Theo Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản (VASEP), Canada hiện là thị trường nhập khẩu tôm lớn thứ 6 của Việt Nam và chiếm gần 5% tổng giá trị xuất khẩu tôm của Việt Nam đi các thị trường.
Trong 10 năm (2007-2016), xuất khẩu tôm Việt Nam sang Canada không ổn định, dao động trong khoảng từ 65,5 – 201,5 triệu USD. Tuy nhiên, từ năm 2016 đến 2018, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Canada tăng trưởng liên tục từ 122,5 triệu USD năm 2016 lên 161,6 triệu USD năm 2018.
Tính tới 15/3/2019, giá trị tôm Việt Nam sang Canada đạt 23,8 triệu USD, tăng 7,5% so với cùng kỳ năm 2018.
Cũng theo VASEP, những năm gần đây, Canada tiêu thụ khá nhiều tôm nước ấm của các nước Đông Nam Á trong bối cảnh nguồn cung tôm nước lạnh sụt giảm. Các báo cáo mới đây cũng dự kiến sản lượng khai thác tôm nước lạnh tại Canada sẽ giảm mạnh trong năm 2019, do các khảo sát về sinh khối tôm tại các ngư trường khai thác của Canada cho thấy kết quả không khả quan.
Đây có thể được coi là yếu tố thuận lợi cho xuất khẩu tôm Việt Nam sang Canada, VASEP nhận định.
Theo Trung tâm Thương mại Thế giới (ITC), nhập khẩu tôm của Canada năm 2018 đạt 513,3 triệu USD, giảm 5% so với năm 2017. Việt Nam vẫn là nguồn cung tôm lớn nhất cho thị trường này, chiếm 30,3% thị phần tại Canada. Ấn Độ và Trung Quốc lần lượt đứng thứ 2 và 3 với 26,3% và 16,9% thị phần.
Năm 2018, trong các nguồn cung tôm chính, nhập khẩu tôm vào Canada từ Việt Nam, Trung Quốc và Indonesia tăng trong khi nhập khẩu từ Ấn Độ, Thái Lan và Ecuador giảm trong đó Thái Lan giảm mạnh nhất 38% so với năm 2017.
Nền kinh tế của Canada trong 2 năm gần đây tăng trưởng tốt khiến nhu cầu nhập khẩu hàng hóa tăng cao hơn. Hiện Chính phủ Canada đang có nhu cầu đa dạng hóa thị trường, giảm phụ thuộc nhập khẩu từ Hoa Kỳ và Việt Nam là một trong những quốc gia các doanh nghiệp Canada quan tâm muốn đẩy mạnh hoạt động xuất nhập khẩu.
Đầu năm nay, Hiệp định CPTPP đã chính thức có hiệu lực đối với Việt Nam trong đó Việt Nam và Canada đều là thành viên. Và đây là cơ hội tốt để doanh nghiệp tôm Việt Nam khai thác thị trường Canada vì các đối thủ cạnh tranh của Việt Nam trên thị trường này như Ấn Độ, Thái Lan, Indonesia đều không tham gia Hiệp định.
“Với những lợi thế trên, doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ thị trường, chú trọng các yếu tố về giá cả, mẫu mã, chất lượng để nâng tính cạnh tranh của sản phẩm tôm Việt Nam trên thị trường Canada”, VASEP khuyến cáo.
Chia sẻ về vấn đề này, ông Bùi Tuấn Hoàn, Trưởng phòng châu Mỹ, Vụ Thị trường châu Âu, châu Mỹ (Bộ Công Thương) phân tích, người tiêu dùng Canada đa dạng về chủng tộc và văn hóa, trong đó người Canada gốc châu Á tăng nhanh trong những năm gần đây dẫn đến nhu cầu thực phẩm châu Á cũng gia tăng.
Mặt khác, Canada có chính sách khá mở về nông sản nhiệt đới với thuế nhập khẩu bằng 0% và không có nhiều rào cản kỹ thuật. Tôm đông lạnh và cá tra là hai mặt hàng truyền thống, đang có chỗ đứng khá vững trên thị trường Canada.
Doanh nghiệp có thể khai thác hơn nữa đối với thủy sản chế biến và một số mặt hàng chất lượng cao như: cá ngừ, mực, bạch tuộc… Mặc dù cơ hội mở rộng xuất khẩu vào Canada là rất lớn song đây là thị trường khá mới mẻ với nhiều doanh nghiệp Việt Nam nên các doanh nghiệp cũng cần để ý một số vấn đề trong việc tận dụng ưu đãi, ông Bùi Tuấn Hoàn khuyến cáo thêm.
Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam - Canada đã tăng gấp 3 lần từ 1,14 tỷ USD năm 2010 lên 3,85 tỷ USD trong năm 2018. Trong đó Việt Nam luôn xuất siêu sang Canada, năm 2018 giá trị xuất siêu đạt 2,14 tỷ USD.
Sự kết nối thương mại giữa Việt Nam - Canada ngày càng được tăng cường thông qua việc tham gia CPTPP. Chỉ sau một thời gian ngắn CPTPP có hiệu lực, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Canada đã có sự tăng trưởng mạnh. Cụ thể, 2 tháng đầu năm 2019, xuất khẩu từ Việt Nam sang Canada đạt hơn 506 triệu USD, tăng 36,6% so với cùng kỳ năm trước.