Nhìn lại chặng đường 20 năm xây dựng và phát triển của tỉnh Vĩnh Long

Thành tựu sau 20 năm 

Tỉnh Vĩnh Long được tái lập năm 1992, trong bối cảnh nền kinh tế nước nhà vừa thực hiện công cuộc đổi mới, với xuất phát điểm thấp, đất hẹp người đông, diện tích sản xuất manh mún, việc sắp xếp tổ chức bộ máy Nhà nước, phương án sản xuất gặp không ít khó khăn. Trong bối cảnh đó, Đảng bộ và toàn thể nhân dân trong tỉnh đã chung sức, đồng lòng, vận dụng sáng tạo các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương, kinh tế xã hội của tỉnh không ngừng vươn lên. Với phương châm đẩy mạnh công cuộc phát triển kinh tế và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực, kinh tế của tỉnh vẫn duy trì bình quân giai đoạn 1992-2011 đạt 8,7%/năm, quy mô nền kinh tế năm 2011 tăng gấp 5 lần so năm 1992, khu vực nông lâm và thủy sản tăng 5,41%, khu vực công nghiệp – xây dựng tăng 14,58%, khu vực dịch vụ tăng 11,02%. Với mục tiêu chung của tỉnh xác định phát triển kinh tế chủ yếu trên cơ sở phát triển công nghiệp và dịch vụ. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng dần tỷ trọng của công nghiệp – xây dựng, dịch vụ và giảm dần tỷ trọng nông nghiệp trong GDP là mục tiêu xuyên suốt quá trình phát triển kinh tế, đến nay chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh diễn ra theo hướng tích cực và phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế mà tỉnh đã đề ra. Khu vực nông nghiệp giảm 17,63%, công nghiệp tăng 6,68%, dịch vụ tăng 10,95% so với năm 1992. 

Sự phát triển không ngừng của kinh tế, gắn liền với sự gia tăng về số lượng và quy mô các doanh nghiệp (DN) xuất hiện ngày càng nhiều trên địa bàn. Nhiều DN trong và ngoài quốc doanh đã quan tâm đầu tư theo chiều sâu, mở rộng sản xuất, đổi mới trang thiết bị, quy trình hiện đại, phương thức sản xuất kinh doanh, theo yêu cầu thị trường, đã đem lại hiệu quả cao. Tính đến năm 2011, toàn Tỉnh có hơn 2.820 DN thuộc các thành phần kinh tế được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, tăng gấp 4,1 lần so với năm 2000 (683 DN). Trong đó, có 10 dự án FDI, với tổng số vốn đăng ký 77 triệu USD. Song song đó, kinh tế trang trại tiếp tục phát triển cả về số lượng, quy mô và đa dạng hóa loại hình sản xuất. Năm 2010, toàn tỉnh có 529 trang trại, tăng 184 trang trại, gấp 3,8 lần về vốn sản xuất và 5,6 lần về giá trị sản lượng hàng hóa và dịch vụ so với năm 2005. Các ngành công nghiệp chủ lực của tỉnh như: Sản xuất lương thực, thực phẩm, thủy sản xuất khẩu, thủ công mỹ nghệ... nhiều sản phẩm được công nhận chất lượng ISO, được tặng giải thưởng chất lượng cao, huy chương vàng ở các hội chợ triển lãm trong nước và quốc tế. 

Bên cạnh đó, hoạt động thương mại trên địa bàn cũng ngày càng sôi động và phát triển, thích ứng với cơ chế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế. Tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tăng bình quân trong 20 năm qua là 23,66%/năm; kim ngạch xuất khẩu tăng đều hàng năm, đến năm 2011 tăng hơn 19,6 lần so với năm 1992. Nhiều mặt hàng đạt các tiêu chuẩn xuất khẩu đến nhiều nước trên thế giới. Các ngành dịch vụ phát triển nhanh và đa dạng, nhất là hoạt động bưu chính viễn thông, công nghệ thông tin, dịch vụ tư vấn, kinh doanh bất động sản, dịch vụ ngân hàng,… đáp ứng kịp thời nhu cầu sản xuất và đời sống của nhân dân. 

Cùng với đầu tư cho phát triển kinh tế, 20 năm qua, tỉnh cũng đã tập trung đầu tư cho các lĩnh vực xã hội, nên chỉ số phát triển con người (HDI) của Vĩnh Long là 0,695, bằng chỉ số HDI bình quân của cả nước (0,696) và cao hơn chỉ số HDI của vùng ĐBSCL (0,669), đứng thứ 13 trong 63 tỉnh, thành phố của cả nước và đứng đầu ở khu vực ĐBSCL. Mục tiêu quan trọng mà Tỉnh luôn ưu tiên thực hiện là tập trung đầu tư nâng cấp, phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng. Trong giai đoạn 2006-2010, đã huy động từ nhiều nguồn khác nhau, đầu tư trên 24.765 tỷ đồng cho phát triển xã hội, chiếm 32,7% GDP của toàn tỉnh. Nhiều công trình xây dựng, nâng cấp hệ thống cơ sở hạ tầng ở địa phương được triển khai, trong đó tập trung chủ yếu vào các lĩnh vực như giao thông vận tải, thông tin liên lạc, thủy lợi nội đồng, cung cấp nước sạch, mạng lưới điện trung, hạ thế ở các vùng sâu, vùng xa. Cũng từ đó, lĩnh vực văn hóa - xã hội của tỉnh đã chuyển biến tích cực, bộ mặt nông thôn thay đổi; công tác xóa đói, giảm nghèo ngày càng hiệu quả, năm 2006-2010, tỷ lệ hộ nghèo còn 3,47%, đến năm 2011 số hộ nghèo (theo tiêu chí mới) giảm 2% so với chỉ tiêu NQ, ước thực hiện năm 2011 tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 2,35%, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân không ngừng được nâng lên.

