Vinamilk chú trọng phát triển nguyên liệu sữa

      Ban đầu, Vinamilk mới chỉ áp dụng hình thức thu mua sữa cô đặc, sau đó đến thu mua sữa tươi tại các trạm làm lạnh, với giá trị đầu tư hàng tỷ đồng. Hiện nay, lượng sữa thu mua hàng ngày của Vinamilk đạt khoảng 270 tấn sữa, với giá trị khoảng 1,2 tỷ đồng. Tuy nhiên, các vấn đề khó khăn mà Vinamilk cũng như các công ty thu mua sữa khác phải đối mặt hiện nay là chất lượng sữa nguyên liệu sản xuất trong nước không ổn định và giá thành sản xuất cao. Để khắc phục được vấn đề này, Vinamilk đã tiến hành nhiều biện pháp nhằm kiểm soát hiệu quả chất lượng sữa tươi, như: Tăng cường việc chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật trong chăm sóc đàn bò sữa (thông qua việc tài trợ cho các lớp tập huấn khuyến nông); tăng cường kiểm tra chất lượng sữa tươi tại các hộ chăn nuôi và đại lý trung chuyển sữa; áp dụng các chính sách thưởng cho các hộ giao sữa có chất lượng tốt; trang bị các thiết bị đánh giá chất lượng sữa (máy đo tế bào thể - somatic cell counter)… Chất lượng sữa tươi đang từng bước được cải thiện, nhưng đòi hỏi phải có những biện pháp hiệu quả, nhanh chóng hơn, từ đó đòi hỏi tăng cường sự phối hợp giữa các ban, ngành để kiểm soát chất lượng sữa tươi, đáp ứng việc cung cấp sản phẩm sữa, an toàn vệ sinh thực phẩm cho người tiêu dùng.

       Vinamilk đang triển khai các bước để cải thiện tình hình cung cấp sữa tươi nguyên liệu từ các hộ nông dân như: Ký lại hợp đồng mới với những điều khoản bắt buộc như bò sữa phải được tiêm phòng, đeo bảng số tai, có sổ cá thể, sổ theo dõi đàn (do cơ quan thú y địa phương xác nhận vào hợp đồng); kết hợp yêu cầu thực hiện cải tiến kỹ thuật và giao sữa trực tiếp không qua người vắt sữa thuê với chế độ thưởng và tham gia các chương trình tín dụng của Vinamilk; phối hợp với các ngành chức năng để xây dựng các mô hình chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, phối hợp với Công ty Liên doanh Campina để thực hiện xây dựng Trung tâm Huấn luyện Kỹ thuật CNBS tại tỉnh Lâm Đồng… Tuy nhiên, việc thực hiện các chương trình này, nhất là chương trình ký lại hợp đồng với nông dân hiện đang gặp khó khăn vì sự phối hợp với các cơ quan thú y tại các địa phương. Ngoại trừ TP.Hồ Chí Minh đã và đang thực hiện các chương trình tiêm phòng, đeo bảng số tai, cấp sổ theo dõi, còn các địa phương khác hầu như không thực hiện hoặc đã thực hiện, nhưng hiện nay không tiếp tục. Điều này đã làm cản trở quá trình triển khai các chương trình mới của Vinamilk, nên tiến độ thực hiện còn chậm.

     Để chủ động về nguồn nguyên liệu cho các nhà máy chế biến sữa, Vinamilk đã có chủ trương phát triển đàn bò sữa trong nước, nhằm cung cấp sữa tươi nguyên liệu cho các nhà máy, giảm dần nguyên liệu nhập khẩu. Vinamilk luôn thực hiện chính sách cam kết bao tiêu toàn bộ sản phẩm sữa tươi nguyên liệu cho người chăn nuôi bò sữa trong cả nước.

     Ngành Chăn nuôi bò sữa Việt Nam hiện nay phát triển biến động, quy mô nhỏ, chất lượng sữa nhiều biến động, chưa thể đáp ứng một cách ổn định cho nhu cầu sữa nguyên liệu cho hệ thống các nhà máy chế biến sữa của Vinamilk. Trước tình hình này, Vinamilk đã quyết định đầu tư phát triển nguồn nguyên liệu sữa tươi dưới các hình thức trang trại chăn nuôi bò sữa quy mô công nghiệp khép kín, với quy trình công nghệ hiện đại, tiên tiến song song với phát triển chăn nuôi bò sữa nông hộ, nhằm cung cấp nguồn sữa tươi nguyên liệu ổn định.

