
Hầm Hô là nơi gặp gỡ của hai
nhánh sông Đồng Hưu và sông Cát đổ vào sông Phú Phong. Thắng cảnh là cả một
khúc sông dài gần 3 km, chiều rộng trên dưới 30 m. Lòng sông với những dãy đá hoa cương có nhiều
hình thù kỳ lạ, nhấp nhô hòn đứng, hòn nằm muôn màu lóng lánh, rực rỡ tạo nên một
kho tàng đá khoe mình bên làn nước trong xanh. Có những cụm đá nhìn tựa đàn voi
đang tắm. Có những dãy trông như bầy ngựa đang phi. Có tảng đá giống như con cá
sấu khổng lồ đang há miệng săn mồi, cùng biết bao hình thù kỳ thú khác hài hoà
mà ngoạn mục đến mức không có một hoạ sĩ, một nhà điêu khắc tài danh nào có thể
dựng nổi. Những khối đá vô tri như sống động, như có hồn được bao phủ bởi rêu
phong của thời gian, bởi huyền tích do con người thêu dệt. Thắng
cảnh Hầm Hô thật đồ sộ. Đá chất chồng, xếp thành nhiều tầng nhiều lớp tạo thành
tác phẩm điêu khắc hoành tráng và hoàn mỹ khiến người xem có cảm giác choáng
ngợp, trong lòng trào dâng những cảm xúc nghệ thuật. Con người dường như nhỏ bé trước không
gian rộng lớn nơi đây. Năm tháng qua đi, nước chảy mài mòn
những tảng đá tạo thành vô số những khối hình đẹp mắt. Còn đó dấu chân trên đá
của một ông Khổng lồ ngồi câu cá. Nằm giữa lòng sông có một phiến đá với những
nét ngang dọc, rêu phủ lờ mờ, tương truyền là nơi các vị Tiên chơi cờ nên gọi
là Bàn Cờ Tiên. Cạnh bàn cờ có hòn đá nước chảy xuyên qua, rồi ùn lên trông như
sôi ùng ục, người đời gọi là hòn Vò Rượu. Dân gian vẫn lưu truyền câu ca:
Hầm Hô
có đá Khổng Lồ,
Có hang Bảy
Cử, có vò rượu sôi…
Đến đây, du
khách khám phá và thưởng ngoạn những địa danh sử thi lãng mạn như: đá Thành, đá Bàn Cờ, đá Chũm, đá Dựng, đá Trải, cửa
Sanh, cửa Tử, thác Cá Bay, vũng Cá Rói, hòn Trào... Những địa danh nói trên tạo
cho du khách cảm giác tươi
mát, sảng khoái đến khó ngờ. Cảnh
quan Hầm Hô thật sơn thủy hữu tình. Càng đi vào sâu cảnh vật càng quyến rũ,
hương rừng ngào ngạt, chim hót líu lo khiến cho du khách có cảm
giác như lạc vào chốn thần tiên.
Hầm Hô ! tiếng gọi
dân dã có từ lâu đời diễn tả một sự kiện có thật xảy ra trên đoạn sông này từ xưa.
Đó là: hàng năm vào thời điểm nóng nhất của mùa khô, lúc mọi người mong đợi mưa
thì ngay đoạn sông này vào ban đêm, ngoài âm thanh bình thường của gió rừng, nước
chảy còn có những âm thanh trỗi lên rất rõ như tiếng nhiều người cùng nhau hì hầm,
hô hoán lên. Sau đó một thời gian ngắn sẽ có mưa, thoả lòng mong đợi của bao người.
Từ những tiếng hô hoán như vậy nên đoạn sông này được gọi Hầm Hô, xuất phát từ cụm
“hô phong hoán vũ” mà ra. Sau này có rất nhiều cách giải thích khoa học, song
hai tiếng Hầm Hô vẫn là tiếng gọi linh thiêng đọng lại trong tâm trí con người nơi
đây.

Hầm Hô với nhiều tên gọi: “Cửa ngõ của một thiên đường”,”Duyên dáng nét
ngọc Hầm Hô”, “Hòn non bộ khổng lồ giữa thiên nhiên”, “Hầm Hô Thạch Trụ”… quả
thực có sức hấp dẫn rất lớn đối với mọi du khách. Ngoài sự tạo hoá của thiên nhiên
từ hàng ngàn năm để Hầm Hô nên duyên, bây giờ bắc qua dòng suối còn có những chiếc
cầu duyên dáng. Dọc theo triền núi bên suối, những nhà nghỉ xinh xắn ẩn mình dưới
tán cây xanh, tạo cho du khách những giờ phút nghỉ ngơi thư giãn. Đến với Hầm Hô,
du khách có thể đắm mình trong dòng suối mát lành, bơi lội, leo núi, câu cá, bơi
thuyền, đốt lửa trại...và thưởng thức những món cá tươi ngon rất dồi dào ở khúc
sông suối này. Trong đó cá mương chiên giòn ăn với lá non lộc vừng cuốn báng tráng
là đặc sản thật khó quên.
Ngoài những danh lam, thắng cảnh đẹp, hấp
dẫn, Hầm Hô còn có địa thế hiểm yếu, là căn cứ địa của phong trào khởi nghĩa Tây
Sơn, nghĩa binh Cần Vương chống Pháp của Mai Xuân Thưởng và là nơi hoạt động của
lực lượng Cách mạng ở địa bàn tây nam huyện Tây Sơn những năm chống Mỹ cứu nước.Thế
mạnh của Hầm Hô là một danh thắng ngay
cạnh những di tích lịch sử: Bảo tàng Quang
Trung, các Tháp Chàm, nhà từ đường của các võ tướng thời Tây Sơn: Bùi Thị Xuân,
Võ Văn Dũng...
Hầm Hô yên tĩnh với nhiều cảnh quan đẹp, quyến rũ, là điểm đến lý tưởng
đối với du khách muốn hòa mình vào chốn thiên nhiên hoang dã, tham quan và nghỉ
ngơi.