1. Cách uống trà của người Marốc
Trà bạc hà tại các nước Ả-rập
Trà bạc hà còn gọi là trà Ả-rập hay thân thuộc hơn là whisky béc-be là đồ uống truyền thống của các nước A rập. Nó được pha từ lá chè xanh (thường là loại chè gunpowder) và bạc hà đã rửa, có kèm theo rất nhiều đường và được uống rất nóng.
Trong những nước Ả rập, trà bạc hà là đồ uống có tính nghi lễ thể hiện sự mến khách. Ngoài việc giúp tiêu hoá các món ăn có nhiều chất béo và nhiều gia vị, người ta còn gán cho nó nhiều thuộc tính khác như làm giảm sự lo lắng, chăm sóc giấc ngủ, kích thích các giác quan, làm dịu bớt những nỗi đau của tuổi già... Trà được uống ở mọi nơi, mọi lúc và trong tất cả các tầng lớp xã hội.
Trong số 20 quốc gia tiêu thụ nhiều trà nhất trên thế giới thì một nửa là các quốc gia Ả-rập.
Người Maroc biết đến chè xanh từ khi nào?
Chính dưới triều đại vua Moulay Ismail mà chè đã thâm nhập vào Maroc. Trước tiên là dưới hình thức quà tặng của các Đại sứ Anh cho Triều đình, khi đó nó còn là đồ uống của riêng Nhà Vua, sau đó là hoàng tộc và tầng lớp quý tộc. Một tiệc trà kéo dài ít nhất 2h và chỉ những người giàu mới có thể uống trà vì nó rất hiếm.
Mãi đến chiến tranh Crimée vào năm 1854 việc uống trà mới được phổ biến ở Maroc.
Các cảng của Maroc rất gần eo biển Gibraltar luôn là điểm đến của các tàu buôn đưa sản phẩm này vào Maroc. Tanger và Mogador thuộc vùng Essaouira khi đó đã nhanh chóng trở thành những trung tâm buôn bán chè và dần dần trà đã trở thành đồ uống phổ biến cho đến ngày nay.
Cách uống trà tại Maroc
Tại Maroc, trà bạc hà là đồ uống dân tộc. Người Maroc cũng uống mọi lúc và mọi dịp: khi ký kết hợp đồng, đón khách, ăn xong, hoặc đơn giản để giải khát. Phong tục này có từ giữa thế kỷ 18 khi những chuyến hàng của người Anh cập cảng Maroc.
Người ta thường pha chè gunpowder (chè thuốc súng) của Trung Quốc vào trong một cái ấm và rót nước sôi vào. Sau 2 phút, người ra đổ nước ra và cho những miếng đường rồi tiếp tục đổ nước sôi vào. Rồi cho thêm lá bạc hà tươi và để 15-20 phút đồng thời quấy đều. Để cho trà được đều, người ta thường rót nước trà vào những cái cốc rồi lại đổ vào ấm pha chè.
Tay giơ cao ấm trà (để tạo bọt), người ta rót nước trà vào những chiếc cốc thuỷ tinh nhỏ trong suốt hoặc được trang trí rất tinh tế. Khi được mời uống trà bạc hà, khách không nên từ chối vì đây là một cử chỉ thể hiện sự mến khách. Người béc-be ở Maroc có một câu tục ngữ “Chén trà thứ nhất ngọt ngào như cuộc sống, chén thứ hai dịu ngọt như tình yêu còn chén thứ ba cay đắng như cái chết”.
Đáng chú ý là thu nhập của những người làm công trong lĩnh vực nông nghiệp giảm khiến việc tiêu thụ chè tại Ma-rốc đôi khi giống như một thức ăn cơ bản.
2/ Thị trường nhập khẩu chè xanh của Marốc
Mỗi năm, Marốc nhập khẩu trung bình khoảng 55.000 đến 60.000 tấn chè xanh và là một trong những nước nhập khẩu chè xanh số 1 thế giới. Quốc gia cung cấp lớn nhất là Trung Quốc. Thuế nhập khẩu chè xanh là 40% và thuế giá trị gia tăng là 14%. Marốc cấm xuất khẩu chè rao rời (en vrac) vào nước này trừ khi công ty cung cấp đã có nhà máy tại Marốc và xin giấy phép nhập khẩu, đóng gói… tại Bộ Nông nghiệp Marốc. Được phép xuất khẩu chè đã đóng bao (gói) với điều kiện đảm bảo chất lượng, nhãn mác, đặc biệt chữ viết trên nhãn mác bắt buộc bằng tiếng Ả rập.
Ông Hamid Raji, Tổng giám đốc một công ty Marốc chuyên nhập khẩu chè xanh Trung Quốc cho biết sự gia tăng nhập khẩu chè xanh từ Trung Quốc đã bắt đầu vào năm 1993, thời điểm tự do hoá ngành chè ở Marốc.
Hiện nay đã có sự đa dạng về loại chè nhập khẩu từ Trung Quốc. Thị trường Marốc có khoảng 400 thương hiệu chè xanh trong đó quan trọng nhất là Sultan (30% thị phần), Somathes, Belhassan, Asta, Belakhdar, Belafqih và Bichra. Mỗi người dân Marốc trung bình tiêu thụ 2 kg chè mỗi năm, một trong những tỷ lệ cao nhất thế giới. Nếu xét theo quy mô dân số, thì 1 người Marốc (trên tổng số dân 32 triệu người) tiêu thụ gấp bốn lần 1 người Nhật Bản (130 triệu dân) hay 1 người Nga (145,4 triệu dân).
