Tại Tờ trình này, UBND TP. Hồ Chí Minh khẳng định Hồ sơ Báo cáo nghiên cứu tiền khả Dự án và các tài liệu liên quan đã được giải trình, làm rõ, hoàn thiện theo kết quả thẩm định của Hội đồng thẩm định liên ngành; đảm bảo đủ điều kiện trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định chủ trương đầu tư Dự án theo quy định.
Dự án có thời gian hoàn vốn dự kiến chỉ 14 năm 10 tháng
Theo đó, Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Mộc Bài (giai đoạn 1), Dự án có điểm đầu giao với đường vành đai 3 TP.HCM thuộc huyện Củ Chi, TP.HCM; điểm cuối kết nối vào Quốc lộ 22 (tại lý trình Km53+850) thuộc huyện Bến Cầu, tỉnh Tây Ninh.
Tổng chiều dài Dự án khoảng 50,977km, trong đó đoạn qua địa phận TP. Hồ Chí Minh là 24,66km, đoạn qua tỉnh Tây Ninh là 26,317km. Theo Quyết định số 1454/QĐ-TTg ngày 1/9/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phát triển mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tuyến cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Mộc Bài có quy mô 6 làn xe cao tốc.
Tuy nhiên, UBND TP. Hồ Chí Minh kiến nghị trong giai đoạn 1, Dự án được xây dựng với quy mô 4 làn xe cao tốc với chiều rộng nền đường 25,5m; giải phóng mặt bằng một lần theo quy mô 6 làn xe cao tốc toàn tuyến, đạt tiêu chuẩn đường cao tốc cấp 120 tương đương vận tốc thiết kế 120km/h.
Dự kiến, tuyến sẽ bắt đầu từ đường vành đai 3 TP. Hồ Chí Minh, hướng tuyến cao tốc đi gần song song với đường Xuyên Á (Quốc lộ 22) và cách Quốc lộ 22 về phía bên phải theo hướng tuyến (về phía Bắc) khoảng 2km đến 4km. Đoạn qua địa phận TP. Hồ Chí Minh đến Tỉnh lộ 8 tuyến, rẽ phải để tránh Khu quân sự Đồng Dù, sau đó rẽ trái khoảng Km16 để đi song song với đường sắt quy hoạch và đi qua địa phận tỉnh Tây Ninh. Trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, tuyến cắt qua Đường tỉnh 787B, đường Hồ Chí Minh, Đường tỉnh 782, Quốc lộ 22B, tuyến đi đến khu vực Gò Dầu (Km38+700); tại đây, tuyến rẽ trái với góc chuyển hướng khoảng 370 , tuyến cắt Quốc lộ 22B gần khu vực Km41+000, tuyến rẽ trái với góc chuyển hướng khoảng 600 , vượt sông Vàm Cỏ đi về phía Quốc lộ 22 - giao với Quốc lộ 22 tại Km53+850.
Dự án dự kiến đầu tư xây dựng 8 nút giao liên thông, trong đó 5 nút giao được đầu tư trong dự án TP. Hồ Chí Minh - Mộc Bài (vành đai 3, Tỉnh lộ 8, Đường tỉnh 787B, Quốc lộ 22B, Quốc lộ 22); 3 nút giao được đầu tư trong dự án khác (vành đai 4, đường Hồ Chí Minh, cao tốc Gò Dầu - Xa Mát). Trong giai đoạn 1 sẽ xây dựng 4 nút giao khác mức liên thông (Vành đai 3, Tỉnh lộ 8, Đường tỉnh 787B, Quốc lộ 22B) và 1 vị trí cuối tuyến giao bằng với Quốc lộ 22.
Tổng mức đầu tư sơ bộ Dự án là 19.617 tỷ đồng, trong đó chi phí xây dựng và thiết bị (bao gồm 2.900 tỷ đồng hỗ trợ xây dựng công trình bằng vốn Ngân sách TP. Hồ Chí Minh) là 9.273 tỷ đồng; chi phí quản lý dự án, chi phí tư vấn đầu tư, chi phí khác (đã bao gồm chi phí chuẩn bị dự án khoảng 45 tỷ đồng) là 695 tỷ đồng.
Chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ, tái định cư và di dời hạ tầng kỹ thuật (đã bao gồm chi phí dự phòng) là 6.774 tỷ đồng; chi phí dự phòng khối lượng xây lắp, thiết bị và trượt giá là 1.594 tỷ đồng; lãi vay trong quá trình xây dựng là 1.281 tỷ đồng.
Phần vốn Nhà nước tham gia Dự án là 9.674 tỷ đồng, chiếm 49,31% tổng mức đầu tư dự án, trong đó phần vốn Trung ương tham gia là 2.872 tỷ đồng, hỗ trợ cho công tác giải phóng mặt bằng Dự án (chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đoạn qua TP. Hồ Chí Minh là 1.368 tỷ đồng; chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đoạn qua tỉnh Tây Ninh là 1.504 tỷ đồng).
