30 năm một chặng đường

Làng mỏ Cao Sơn đã đi vào huyền thoại, vào trong ký ức của người vùng mỏ với cái tên gọi trìu mến “Làng ông Duyệt” để ghi nhận công lao của vị giám đốc dám nghĩ, dám làm, đổ đất, lấn biển, biến một khu xóm thợ nghèo nàn, lạc hậu thành một khu dân cư trù phú, hiện đại cho hàng trăm những mái ấm gia đình CBCNV mỏ.
Nhớ lại ngày đầu khi khởi công xây dựng mỏ (6/6/1974) cả công trường Cao Sơn còn hoang sơ lắm. Nhiều người đến Cao Sơn xin việc làm, nhưng thấy cảnh rừng núi ngổn ngang, bộn bề gian khổ, đã vội vã xin rút lại hồ sơ. Vì vậy, ở đây mới lan truyền câu nói cửa miệng “Cao Sơn là núi cao, mà núi cao là... cáo lui”.
Nhưng chỉ hơn 5 năm sau, với sự giúp đỡ to lớn của các chuyên gia Xô Viết và nhà nước Liên Xô cả về kỹ thuật lẫn thiết kế, viện trợ thiết bị toàn bộ, cộng với lòng nhiệt tình hăng say lao động của tập thể CBCNV Mỏ Than Cao Sơn, đúng vào dịp kỷ niệm ngày sinh lần thứ 90 của Bác Hồ vĩ đại (29/5/1980), tấn than đầu tiên có lẫn cả mồ hôi của người thợ, lấp lánh tuôn chảy trong ánh nắng mặt trời, trong niềm vui hân hoan chào đón, niềm khát khao mong chờ của CBCNV mỏ, của các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước. Nhân dịp này, Chủ tịch nước đã gửi thư khen ngợi sự cố gắng vượt bậc của tập thể lãnh đạo và CBCNV mỏ Cao Sơn trong sự nghiệp phát triển ngành Than.
Ngày lại ngày, trên chặng đường 30 năm xây dựng và khẳng định vị thế của mình, những tấn than nối tiếp nhau đã dần dần được đưa lên khỏi lòng đất, đi đến mọi miền đất nước, vượt đại dương đến những đất nước xa xôi, góp một phần quan trọng trong việc xây dựng vùng than ngày một giàu đẹp như ý nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Than Cao Sơn đã có chỗ đứng trên thị trường trong nước và quốc tế. Khách tìm đến Cao Sơn ngày một đông, vì than Cao Sơn có chất lượng cao, đáp ứng những yêu cầu của người tiêu dùng. Ngày 21/4/1997, tại Hội nghị chất lượng quốc tế ở Madrit (Tây Ban Nha), giải thưởng Khải Hoàn Môn châu Âu về chất lượng than đã được trao cho Mỏ Than Cao Sơn.
Song, để khai thác được 1 tấn than ở Cao Sơn quả là một điều hết sức khó khăn, bình thường phải bóc từ 5- 6 m3 đất đá, cá biệt có nơi phải bóc xúc vận chuyển hơn 10m3 đất đá, mà là loại đất đá rắn nhất trong vùng, chi phí khoan nổ mìn chiếm tới 24-25% tổng chi phí sản xuất của mỏ. Những tầng than ngày một xuống sâu hơn, khai trường ngày càng mở rộng, cung độ vận chuyển từ nơi khai thác đến nơi tiêu thụ tăng từ 15 đến 20 km. Làm sao để sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả cao, đời sống vật chất tinh thần của người lao động ngày một tốt hơn, chính là mục tiêu phấn đấu của lãnh đạo Công ty. Xác định rõ muốn làm tốt được điều đó phải đựa vào sức mạnh của tập thể, sự đoàn kết nhất trí trong Đảng và quần chúng công nhân. Nhiều phong trào thi đua được phát động sôi nổi trong toàn Công ty, khuyến khích động viên kịp thời những gương sáng trong lao động sản xuất, để người công nhân phát huy được hết khả năng lao động sáng tạo, sản xuất. Đội ngũ cán bộ, công nhân thường xuyên học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nâng cao tay nghề, được bố trí cân đối giữa các ngành nghề, có thể làm chủ được các loại thiết bị máy móc hiện đại tiên tiến, đáp ứng được yêu cầu của sản xuất. Đội ngũ làm công tác quản lý kỹ thuật, kinh tế nghiệp vụ được đào tạo, bồi dưỡng để đáp ứng yêu cầu công tác điều hành sản xuất kinh doanh có hiệu quả phù hợp với cơ chế mới.
