[eMagazine] Mặt hàng tận dụng UKVFTA tốt nhất gọi tên hạt tiêu

Với động lực từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Vương quốc Anh (UKVFTA), nhiều ngành hàng xuất khẩu của Việt Nam đã bứt phá tại thị trường này. Một trong những ngành hàng tận dụng tốt nhất lợi thế từ UKVFTA chính là hạt tiêu.

Trong số các thị trường xuất khẩu hạt tiêu lớn của Việt Nam, xuất khẩu tới thị trường Anh đang có tốc độ tăng trưởng lớn nhất và đây cũng là thị trường xuất khẩu tiềm năng của Việt Nam.

Theo Thương vụ Việt Nam tại Vương quốc Anh (kiêm nhiệm Ailen), hàng năm, các doanh nghiệp Anh nhập khẩu một lượng lớn rau quả, nông sản để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ của thị trường; trong đó Anh là một quốc gia có nhu cầu lớn về hạt tiêu, là một trong những thị trường tiêu thụ quan trọng tại châu Âu.

Thống kê từ Trung tâm Thương mại Quốc tế (ITC) cho thấy, nhập khẩu hạt tiêu của Anh trong 4 tháng đầu năm 2025 đạt 3,8 nghìn tấn, trị giá 28,5 triệu USD, tăng 12,9% về lượng và tăng 48,3% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024. Tính riêng tháng 4/2025, nhập khẩu hạt tiêu của Anh đạt 1,14 nghìn tấn, trị giá 8,3 triệu USD, tăng 14,5% về lượng và tăng 46,9% về trị giá so với tháng 4/2024.

Về diễn biến giá, giá bình quân nhập khẩu hạt tiêu vào Anh sau khi tăng liên tiếp trong 3 tháng đầu năm thì đã giảm trong tháng 4/2025. Cụ thể, tháng 4/2025, giá bình quân nhập khẩu hạt tiêu của Anh đạt 7.284 USD/tấn, tăng 28,3% so với tháng 4/2024.

Tính chung giá bình quân nhập khẩu hạt tiêu vào Anh trong 4 tháng đầu năm 2025 tăng 1.773 USD/tấn (tương đương tăng 31,3%) so với cùng kỳ năm 2024, đạt 7.428 USD/tấn.

Về cơ cấu thị trường cung cấp, Vương quốc Anh nhập khẩu hạt tiêu từ 44 thị trường trong 4 tháng đầu năm 2025, trong đó Việt Nam là thị trường cung cấp lớn nhất, chiếm 59,94% về lượng và chiếm 62,72% về trị giá trong tổng nhập khẩu, tăng so với mức tỷ trọng 52,68% về lượng và 49,98% về trị giá của 4 tháng đầu năm 2024.

Đáng chú ý, trong 4 tháng đầu năm 2025, nhập khẩu hạt tiêu của Anh tăng so với cùng kỳ năm 2024 là do nhập khẩu từ các thị trường như Việt Nam, Indonesia, Ailen, Trung Quốc tăng; trong khi nhập khẩu từ Ấn Độ, Brazil giảm.

Trước khi Việt Nam và Vương quốc Anh ký kết Hiệp định UKVFTA thì hạt tiêu, cùng với cà phê, hạt điều… là những mặt hàng “made in Vietnam” có mặt nhiều tại các siêu thị của nước này. Số liệu thống kê cho thấy, trong năm 2020, nhập khẩu hạt tiêu vào Anh đạt gần 14 ngàn tấn, trị  giá 121 triệu USD, trong đó có 5.621 tấn từ Việt Nam, trị giá hơn 48 triệu USD, chiếm gần 40% thị phần.

Với UKVFTA, theo thống kê, ngay trong năm đầu tiên Hiệp định có hiệu lực là năm 2021, thông qua tận dụng ưu đãi thuế quan, tăng trưởng xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam sang thị trường Anh đã đạt gần 100%. 

Nhịp tăng trưởng của xuất khẩu hạt tiêu Việt sang Vương quốc Anh tiếp tục được duy trì ổn định những năm qua. Số liệu thống kê 4 tháng đầu năm 2025 cho thấy, trong 10 thị trường xuất khẩu hạt tiêu lớn nhất của Việt Nam, Anh là thị trường có tốc độ tăng trưởng mạnh nhất.

Theo thống kê từ Cục Hải quan, xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam sang thị trường Anh trong 4 tháng đầu năm 2025 đạt 2,33 nghìn tấn, trị giá 17,05 triệu USD, tăng 22,7% về lượng và tăng 97,9% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024.