 - Xây dựng các Trang trại chăn nuôi bò sữa công nghiệp: Các trang trại này là hạt nhân trong việc đáp ứng nhu cầu sữa nguyên liệu cho các nhà máy. Để thực hiện điều này, các trang trại sẽ được đầu tư xây dựng hiện đại, nhằm đáp ứng 20 - 25% nhu cầu sữa tươi nguyên liệu cho các nhà máy chế biến tại khu vực. Tại các trang trại công nghiệp, sẽ áp dụng các quy trình kỹ thuật chuẩn, tiên tiến, công nghệ cao và hiệu quả. Vinamilk đã xây dựng các trang trại chăn nuôi bò sữa công nghệ cao tại các tỉnh Tuyên Quang, Lâm Đồng, Thanh Hóa, Nghệ An. Quy mô trang trại với 2.000con/trại, cung cấp trung bình 30 triệu lít sữa/năm.

 - Cải thiện tình hình chăn nuôi bò sữa của các hộ chăn nuôi. Đặc điểm chung cần khắc phục của các hộ chăn nuôi bò sữa tại Việt Nam là quy mô chăn nuôi nhỏ lẻ, không tập trung, thiếu tính chuyên nghiệp, hiểu biết kỹ thuật còn hạn chế, và không ổn định.  Để cải thiện tình hình chăn nuôi bò sữa của các nông hộ là công việc đòi hỏi nhiều công sức, kinh phí và cơ chế. Vì vậy, Vinamilk đã áp dụng các biện pháp hỗ trợ, khuyến khích là chính trên cơ sở phối hợp với các cơ quan nhà nước có chức năng trong việc phát triển chăn nuôi bò sữa. Vinamilk chủ trương thay đổi phương thức chăn nuôi bò sữa theo các hướng chuyên nghiệp và bền vững, thể hiện qua việc đầu tư, bao gồm: Chuồng trại, đồng cỏ, kỹ thuật, thiết bị; thực hiện đúng các quy trình kỹ thuật do Vinamilk yêu cầu (chăm sóc nuôi dưỡng, thức ăn, vệ sinh phòng bệnh, điều trị), qui mô ngày càng tăng và đạt mức trung bình từ 5-10 cái vắt sữa/hộ, tương đương khoảng 10 - 20 con tổng đàn (năm 2010), đồng thời khuyến khích tự vắt sữa và giao sữa trực tiếp cho các đại lý trung chuyển của Vinamilk không qua các người vắt sữa thuê.

 - Vinamilk sẽ thực hiện và tham gia một số hoạt động khuyến nông như: Thành lập các mô hình hộ chăn nuôi bò sữa của Vinamilk (các hộ này sẽ được tuyển chọn theo một số tiêu chí, được tài trợ thông qua các hình thức như cho vay vốn để cải tạo chuồng trại, trồng cỏ, thưởng vào giá thu mua sữa… để thiết lập mô hình chăn nuôi bò sữa theo quy trình kỹ thuật của Vinamilk), phối hợp với các tổ chức khuyến nông địa phương để tập huấn cho nông dân, cán bộ kỹ thuật; tham gia tài trợ các hội thi bò sữa…;  xây dựng tài liệu quy trình kỹ thuật chăn nuôi bò sữa cho nông hộ chăn nuôi bò sữa;  phối hợp với các công ty cung cấp thức ăn để có nguổn thức ăn ổn định về giá và chất lượng như phối hợp với Công ty Thức ăn Proconco để tiến hành cung cấp thức ăn hỗn hợp và thức ăn tinh, phối hợp với Công ty Anderson để tiến hành cung cấp cỏ khô cho các trang trại lớn, các hộ nông dân, phối hợp với Công ty Olssons để cung cấp đá liếm và các thức ăn bổ sung dinh dưỡng…; tổ chức các lớp tập huấn chuyên đề kỹ thuật về chăn nuôi bò sữa cho nông dân, nhằm nâng cao trình độ kỹ thuật, kỹ năng chăn nuôi cho các hộ chăn nuôi bò sữa… để đảm bảo sản xuất sữa đạt chất lượng; tổ chức các chuyến tham quan các trang trại chăn nuôi bò sữa công nghệ cao, các mô hình chăn nuôi bò sữa kiểu mẫu của Vinamilk cho các hộ chăn nuôi bò sữa. 

      Phát triển chăn nuôi bò sữa là ngành sản xuất quan trọng, đặc biệt về lợi ích kinh tế-xã hội. Những tồn tại trong phát triển chăn nuôi bò sữa cần được giải quyết một cách hiệu quả. Vấn đề quan trọng nhất là cần quy hoạch hợp lý vùng chăn nuôi bò sữa và đầu tư có trọng điểm, tránh phát triển tràn lan, kết hợp với việc cải thiện hiệu quả chăn nuôi bò sữa trên cơ sở áp dụng những tiến bộ kỹ thuật, công nghệ tiên tiến.