Theo khảo sát của hãng tin Bloomberg đối với 4 chuyên gia phân tích và 4 công ty khai thác thiếc, lượng thiếc tinh khiết được Indonesia xuất khẩu trong tháng 10/2013 ước đạt 2.750 tấn; tăng mạnh so với mức 786 tấn trong tháng 9/2013; tuy nhiên con số này vẫn thấp hơn mức 11.048 tấn trong tháng 10/2012.
Lượng thiếc xuất khẩu của Indonesia trong tháng 9/2013 đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2007 do chịu tác động từ quy định xuất khẩu thiếc mới của Chính phủ Indonesia.
Theo đó,kể từ ngày 30/8/2013, thiếc phải được giao dịch trong nội địa Indonesia trước khi được xuất khẩu. Quy định này giúp Chính phủ Indonesia kiểm soát chặt chẽ nguồn cung thiếc và giá hơn, qua đó nâng cao giá trị hàng hóa xuất khẩu và cgiúp Indonesia thay thế Sàn giao dịch kim loại London (LME) trở thành nơi xác lập mức gia tham chiếu cho kim loại thiếc. Indonesia hiện là quốc gia xuất khẩu thiếc lớn nhất thế giới.
Tuy nhiên, quy định mới này đã gây khó khăn cho nhiều công ty khai thác và kinh doanh thiếc trên thị trường do chưa kịp tham gia sàn giao dịch thiếc nội địa của Indonesia. Hiện chỉ có duy nhất Sàn giao dịch hàng hóa và chứng khoán phái sinh Indonesia tại Jakarta (ICDX) được cấp phép giao dịch thiếc thỏi trước khi xuất khẩu ra khỏi Indonesia.
Giá thiếc giao sau 3 tháng trên sàn LME (1/10 - 5/11)
Quy định mới đã đẩy giá thiếc giao tương lai trên sàn LME lên mức cao nhất trong vòng 6 tháng trong tháng 10/2013 và buộc tập đoàn PT Timah, hãng khai thác thiếc lớn nhất Indonesia, phải tuyên bố tình trạng bất khả kháng trong việc chuyển giao hàng trong tháng 9 do một số khách hàng vẫn chưa kịp đáp ứng với việc thay đổi quy định xuất khẩu thiếc của Indonesia.
Khảo sát đối với 3 nhà phân tích và 4 nhà khai thác thiếc cho thấy, lượng thiếc xuất khẩu của Indonesia có thể giảm xuống còn 10.000 tấn trong quý IV/2013; giảm 64% so với cùng kỳ năm 2012.
Dự báo của hãng BNP
Trong ngày 4/11, giá thiếc giao tương lai đã bật tăng mạnh lên mức 24.000 USD/tấn và chốt phiên ngày 5/11 tại mức 22.995 USD/tấn. Tính từ đầu năm đến nay, giá thiếc đã có đà tăng giá tốt nhất so với 5 kim loại cơ bản còn lại được giao dịch trên sàn LME trong bối cảnh thiếu hụt nguồn cung thiếc toàn cầu và thay đổi quy định xuất khẩu thiếc của Indonesia. Ông Stephen Briggs, chiến lược gia thị trường cấp cao tại chi nhánh London hãng nghiên cứu và tư vấn hàng hóa BNP Paribas SA (Pháp) nhận định, quy định xuất khẩu thiếc mới của Indonesia có thể đẩy giá lên mức trung bình 25.000 USD/tấn trong năm 2014. BNP Paribas SA được Bloomberg xếp hạng là nhà dự báo giá tốt nhất trong 8 quý qua.
Lượng thiếc xuất khẩu từ Indoneisa hiện đang được giám sát kỹ để đảm bảo độ tinh khiết theo quy định mới của Chính phủ Indonesia; điều này nhằm gia tăng độ tin tưởng của khách hàng đối với thiếc từ Indonesia. Quy định xuất khẩu thiếc mới của Chính phủ Indonesia, yêu cầu độ tinh khiết tối thiểu đối với thiếc xuất khẩu là 99,9%, hàm lượng chì tối đa ở mức 0,03%.