Phần vốn ngân sách TP. Hồ Chí Minh là 6.802 tỷ đồng (chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đoạn qua TP. Hồ Chí Minh là 3.902 tỷ đồng; chi phí hỗ trợ xây dựng công trình là 2.900 tỷ đồng).
Phần vốn nhà đầu tư BOT là 9.943 tỷ đồng (bao gồm 45 tỷ đồng chi phí chuẩn bị dự án theo Khoản 1 Điều 73 của Luật PPP được bố trí trước từ nguồn vốn Ngân sách Thành phố và sẽ được nhà đầu tư được lựa chọn hoàn trả lại cho ngân sách Thành phố), chiếm 50,69% tổng mức đầu tư Dự án.
Theo tính toán, thời gian hoàn vốn Dự án dự kiến 14 năm 10 tháng; thời gian thực hiện hợp đồng: dự kiến 16 năm 9 tháng (sẽ được xác định cụ thể trong bước lập Báo cáo nghiên cứu khả thi và hồ sơ mời thầu lựa chọn nhà đầu tư). Hết thời hạn, nhà đầu tư chuyển giao công trình cho Cơ quan có thẩm quyền quản lý.
Thời gian thực hiện Dự án dự kiến đến năm 2029
UBND TP. Hồ Chí Minh dự kiến phân chia Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Mộc Bài (giai đoạn 1) thành 4 dự án thành phần.
Dự án thành phần 1: Đầu tư xây dựng đường cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Mộc Bài (giai đoạn 1) theo phương thức PPP; tổng mức đầu tư 10.421 tỷ đồng. UBND TP. Hồ Chí Minh là Cơ quan có thẩm quyền triển khai thực hiện
Dự án thành phần 2: Đầu tư xây dựng đường gom dân sinh, cầu vượt ngang đường cao tốc; tổng mức đầu tư 2.422 tỷ đồng. Dự án được đầu tư theo phương thức đầu tư công, UBND TP. Hồ Chí Minh là Cơ quan chủ quản.
Dự án thành phần 3: Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Mộc Bài đoạn qua TP. Hồ Chí Minh; tổng mức đầu tư 5.270 tỷ đồng. Dự án đầu tư theo phương thức đầu tư công, UBND TP. Hồ Chí Minh là Cơ quan chủ quản.
Dự án thành phần 4: Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Mộc Bài đoạn qua tỉnh Tây Ninh; tổng mức đầu tư 1.504 tỷ đồng. Dự án đầu tư theo phương thức đầu tư công, UBND tỉnh Tây Ninh là Cơ quan chủ quản.
Tại Tờ trình số 3080, UBND TP. Hồ Chí Minh dự kiến thời gian thực hiện Dự án là từ năm 2024 đến năm 2029, trong đó thời gian chuẩn bị dự án là năm 2024; lựa chọn nhà đầu tư là từ năm 2024 đến 2025; giải phóng mặt bằng, tái định cư là từ năm 2024 đến năm 2025; khởi công dự án vào tháng 6/2025; thi công xây dựng công trình là từ năm 2025 đến năm 2027.
UBND TP. Hồ Chí Minh kiến nghị Thủ tướng cho phép áp dụng cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu theo quy định tại Điều 82 Luật PPP trong quá trình kinh doanh, khai thác công trình.
Cụ thể, khi doanh thu thực tế đạt cao hơn 125% mức doanh thu trong phương án tài chính tại Hợp đồng dự án PPP, nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP chia sẻ với Nhà nước 50% phần chênh lệch giữa doanh thu thực tế và mức 125% doanh thu trong phương án tài chính.
Việc chia sẻ phần tăng doanh thu được áp dụng sau khi đã điều chỉnh mức giá, phí sản phẩm, dịch vụ công, điều chỉnh thời hạn hợp đồng dự án PPP theo quy định tại Điều 50, Điều 51 và Điều 65 Luật PPP và được Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán phần tăng doanh thu.
Khi doanh thu thực tế đạt thấp hơn 75% mức doanh thu trong phương án tài chính tại hợp đồng dự án PPP, Nhà nước chia sẻ với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP 50% phần chênh lệch giữa mức 75% doanh thu trong phương án tài chính và doanh thu thực tế.
Việc chia sẻ phần giảm doanh thu được áp dụng khi đáp ứng các điều kiện sau đây: quy hoạch, chính sách, pháp luật có liên quan thay đổi làm giảm doanh thu; đã thực hiện đầy đủ các biện pháp điều chỉnh mức giá, phí sản phẩm, dịch vụ công, điều chỉnh thời hạn Hợp đồng dự án PPP theo quy định tại các Điều 50, Điều 51 và Điều 65 Luật PPP nhưng chưa bảo đảm mức doanh thu tối thiểu là 75%; đã được Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán phần giảm doanh thu.
Nguồn vốn dự kiến sử dụng để chi trả phần giảm doanh thu tại Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Mộc Bài (giai đoạn 1) là từ nguồn dự phòng Ngân sách Trung ương.