Trung tâm Điều hành SCADA của EVN SPC đã kết nối với hệ thống SCADA với các Công ty điện lực trực thuộc tại các tỉnh, thành, từ đó giúp quá trình vận hành, xử lý, ngăn ngừa sự cố trên hệ thống lưới điện hiệu quả hơn nhiều so với cách quản lý vận hành truyền thống trước đây.
Nhanh chóng - chính xác
Cụ thể, với hệ thống điều hành SCADA gần như toàn bộ các trạm biến thế, lưới điện được số hóa trên hệ thống máy tính. Chỉ cần theo dõi qua hệ thống máy tính, các nhân viên trực biết được tình hình vận hành thực tế trên lưới điện như: điện áp, dòng điện, công suất… để điều hành nguồn điện ổn định, hợp lý nhất.
Trường hợp hệ thống điện gặp sự cố, hệ thống SCADA cấp báo để các đơn vị quản lý đề ra các phương án khắc phục trong thời gian nhanh nhất.
Để thực hiện điều đó, Trung tâm đã xây dựng hệ thống SCADA để điều khiển, giám sát và thu thập dữ liệu toàn bộ các rạm biến áp 110kV của SPC và các recloser lưới trung thế; vận hành các trạm 110kV không người trực vận hành.
Đồng thời, ứng dụng công nghệ thông tin và thiết lập hạ tầng tự động hóa trong vận hành, điều khiển lưới điện, nâng cao hiệu quả kinh doanh điện năng, cải thiện độ tin cậy cung cấp điện, giảm thiểu chi phí vận hành các trạm 110kV và góp phần hiện đại hóa hệ thống điện.
EVN SPC đã ghép nối các trạm 110kV với hệ thống SCADA/EMS của Trung tâm Điều độ hệ thống điện miền Nam (A2) để phục vụ cho công tác điều độ hệ thống điện. Qua đó, nâng cao khả năng giám sát, thu thập dữ liệu và điều khiển từ xa các trạm biến áp 110kV của SPC. Việc này giúp nâng cao hiệu quả công tác quản lý vận hành, và giảm thiểu chi phí vận hành hệ thống điện cũng như nâng cao độ tin cậy, an toàn và ổn định trong cung cấp điện, cải thiện chất lượng điện năng nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng điện của khách hàng; Tận dụng tối đa nguồn nhân lực hiện có, phù hợp với tình hình thực tế trong EVN SPC; Nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý vận hành hệ thống điện.
Vận hành tối ưu
Ông Nguyễn Phước Quý Hải - Trung tâm Điều hành SCADA EVN SPC cho biết: Việc điều khiển xa giúp cho việc thao tác các thiết bị trên lưới điện chính xác, nhanh chóng, giảm thời gian xử lý sự cố, nhanh chóng cung cấp điện trở lại cho khách hàng, tiết kiệm được thời gian, chi phí để đi tới vị trí các thiết bị, giảm thiểu thời gian mất điện cho khách hàng đồng thời đảm bảo lưới điện vận hành an toàn, liên tục, tin cậy và kinh tế.
Cụ thể, điều độ viên đương ca nhanh chóng phát hiện khi có sự cố xảy ra và đưa ra các mệnh lệnh điều độ kịp thời, chính xác và hiệu quả. Đặc biệt là các sự cố thoáng qua, nếu chưa có hệ thống SCADA thì đơn vị quản lý vận hành khó biết được đã xảy ra sự cố, điều đó tiềm ẩn nguy cơ sự cố sẽ mở rộng và gây hậu quả nặng nề hơn. Ngoài ra, trong điều kiện thời tiết xấu như mưa, gió bão, lũ lụt… thì việc sử dụng hệ thống SCADA để thao tác đóng cắt điện từ xa là biện pháp hiệu quả, đảm bảo an toàn cho con người và thiết bị.
Hệ thống SCADA cũng cho phép thu thập dữ liệu theo thời gian thực giúp cho nhân viên vận hành theo dõi tình trạng lưới điện một cách chính xác và đầy đủ nhất. Điều độ viên kiểm soát tốt các thông số liên quan đến chất lượng điện năng như điện áp, dòng điện, công suất P, Q trên lưới để khi cần thiết, có những điều chỉnh kịp thời đảm bảo đúng quy định. Điều này tác động tốt đến công tác vận hành và chỉ tiêu tổn thất điện năng.
Trong công tác vận hành, việc tính toán để chuyển nguồn giảm thiểu phạm vi mất điện khi công tác hoặc xử lý sự cố là công việc thường xuyên. Hệ thống SCADA là công cụ hữu hiệu để có đầy đủ thông tin đưa ra phương án vận hành tối ưu nhất.
Hệ thống SCADA sẽ thực hiện nhiệm vụ sa thải tự động phụ tải khi thiếu nguồn có tính chọn lọc và công suất cắt phù hợp, đảm bảo kiểm soát phạm vi mất điện theo thứ tự đã được định trước. SCADA góp phần hoàn thiện trạm biến áp không người trực cũng như các trung tâm điều khiển tại các Công ty Điện lực để nâng cao hiệu suất lao động.
Nhiệm vụ trọng tâm của Trung tâm SCADA trong thời gian tới là tích cực thực hiện chuyển đổi số giai đoạn 2021 – 2025 và các năm tiếp theo, làm cơ sở để EVN SPC chuyển đổi thành doanh nghiệp số vào năm 2030. Chuyển đổi các hoạt động chưa được số hóa trở thành được số hóa, các hoạt động còn thủ công, chưa tự động chuyển thành tự động; Áp dụng các công nghệ mới thay thế cho các công nghệ cũ lạc hậu nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, nâng cao năng suất lao động trong toàn EVN SPC và EVN.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục hoàn thiện hạ tầng CNTT và viễn thông dùng riêng, đảm bảo an toàn, an ninh thông tin các cấp đáp ứng tính sẵn sàng cho lộ trình chuyển đổi số giai đoạn 2021-2022. Đào tạo phát triển đội ngũ chuyên gia CNTT, ATTT chất lượng cao, làm chủ trong công tác vận hành, triển khai các ứng dụng, tiến tới làm chủ về công nghệ. Ứng dụng SCADA/DMS để vận hành tối ưu hệ thống điện.
Hoàn thiện hệ thống Camera giám sát trạm không người trực. Ứng dụng Hệ thống thông tin địa lý (GIS) trong công tác quản lý lưới điện. Khai thác dữ liệu từ hệ thống SCADA hiện hữu trong sửa chữa theo phương pháp Bảo trì có điều kiện (CBM) và xây dựng kế hoạch mua sắm vật tư trang thiết bị dự phòng.
Tập trung hóa các báo cáo, quy trình, vật tư trang thiết bị trung tâm vào một cơ sở dữ liệu dùng chung nhằm phục vụ cho các công tác tra cứu, huấn luyện và kiểm toán.”- ông Nguyễn Phước Quý Hải chia sẻ.