Trong 30 năm qua, Công ty đã đạt được những thành quả đáng kể, ngày càng trưởng thành. Tính đến nay, Công ty đã khai thác được trên 17 triệu tấn than, bóc xúc vận chuyển trên 110 triệu m3 đất đá. Việc đưa các thiết bị hiện đại vào sản xuất cũng là một trong những yếu tố góp phần nâng cao năng suất khai thác than. Hiện nay, kể cả các máy móc thiết bị cũ của Liên xô vẫn được đưa vào sử dụng, Công ty có một số lượng máy móc, thiết bị hiện đại, tiên tiến gồm: 20 máy xúc có dung tích gầu 3 -8 m3, 16 máy khoan, 117 xe ô tô có trọng tải 30-40 tấn, 15 xe có trọng tải 55-58 tấn và các loại thiết bị khác có thể sản xuất 1,5-2 triệu tấn than và bốc xúc vận chuyển trên 15 triệu m3 đất đá. Các thiết bị ở đây đã đạt được năng suất cao nhất: Máy khoan đạt trên 35.000mks/năm, xúc EKG 4,6-5A đạt trên 900.000 m3/năm, máy xúc 8u-8 đạt trên 1.250.000m3/ năm, xe ô tô Belaz trọng tải 30-40T đạt trên 550.000 Tkm/năm, xe ôtô CAT trọng tải 58T đạt trên 1.900.000 Tkm/năm. Năm 2003, Công ty đã bốc xúc vận chuyển 15 triệu m3 đất đá và khai thác hơn 1,5 triệu tấn than, vượt công suất do Liên Xô cũ thiết kế. Điều đó đã nói lên sự tiến bộ về công tác quản lý, tổ chức sản xuất và tinh thần lao động sáng tạo của tập thể CBCNV mỏ Cao Sơn hôm nay.
Doanh thu bán than của Công ty ngày càng tăng trưởng, góp phần nâng cao đời sống cho CBCNV. Công ty luôn làm tròn nghĩa vụ thuế, cũng như các khoản nộp ngân sách theo quy định của Nhà nước. Tính từ năm 1986-1990, mức doanh thu đạt 28.713 tỷ đồng, từ 1991- 1995 đạt 345.246 tỷ đồng, từ 1996-2000, đạt 847.904 tỷ đồng, từ 2000-2003 đạt 1.066.553 tỷ đồng. Tính từ ngày thành lập mỏ đến nay, doanh thu bán than của Cao Sơn đã đạt 2.288.539 tỷ đồng. Ngoài ra, Công ty còn thường xuyên giúp đỡ các gia đình thương binh, con liệt sĩ, xây dựng nhà tình nghĩa cho thương binh, nuôi dưỡng mẹ Việt Nam anh hùng Lê Thị Quân, xây phòng học, nhà nội trú cho đồng bào huyện Bình Liêu, ủng hộ đồng bào miền Trung bị bão lụt... Lãnh đạo Công ty thường xuyên quan tâm đến đời sống của CBCNV Công ty. Làng mỏ Cao Sơn ngày càng được tôn tạo và mở rộng. Năm 2002, Công ty tiến hành đổ đất lấn biển trên 12 ha để làm nhà theo mẫu biệt thự và làm hồ sinh thái, xây dựng hồ nước mặn rộng 6 ha thường xuyên thay nước biển, đảm bảo sạch sẽ cho công nhân sử dụng. Câu lạc bộ văn hoá thể thao với diện tích 1.600 m2 có nhà thi đấu bóng bàn, thư viện, sân khấu, cầu lông, sân chơi bóng chuyền, bóng đá đã thu hút hàng trăm CBCNV tập luyện thi đấu sau giờ làm việc. Công ty có trạm thu phát truyền thanh, truyền hình và hàng chục loa công cộng để có thể phổ biến kịp thời các chính sách của Đảng và Nhà nước đến tận người lao động. Nhiều công trình phúc lợi cũng đã và đang được xây dựng: Khu trạm xá 2 tầng khang trang đủ tiêu chuẩn chữa bệnh, điều trị chăm sóc sức khoẻ cho công nhân; Khu đào tạo công nhân và thư viện với diện tích gần 600 m2 có các phòng học, phòng đọc sách đạt tiêu chuẩn để bồi dưỡng nâng cao trình độ cho CBCNV. Ngoài ra, Công ty thường xuyên tham gia các chương trình văn hoá, văn nghệ thể thao do tỉnh Quảng Ninh và ngành Than tổ chức và đã giành được nhiều huy chương vàng và huy chương các loại, tạo lên niềm vui gấp bội cho người lao động sau những giờ làm việc căng thẳng. Để đảm bảo sức khoẻ cho người công nhân, giữ gìn môi trường trong sạch, Công ty đã cho trồng trên 50 ha cây xanh phủ kín trên các tuyến đường, bãi thải và xung quanh nơi làm việc, từ khai trường đến khu dân cư làng mỏ.
