Huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La là vùng đất có đặc sản xoài nức tiếng, ai có dịp đi qua đều dừng chân mua xoài về làm quà. Mùa xoài năm nay, người trồng xoài Yên Châu đang rất phấn khởi, khi hơn 1 tấn xoài của bà con đã được gửi về Hà Nội để kiểm định, nếu đạt tiêu chuẩn thì sẽ xuất khẩu sang Úc - thị trường được cho là khó tính, với các loại nông sản của Việt Nam. Đây là tín hiệu vui cho chính quyền và người nông dân huyện Yên Châu trong việc tìm đầu ra cho nông sản địa phương.
Vụ xoài năm nay, gia đình ông Hà Phương Đanh ở bản Văng Lùng, xã Chiềng Hặc, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La thấy vui mừng và phấn khởi hơn. Không chỉ bởi gần 100 cây xoài đều sai trĩu quả, mà quan trọng là hơn 2 tạ xoài đầu mùa của gia đình đã được huyện thu mua để làm mẫu kiểm định chờ xuất khẩu sang Úc.
Mặc dù chưa công bố về giá thu mua, nhưng xoài được các doanh nghiệp thu mua để xuất khẩu thường có giá cao hơn thị trường tự do từ 10 - 20%.
"Nếu được xuất khẩu sang nước ngoài thì chúng tôi rất phấn khởi. Chúng tôi sẽ thực hiện theo đúng qui trình và giá cả cũng sẽ ổn định" - ông Hà Phương Đanh cho biết.
Xoài xuất khẩu sang Úc phải được Cục bảo vệ thực vật cấp mã số vùng trồng; đồng thời thực hiện chiếu xạ theo quy trình của Úc. Sau khi được cơ quan chức năng phía bạn chấp nhận quy trình chiếu xạ và mã số vùng trồng, thì xoài Sơn La mới được chính thức xuất khẩu thí điểm bằng đường hàng không.
Mặc dù chưa công bố về giá thu mua, nhưng xoài được các doanh nghiệp thu mua để xuất khẩu thường có giá cao hơn thị trường tự do từ 10 - 20%. Thực tế, toàn bộ số xoài được huyện thu mua để làm mẫu kiểm định xuất khẩu vừa qua đều được mua với giá 25.000 đồng/kg. Theo các hộ trồng xoài, thì đây là mức cao hơn so với các năm trước.
Ông Hà Văn Thương, cán bộ khuyến nông xã Chiềng Hặc, huyện Yên Châu cho biết: "Giá 25.000 đồng sẽ ổn định hơn mọi năm. Trước đây tư thương đến mua thì nói là 25.000 đồng nhưng khi vào vườn thì lại đưa ra giá khác, quả to thì lấy, quả nhỏ thì để lại, giá cả thì không ổn định".
Loại xoài mà doanh nghiệp sẽ thu mua tại Sơn La là xoài xanh, thuộc các giống lai như GL3; GL4, xoài Thái Lan, kích cỡ trung bình từ 7 - 9 lạng/quả. Theo quy trình, các mẫu xoài sẽ được gửi sang cho bạn hàng phía Úc để đánh giá chất lượng.
Với trên 4.000 ha, Sơn La hiện là tỉnh có diện tích xoài rất lớn, trong đó có nhiều vùng trồng tập trung, đã được triển khai theo quy trình VietGAP, với diện tích hàng trăm ha. Đây là điều kiện rất thuận lợi để thực hiện cấp mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu. Qua kiểm tra, hiện về cơ bản, các vùng trồng xoài tập trung tại Sơn La đều đạt yêu cầu để cấp mã số vùng trồng. Cục bảo vệ thực vật sẽ hỗ trợ và hướng dẫn tỉnh Sơn La xây dựng và cấp mã số cho 2 vùng trồng đối với xoài tại huyện Yên Châu và Mai Sơn.
Ông Lường Trung Hiếu, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La nói: "Thông qua hoạt động xuất khẩu này thì giá trị của quả xoài sẽ được tăng lên và góp phần vào việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, thúc đẩy chương trình cải tạo vườn, trồng cây trên đất dốc trên địa bàn".
Thông tin xoài Yên Châu có thể được xuất khẩu sang Úc là niềm vui và hy vọng lớn của người trồng xoài. Đây cũng là tín hiệu khẳng định những nỗ lực, cố gắng của tỉnh Sơn La trong việc tìm đầu ra cho nông sản của địa phương./.