Về diễn biến giá bình quân xuất khẩu, tính chung 4 tháng đầu năm 2025, giá trung bình xuất khẩu hạt tiêu sang thị trường Anh đạt 7.307,8 USD/tấn, tăng 61,23% so với cùng kỳ năm 2024. So với mặt bằng giá xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam nói chung, giá xuất khẩu sang thị trường Anh ở mức cao hơn nhiều.

Về chủng loại, Việt Nam xuất khẩu chủ yếu chủng loại hạt tiêu đen xay sang thị trường Anh trong quý 1/2025, chiếm 51,58% tổng lượng và chiếm 50,55% tổng trị giá xuất khẩu; tiếp đến là chủng loại hạt tiêu đen, chiếm 24,72% tổng lượng và chiếm 24,16% tổng trị giá xuất khẩu; xuất khẩu hạt tiêu trắng xay chiếm 16,8% tổng lượng và chiếm 20,59% tổng trị giá xuất khẩu.

Xuất khẩu các chủng loại hạt tiêu của Việt Nam sang thị trường Anh đa phần tăng về lượng, trừ xuất khẩu hạt tiêu trắng xay giảm nhẹ 0,3% trong quý đầu năm 2025 so với cùng kỳ năm 2024, trong đó, xuất khẩu hạt tiêu đen tăng 206,1%, đặc biệt, xuất khẩu hạt tiêu trắng mặc dù chiếm tỷ trọng nhỏ nhưng đã tăng 3.033% trong quý đầu năm 2025.

Theo nhận định của các chuyên gia thị trường, hạt tiêu Việt Nam đã và đang ngày càng khẳng định vị thế tại thị trường Anh. Cơ hội mở rộng thị phần hạt tiêu của Việt Nam vẫn cao bởi hạt tiêu Việt Nam đang có nhiều lợi thế cả về nguồn cung, giá cả, lẫn chính sách thương mại.

Về nguồn cung, Việt Nam chiếm tới trên 35% thị phần xuất khẩu hạt tiêu toàn cầu, giúp đảm bảo nguồn cung dồi dào, ổn định và liên tục cho thị trường như Anh. Với sản lượng lớn, Việt Nam dễ dàng đáp ứng các đơn hàng lớn, ổn định - một yêu cầu quan trọng của hệ thống bán lẻ Anh.

Về giá cả, giá hạt tiêu Việt Nam hiện thấp hơn đáng kể so với giá hạt tiêu của Indonesia (đạt khoảng 10.509 USD/tấn), trong khi chất lượng ngày càng cải thiện. Điều này phù hợp với các doanh nghiệp và chuỗi siêu thị tại Anh muốn tìm kiếm sản phẩm giá hợp lý, nhưng ổn định về chất lượng.

Về chính sách thương mại, Việt Nam đang có lợi thế lớn khi xuất khẩu hàng hóa sang thị trường Anh nhờ Hiệp định UKVFTA mà 2 nước đã ký kết; trong đó, việc miễn giảm thuế cũng như xóa bỏ rào cản phi thuế quan là lợi thế mà một số nước xuất khẩu lớn như Ấn Độ hay Brazil không có với Anh.

Là một thị trường lớn, song thị trường Anh cũng đòi hỏi yêu cầu cao về chất lượng nông sản, rau quả và rất cạnh tranh. Sản phẩm hạt tiêu của Việt Nam, đặc biệt là hạt tiêu hữu cơ đang ngày càng được ưa chuộng tại Anh. Người tiêu dùng Anh ưa chuộng gia vị tự nhiên, không phụ gia, có chứng nhận hữu cơ (organic), truy xuất nguồn gốc rõ ràng - những yếu tố mà Việt Nam đang từng bước đáp ứng thông qua các vùng nguyên liệu đạt chuẩn.

Tuy nhiên, các chuyên gia lưu ý, doanh nghiệp Việt Nam muốn thâm nhập sâu hơn thị trường này cần thực hiện sản xuất theo tiêu chuẩn GlobalGAP, hay EurepGAP và các áp dụng các quy chuẩn quản trị quốc tế ISO, SA (tiêu chuẩn trách nhiệm xã hội), ILO (tiêu chuẩn lao động quốc tế). Ngoài ra, doanh nghiệp Việt Nam phải đảm bảo nguồn cung ổn định cả về số lượng và chất lượng để phát triển quan hệ hợp tác bền vững với các đối tác của Anh.