Chỉ số PMI Việt Nam tháng 1 được cải thiện, đơn hàng xuất khẩu mới lần đầu tiên tăng sau ba tháng

Chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng (PMI) ngành sản xuất Việt Nam đạt 47,4 điểm trong tháng 01/2023, tăng so với mức 46,4 điểm trong tháng 12/2022. Đáng chú ý, số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới trong tháng 1/2023 đã tăng lần đầu tiên trong ba tháng qua.

Nhu cầu được cải thiện

Hãng phân tích kinh tế S&P Global (Hoa Kỳ) vừa công bố báo cáo Chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng (PMI) ngành sản xuất Việt Nam tháng 01/2023. Theo đó, chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam đạt 47,4 điểm trong tháng 01/2023, tăng so với mức 46,4 điểm trong tháng 12/2022 nhưng vẫn cho thấy sức khỏe ngành sản xuất suy giảm mạnh.

Chỉ số PMI là chỉ số kinh tế tổng hợp đo lường mức độ phát triển của hoạt động sản xuất trong một khoảng thời gian nhất định, chỉ số trên 50 điểm cho thấy hoạt động sản xuất đã được mở rộng và ngược lại.

Chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam tháng 1/2023
Diễn biến chỉ số PMI ngành sản xuất Việt Nam qua các năm. (Nguồn: S&P Global)

Báo cáo nêu rõ ngành sản xuất của Việt Nam tiếp tục đối mặt với các điều kiện kinh 30 doanh khó khăn trong tháng đầu của năm 2023. Sản lượng và số lượng đơn đặt hàng mới tiếp tục giảm. Nhưng sự suy giảm sản lượng ngành sản xuất trong tháng 1/2023 đã giảm tốc một chút so với hồi tháng 12/2022. Số lượng đơn đặt hàng mới giảm thường là nguyên nhân dẫn đến giảm sản lượng, khi một số công ty cho biết khách hàng có đủ hàng hóa lưu kho và không cần mua hàng vào thời điểm hiện tại.

S&P Global cũng cho biết tổng số lượng đơn đặt hàng mới đã giảm tháng thứ ba liên tiếp trong tháng 1/2023 khi nhu cầu khách hàng vẫn yếu. Tuy nhiên, có những dấu hiệu cải thiện, đặc biệt là khi số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới trong tháng 1/2023 đã tăng lần đầu tiên trong ba tháng qua. Nhờ vậy, tổng số lượng đơn đặt hàng mới giảm nhẹ và là mức giảm nhẹ nhất trong thời kỳ giảm hiện nay.

Chỉ số PMI việc làm
Diễn biến chỉ số việc làm trong ngành sản xuất Việt Nam. (Nguồn: S&P Global)

Việc làm đã giảm nhẹ hơn trong tháng 1/2023. Số lượng nhân viên đã giảm tháng thứ ba liên tiếp khi yêu cầu về sản lượng giảm. Trong khi đó, lượng công việc tồn đọng giảm trong tháng 1 sau khi đã tăng trong tháng 12, và tồn kho hàng thành phẩm đã giảm mạnh nhất kể từ tháng 6/2021.

Ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, cho biết “Mặc dù nhu cầu hàng hóa của các công ty sản xuất ở Việt Nam vẫn còn yếu vào đầu năm 2023 khiến sản lượng, số lượng đơn đặt hàng mới và việc làm tiếp tục giảm, đã có một số dấu hiệu tích cực từ lần khảo sát PMI này. Một trong những điểm tích cực chính trong tháng 1 là số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới tăng, từ đó tốc độ giảm tổng số lượng đơn đặt hàng mới đã chậm lại.

Việc nới lỏng các hạn chế liên quan đến COVID-19 ở Trung Quốc Đại lục, cộng với những dấu hiệu cho thấy suy thoái ở Châu Âu và Mỹ có thể ít nghiêm trọng hơn dự kiến, đã mang lại niềm lạc quan về khả năng tăng trưởng ở Việt Nam. Trên thực tế, niềm tin kinh doanh đã cải thiện thành mức cao của ba tháng vào đầu năm. S&P Global Market Intelligence dự báo sản lượng công nghiệp tăng 6,6% trong năm 2023.”

Chi phí đạt mức cao nhất trong 6 tháng

Theo báo cáo của S&P Global, tốc độ tăng chi phí đầu vào trong tháng 1/2023 đã gia tăng tháng thứ năm liên tiếp với tốc độ tăng nhanh nhất kể từ hồi tháng 7/2022. Ở những nơi có giá cả đầu vào tăng, các bên tham gia khảo sát của S&P Global cho biết  nguyên nhân là do giá cả của nhà cung cấp, chi phí nhập khẩu và thuế tăng. Các công ty sản xuất hàng hóa tiêu dùng và hàng hóa trung gian có giá cả đầu vào tăng, nhưng các công ty sản xuất hàng hóa đầu tư cơ bản lại có giá cả đầu vào giảm.

Chi phí đầu vào tăng nhanh hơn khiến các nhà sản xuất phải tăng giá bán hàng trong tháng 1/2023 sau khi đã cố gắng giảm vào hai tháng cuối của năm 2022. Giá bán hàng đã tăng nhẹ, và ghi nhận tốc độ tăng ở mức nhanh nhất trong sáu tháng trở lại đây. Chi phí nguyên vật liệu, cùng với khối lượng công việc giảm đã khiến một số công ty tiếp tục giảm hoạt động mua hàng trong tháng 1/2023.

Tuy nhiên, một số dấu hiệu cải thiện nhu cầu khách hàng đã khuyến khích các nhà sản xuất khác tăng mua hàng hóa đầu vào, từ đó hoạt động mua hàng về tổng thể hầu như không thay đổi. Mặc dù vậy, hoạt động mua hàng hóa đầu vào giảm trong những tháng trước đã làm giảm lượng tồn kho hàng mua.

Thời gian giao hàng của nhà cung cấp trong tháng 1/2023 đã được rút ngắn một chút sau khi đã bị kéo dài trong hai tháng trước đó. Nhu cầu hàng hóa đầu vào giảm đã giúp các nhà cung cấp tăng tốc thời gian giao hàng.

Đáng chú ý, S&P Global ghi nhận niềm tin kinh doanh trong ngành sản xuất Việt Nam đã được cải thiện, đạt mức cao nhất trong vòng ba tháng qua với kỳ vọng nhu cầu sẽ mạnh lên trong thời gian tới, từ đó sẽ thúc đẩy sự gia tăng sản lượng. Việc Trung Quốc tái mở cửa nền kinh tế và nới lỏng các biện pháp kiểm soát dịch COVID-19 được xem là một nhân tố hỗ trợ cho triển vọng tích cực trên. Hơn một nửa số người trả lời khảo sát của S&P Global lạc quan cho rằng sản lượng sẽ tăng trong thời gian 12 tháng tới.

Quỳnh Trang