triển kinh tế- xã hội và sản xuất.
Theo điều tra của lực lượng công an cho thấy, hầu hết thuốc lá ngoại nhập lậu đều là mang nhãn hiệu Hero hoặc Jet. Thủ đoạn hoạt động của các đối tượng vận chuyển thuốc lá lậu thường là gửi xe khách hoặc chở bằng xe gắn máy, ngụy trang bằng cách giấu trong cốp xe hoặc giỏ xách. Các đối tượng vận chuyển thuốc lá nhập lậu phần lớn là lái xe, lợi dụng đêm tối, các đối tượng này cất giấu, chia nhỏ thuốc lá nhập lậu, cất giấu trong vách ngăn ô tô. Một số phương tiện xe khách thiết kế hầm chứa thuốc lá nhập lậu rất tinh vi nhằm qua mắt lực lượng chức năng hoặc vận chuyển bằng xe gắn máy đi thành từng đoàn, khi phát hiện có lực lượng chức năng kiểm tra thì báo cho nhau để đối phó, trốn tránh. Vi phạm về hoạt động vận chuyển, buôn lậu thuốc lá và hàng cấm đang gia tăng, phương thức, thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi.
Để tăng cường hiệu quả việc phòng chống buôn lậu thuốc lá, Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam cho biết, sẽ kiến nghị Chính phủ, Bộ Tài chính xem xét tạm thời chưa thực hiện phương án tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá. Đồng thời, sẽ kiến nghị Chính phủ và các bộ ngành liên quan cho phép trích kinh phí từ quỹ phòng chống tác hại của thuốc lá cho công tác phòng chống thuốc lá nhập lậu.
Sở dĩ có kiến nghị như trên là do hiện nay, toàn bộ kinh phí từ quỹ này chỉ dành cho hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá, trong khi hoạt động phòng chống buôn lậu thuốc lá còn rất nhiều khó khăn, lại không có kinh phí.
