Thực trạng về ổ và phích cắm điện
Trong thời kỳ Pháp thuộc, lưới điện miền Bắc là 110 V, 50 Hz. Thời kỳ đó, nước Pháp cũng sử dụng điện 110 V nên có hệ phích cắm và ổ cắm dạng 2 chân tròn 4. Đến thời kỳ chống Mỹ, lưới điện miền Nam là 120 V, 60 Hz nên có hệ phích cắm và ổ cắm theo tiêu chuẩn Mỹ là 2 chân dẹt có một trong hai chân nhỉnh hơn, hoặc 2 chân dẹt như vậy và có thêm 1 chân tròn. Cùng thời kỳ này, chúng ta còn dùng các loại phích cắm và ổ cắm thời Liên Xô cũ 127V là 2 chân tròn 4. Tiếp đến các đồ điện nội địa Nhật Bản sử dụng điện 110V có 2 chân dẹt. ở tất cả các nước sử dụng điện áp 220V đều dùng hệ ổ cắm và phích cắm có 3 cực để đảm bảo an toàn. Hình dạng các chân cắm có thể khác nhau. Còn tại Việt Nam, hiện chúng ta chưa có tiêu chuẩn cho hệ ổ cắm và phích cắm, nên tất cả các nước xuất khẩu đồ dùng điện cho Việt Nam cũng không có căn cứ để thực hiện mà chỉ đưa đồ dùng theo tiêu chuẩn của họ vào thị trường nước ta.
Hậu quả của việc chưa chuẩn hoá tiêu chuẩn về ổ và phích cắm điện
Điều đó dẫn đến hậu quả là hệ ổ cắm, phích cắm ngày càng phức tạp, gây lãng phí do nhiều loại phích cắm không dùng được phải cắt bỏ để lắp loại khác, đồng thời không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, gây mất an toàn cho người và gây hỏng thiết bị. Ví dụ: Nhiều thiết bị điện 220 V, phích cắm bắt buộc phải đủ 3 chân để chống điện rò ra vỏ, điện cảm ứng gây nguy hiểm và chống nhiễu gây sai hỏng thiết bị, nhưng ổ cắm nguồn lại không có đủ 3 chân nên đành phải cắt bỏ lắp phích 2 chân dùng tạm. Nhiều công trình xây dựng, tư vấn hay thiết kế không biết nên lắp loại ổ cắm điện chính là ổ 2 chân hay 3 chân, tròn hay dẹt, phải nghe chủ đầu tư rồi sau đó khi lắp đặt máy móc, có những công trình đã phải dỡ bỏ toàn bộ cả ổ và dây để lắp lại theo yêu cầu thiết bị.
Giải pháp của Công ty Nhật Linh - LiOA
Với kinh nghiệm và sự hiểu biết của mình, chúng tôi đề xuất nên chuẩn hoá tiêu chuẩn sử dụng ổ và phích cắm điện theo tiêu chuẩn của châu Âu: Chúng ta đã dùng lưới điện 220 V thì ổ cắm và phích cắm tiêu chuẩn phải có 3 chân, 3 dây để đảm bảo an toàn và nên theo Tiêu chuẩn châu Âu (Đức, Pháp). Dây chìm, ổ chìm phải có 3 dây, 3 chân.
Thực trạng và đề xuất cho dây và cáp điện ở Việt Nam
Hiện nay, có nhiều loại tiêu chuẩn cùng tồn tại cho cùng một chủng loại dây. Chẳng hạn: Chỉ một chủng loại dây cáp vặn xoắn (cáp hạ thế 3 pha 4 sợi dùng sau máy biến áp phân phối) cũng đã có tới 3 tiêu chuẩn:
- Tiêu chuẩn châu Âu cũ và Hàn Quốc là 4 sợi bọc XLPE màu đen phân biệt pha bằng gai hoa.
- Tiêu chuẩn Mỹ thì bọc XLPE trơn phân biệt bằng màu và vạch màu.
- Tiêu chuẩn châu Âu mới thì 3 sợi bọc XLPE còn 1 sợi hợp kim nhôm không bọc.
Chính vì chưa có tiêu chuẩn chung thống nhất, nên hiện nay, ở mỗi công trình, vốn vay của nước nào thì dùng tiêu chuẩn của nước đó, rất lộn xộn, lãng phí và đặc biệt các nhà sản xuất trong nước không biết dựa vào đâu để sản xuất, để mua thiết bị, dây chuyền công nghệ, vì rõ ràng mỗi một tiêu chuẩn có một dãy thiết bị và dây chuyền khác nhau. Đó cũng là một nguyên nhân làm kìm hãm sự phát triển sản xuất trong nước. Vì vậy cần phải có tiêu chuẩn về dây và cáp điện theo tiêu chuẩn của châu Âu.
Cụ thể đối với cáp vặn xoắn nên theo tiêu chuẩn châu Âu mới, có thiết kế như sau: 3 sợi ruột nhôm bọc XLPE để dẫn điện 3 pha, 1 sợi hợp kim nhôm không bọc làm dây trung tính đồng thời là sợi chịu lực treo.
Tiêu chuẩn trên có ưu điểm: Bền, an toàn: Do 3 sợi dẫn điện không phải làm thêm nhiệm vụ chịu lực treo nên chất lượng tốt, tuổi thọ cao, thi công đơn giản; Tiết kiệm: Do sợi hợp kim nhôm không phải bọc XLPE và phụ kiện đường dây đơn giản, rẻ tiền hơn rất nhiều so với hai loại đã nêu ở trên; Tính hiện đại: Tiêu chuẩn này ra đời sau cùng nên đã rút kinh nghiệm của nhiều loại khác.