Bước phát triển mới 

Mong muốn của Đảng bộ và nhân dân tỉnh Vĩnh Long là tiến tới hình thành một cơ cấu kinh tế tiên tiến; kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với phát triển y tế, văn hóa, giáo dục, đào tạo, bảo vệ môi trường; xây dựng Vĩnh Long thành vùng đô thị sinh thái, xanh, sạch, đẹp, phát triển hài hòa; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội... Tỉnh Vĩnh Long đang phấn đấu tăng trưởng kinh tế với tốc độ tăng dần hàng năm trong giai đoạn 2011-2015 và giai đoạn 2016-2020. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng dần tỷ trọng các ngành công nghiệp, dịch vụ; các ngành nông - lâm - thủy sản, công nghiệp - xây dựng, thương mại - dịch vụ… 

Hiện nay, Vĩnh Long đã, đang và sẽ phát triển toàn diện ngành nông - lâm nghiệp, thủy sản theo hướng sản xuất hàng hóa chất lượng cao, gắn với công nghiệp chế biến sâu; đảm bảo môi trường sinh thái, phát triển các loại cây ăn quả có thương hiệu như bưởi Năm Roi, cam sành... phấn đấu tốc độ tăng trưởng bình quân của toàn Ngành, giai đoạn 2011- 2015 và giai đoạn 2016- 2020. Cùng với chiến lược phát triển nông nghiệp, Tỉnh sẽ tạo mọi điều kiện cho các ngành kinh tế có lợi thế tăng trưởng ổn định và bền vững để phát triển công nghiệp; đồng thời chú trọng sản xuất tiểu thủ công nghiệp, thủ công mỹ nghệ gắn với phát triển du lịch; phấn đấu đưa tỷ trọng ngành công nghiệp tăng ở mức khá. Trong đó, tập trung ưu tiên các ngành công nghiệp chủ đạo, có thế mạnh hiện nay của tỉnh như: Công nghiệp thực phẩm, đồ uống (chế biến các loại nông sản thực phẩm, thủy sản, rau quả); công nghiệp dược; công nghiệp nhẹ, làng nghề truyền thống sản xuất thủ công, mỹ nghệ xuất khẩu, thu hút nhiều lao động. Đồng thời, phát triển ngành dịch vụ theo hướng đa dạng hóa, ưu tiên các ngành giá trị gia tăng cao, hình thành các ngành dịch vụ mới. 

Tỉnh tập trung mọi nguồn lực, tiềm năng, thế mạnh để phát triển kinh tế, nhằm đạt mức thu nhập bình quân đầu người trên 1.900 USD vào năm 2015 và trên 4.000 USD vào năm 2020. Đến năm 2015, toàn Tỉnh có 22 xã đạt tiêu chí nông thôn mới, các xã còn lại đạt được từ 10-15 tiêu chí, đến năm 2020 có 50% số xã đạt tiêu chí nông thôn mới, tương đương mức bình quân chung của cả nước. Cùng với việc thực hiện đồng bộ, toàn diện và hiệu quả các chương trình xóa đói, giảm nghèo, giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân hàng năm (theo tiêu chuẩn mới) từ 1,5% - 2%, bình quân mỗi năm sẽ giải quyết việc làm cho khoảng 25 - 27 ngàn người, nhằm nâng cao hơn nữa đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân, bảo vệ môi trường bền vững, ổn định chính trị, an ninh trật tự xã hội... 

Trong bối cảnh kinh tế của đất nước còn nhiều khó khăn hiện nay, những mục tiêu trên đây là thách thức không nhỏ cho toàn hệ thống chính trị, quân và dân tỉnh Vĩnh Long. Song với những tiềm năng thế mạnh của địa phương, những thành tựu sau 20 năm xây dựng và phát triển; cùng truyền thống cần cù, chịu khó của nhân dân các dân tộc trong tỉnh, những giải pháp tích cực trong chỉ đạo, quản lý, điều hành của Đảng và Nhà nước, ý chí quyết tâm vượt khó vươn lên của các doanh nghiệp, tin rằng tỉnh Vĩnh Long sẽ tiếp tục phát triển toàn diện về mọi mặt, tạo sức bật vươn lên mạnh mẽ trong tương lai.