Theo số liệu của sàn giao dịch ICDX, lượng thiếc được giao dịch trên sàn này đã đạt 3.020 tấn trong tháng 10/2013, tăng hơn gấp đôi so với tháng 9/2013. Vào ngày 30/10, sàn ICDX cho biết, số lượng thành viên được phép giao dịch thiếc trên sàn ICDX đã tăng lên mức 28 thành viên so với mức 12 thành viên vào ngày 30/8; trong đó bao gồm: 16 nhà khai thác thiếc và 12 nhà mua hàng.
Trong ngày 5/11, lượng thiếc dự trữ được theo dõi bởi sàn LME đã giảm xuống còn 12.120 tấn, giảm 21,5% so với mức cao nhất trong vòng 22 tháng vào ngày 30/8 – thời điểm quy định mới về xuất khẩu thiếc của Indonesia có hiệu lực. Nguồn cung thiếc từ Indonesia vốn chiếm tới 40% lượng thiếc được giao dịch trên toàn cầu; trong năm 2012, Indonesia đã xuất khẩu đc 98.817 tấn thiếc.
Theo dự báo của hãng BNP, nhu cầu sử dụng thiếc toàn cầu sẽ tăng 2,3% lên mức 350.000 tấn trong năm 2014, vượt cung 2.000 tấn. Trong năm 2013, ước tính thị trường thiếu hụt 4.000 tấn thiếc. Trong một báo cáo được công bố vào ngày 15/10, ông Stephen Briggs đã viết. trừ khi lượng xuất khẩu thiếc từ Indonesia tăng trở lại, nếu không tình trạng khan hiếm thiếc "nghiêm trọng" sẽ có khả năng xảy ra trên thị trường.
Nhận định của các chuyên gia
Dự báo giá thiếc trung bình năm 2014 của một số tập đoàn tài chính lớn
BNP Paribas (Pháp): 25.000 USD/tấn
Credit Suisse AG (Thụy Sĩ): 21.750 USD/tấn
Citigroup (Mỹ): 22.375 USD/tấn
Standard Bank (Anh): 28.000 USD/tấn
INTL FCStone (Mỹ): 22.700 USD/tấn
Tuy nhiên, đà tăng giá của thiếc có thể sẽ bị giới hạn theo nhận định của một số chuyên gia trongngành do ngày càng có nhiều công ty bắt đầu tuân thủ theo quy định mới của Chính phủ Indonesia. Ngoài ra, một số chuyên gia nhận định, thị trường có sẵn nguồn cung thiếc từ các quốc gia khác ngoài Indonesia.
Ông David Wilso, giám đốc bộ phận chiến lược và nghiên cứu kim loại tại tập đoàn tài chính Mỹ Citigroup nhận đinh, ngày càng nhiều công ty trở thành thành viên và tham gia giao dịch thiếc trên sàn ICDX, vì thế hoạt động giao dịch thiếc sẽ được đẩy nhanh và lượng thiếc xuất khẩu sẽ tăng lên. Điều này sẽ giúp giá thiếc giảm xuống trong thời gian ngắn nhất, theo nhận định của ông David Wilson.
Trưởng bộ phận nghiên cứu kim loại công nghiệp tại chi nhánh Credit Suisse Singapor, Ông Andrew Shaw cho biết, trên thị trường vẫn còn những nhà cung cấp khác và Indonesia không thể một mình giữ giá thiếc tăng cao hơn. Theo đó, sản lượng khai thác thiếc của Trung Quốc, quốc gia sử dụng thiếc lớn nhất thế giới, chiếm tới 40% sản lượng khai thác thiếc toàn cầu. Bên cạnh đó, hai quốc gia Peru và Bolivia cũng cung cấp tới 16% lượng thiếc ra thị trường.
Trước đó, chuyên gia phân tích thuộc tập đoàn tài chính Standard Bank (Anh), Leon Westgate đã nhận định: “Mọi người trên thị trường đang lo lắng nhưng không tỏ ra hoảng loạn bởi vì các dữ liệu lịch sử gần đây có thể cho thấy Indonesia sẽ tìm ra cách giải quyết tình trạng này – vấn đề chỉ là mất bao lâu"