Văn phòng Công ty cũng như các công trường phân xưởng ngày càng được tu sửa, tôn tạo, trồng nhiều cây xanh tạo cảnh quan sạch đẹp, thoáng mát. Khuôn viên văn phòng Công ty đã được Công đoàn Bộ Công nghiệp công nhận và gắn biển công trình chào mừng 70 năm thành lập Công đoàn Việt Nam. Công viên văn hoá được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam công nhận và gắn biển công trình chào mừng Công đoàn toàn quốc lần thứ IX. Hệ thống lọc và cấp nước sạch được UBND tỉnh Quảng Ninh công nhận và gắn biển chào mừng kỷ niệm 40 năm thành lập tỉnh Quảng Ninh.
Lực lượng tự vệ của Công ty thường xuyên luyện tập, nhiều năm được xếp thứ hạng cao trong các đợt hội thao quân sự của Tỉnh.
Công tác an toàn vệ sinh lao động trong nhiều năm qua đã được Công ty đặc biệt quan tâm từ việc đầu tư trang thiết bị đảm bảo kỹ thuật an toàn, đến việc tuyên truyền giáo dục làm cho người lao động hiểu và làm đúng quy trình quy phạm kỹ thuật an toàn, nên trong những năm qua, không để xảy ra TNLĐ chết người. Năm 2003, Công ty đã được Bộ Công nghiệp tặng Bằng khen là một trong những đơn vị dẫn đầu phong trào an toàn, phòng chống cháy nổ của ngành Than.
Với những thành tích về sản xuất kinh doanh, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho CBCNV, trong 30 năm qua, Công ty đã được Đảng, Nhà nước và các cấp, các ngành tặng nhiều Bằng khen và các danh hiệu cao quý. Tập thể CBCNV Công ty vinh dự được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba năm 1990, Huân chương Lao động hạng Nhì năm 1994, Huân chương Lao động hạng Nhất năm 2000 và Huân chương Độc lập hạng Ba năm 2003, Đảng bộ Công ty liên tục đạt danh hiệu Đảng bộ trong sạch vững mạnh, được Tỉnh uỷ Quảng Ninh và Đảng bộ Than Quảng Ninh tặng Cờ và nhiều Bằng khen.
Công đoàn Công ty là đơn vị vững mạnh xuất sắc liên tục nhiều năm, được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Công đoàn ngành Công nghiệp, Liên đoàn Lao động tỉnh Quảng Ninh, Công đoàn Tổng Công ty Than Việt Nam tặng Cờ và nhiều Bằng khen.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Công ty liên tục nhiều năm được công nhận là cơ sở Đoàn xuất sắc. Năm 1995 được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba và nhiều Bằng khen của Trung ương Đoàn, Tỉnh đoàn và Đoàn Than Quảng Ninh.
Trải qua 30 năm phấn đấu xây dựng và trưởng thành, Cao Sơn ngày càng phát triển về mọi mặt, xứng đáng với niềm tin của Đảng, Nhà nước của thợ mỏ vùng than. Có được những thành tích này, tập thể CBCNV Công ty than Cao Sơn, không thể nào quên sự đóng góp to lớn của bao lớp thợ mỏ, của các chuyên gia Liên Xô, các đồng chí lãnh đạo các cấp, các đơn vị trong và ngoài ngành Than. Đặc biệt là sự quan tâm to lớn của các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã thường xuyên theo sát từng bước đi của Cao Sơn. Công ty Than Cao Sơn đã nhiều lần vinh dự được đón các đồng chí Tổng Bí thư BCH Trung ương Đảng, Chủ tịch nước, Thủ tướng, Phó thủ tướng Chính phủ, cùng nhiều đồng chí lãnh đạo cao cấp khác của Đảng, Nhà nước qua các thời kỳ về thăm, động viên khuyến khích kịp thời, làm tăng thêm niềm tin tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước với người lao động ngành Than. Phát huy truyền thống đã đạt được, tập thể CBCNV Công ty ra sức hăng hái thi đua đẩy mạnh sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng đưa sản xuất của Công ty lên một tầm cao mới, góp phần vào công cuộc đổi mới đất nước, xây dựng vùng mỏ ngày càng vững mạnh, tươi đẹp hơn.