Thị trường Marốc là rất quan trọng đối với ngành chè của Trung Quốc cả về mặt sản xuất cũng như xuất khẩu. Tại Trung Quốc, có những trang trại và nhà máy chuyên làm việc với các khách hàng Marốc. Trung Quốc đáp ứng từ 85 đến 95% chè xanh mỗi năm nhu cầu thị trường Marốc. Những loại chè khác chủ yếu nhập khẩu từ Sri Lanka và Ấn Độ.
Loại chè Trung Quốc được ưa chuộng nhất là chè Chunmee ở Thượng Hải do lá to có màu nâu, vị và hương đặc biệt có dạng tóc tiên thần, lá cuộn không đều, dài. Chè này được bán tại Marốc với số hiệu 9371. Nó được uống với đường và bạc hà. Chè xanh của Trung Quốc cho đến nay vẫn là sản phẩm cơ bản của người dân Marốc. Người Marốc thậm chí đã quen với vị chè của Trung Quốc nên khó có thể đa dạng hoá nhà cung cấp. Chè Trung Quốc được đóng trong các thùng gỗ hoặc gỗ dán có trọng lượng từ 30-40 kg.
Tiếp đến là loại chè Gunpowder và Sowmee của Trung Quốc cũng được tiêu thụ rất nhiều tại Marốc.
Chè Gunpowder hay chè thuốc súng. Lá chè cuộn lại có dạng hạt tròn, 3mm. Khi pha, chè sẽ nở ra. Đây là loại chè có nước màu xanh nhạt hoặc vàng xanh và vị rất đậm. Chè này chủ yếu dùng để pha chè bạc hà, đồ uống quốc gia của Marốc. Người Marốc uống chè bạc hà cả ngày. Sở dĩ nó có tên là chè thuốc súng vì một công ty của Ấn Độ gọi như vậy vì nó giống bột thuốc sống. Người Trung Quốc thì gọi là chè hạt cườm. Chè này sau khi pha vừa có vị mát vừa có vị đắng. Hiện loại chè này chiếm tới 70% tổng kim ngạch nhập khẩu chè của Ma-rốc.
Chè Sowmee, có dạng những đoạn nhỏ và gãy.
Cho đến nay, Ma-rốc vẫn là khách hàng số 1 của Trung Quốc về sản phẩm chè. Trung Quốc là nhà sản xuất chè lớn nhất thế giới với 1,2 triệu tấn mỗi năm và cũng là nước có diện tích trồng chè lớn nhất, là quốc gia tiêu thụ chè nhiều nhất. Ngoài đáp ứng nhu cầu trong nước, Trung Quốc còn xuất khẩu mỗi năm hơn 300.000 tấn chè.
Được tự do hoá từ năm 1993, thị trường chè Marốc đã trở nên hết sức cạnh tranh với việc xuất hiện ngày càng nhiều đối thủ và sự đa dạng các nhãn mác.
Trong số 50 nhà nhập khẩu của Marốc thì công ty Mido Food Company và Somathes chiếm thị phần lớn nhất (60%) và có khả năng chi phối thị trường chè Marốc.
3/ Khó khăn trong xuất khẩu chè xanh Việt Nam sang Marốc
Khó khăn lớn nhất là chè Trung Quốc đã chiếm lĩnh từ lâu và người dân địa phương đã quen với hình thức và gu của chè này, giá bán lại thấp hơn của ta. Năm 2004, Hiệp hội chè Việt Nam đã tổ chức một đoàn khảo soát gồm 8 doanh nghiệp chè sang Marốc và được biết nước này thường nhập nhiều loại chè Gunpowder (chè thuốc súng) của Trung Quốc. Người Marốc rất chú trọng đến hình thức của chè sao cho phải giống với loại chè họ đang uống trong khi công nghệ sản xuất ra hình dạng Gunpowder ở Việt Nam khi đó là không đơn giản. Theo một chuyên gia nhập khẩu chè Marốc, giống chè Việt Nam không khác với Trung Quốc nhưng cách thu hái, xao tẩm, chế biến chưa phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng Marốc. Chè xanh của ta được đánh giá là được nước và được hương nhưng ngoại hình chưa đáp ứng được yêu cầu.
Thời gian qua Thương vụ Việt Nam tại Marốc đã tích cực giới thiệu đến công ty hai nước khả năng xuất khẩu của Việt Nam cũng như nhu cầu nhập khẩu chè của Marốc. Tuy nhiên vì những lý do trên nên lượng chè của ta xuất khẩu vào thị trường này còn chưa đáng kể.
Để đẩy mạnh xuất khẩu chè xanh vào thị trường này, trong giai đoạn đầu, các doanh nghiệp chè cần trực tiếp sang giới thiệu sản phẩm, chào giá cạnh tranh, cải tiến công nghệ để đáp ứng được mẫu mã (hình dáng) sản phẩm theo nhu cầu người tiêu dùng. Doanh nghiệp cũng có thể mời chuyên gia nhập khẩu chè xanh của Marốc sang hướng dẫn kỹ thuật chế biến.
5/ Danh sách các doanh nghiệp chuyên nhập khẩu chè của Marốc
1. MIDO FOOD COMPANY S.A
Adresse: 70-74 Angle Rues des Oulad Ziane et Mohammed Smiha- Casablanca- Maroc
Tel : 212 22 30 34 35/ Fax : 212 22 44 98 03
Email : [email protected]
Managing Director: Mr. Hamid RAJI
Năm thành lập: 1991
Số vốn: 30 triệu DH từ năm 1991
Mã số thuế: 1067554
Patente: 32401567
Các ngân hang: Attijariwafa bank, BMCI
Hoạt động: Nhập khẩu và phân phối chè xanh, các mặt hàng thực phẩm
Diện tích: 22000m2 trong đó 11000m2 có mái che
2. Les HUILERIES DU SOUSS BELHASSAN
Adresse: Rue
Al Milaha, Quartier Anza, 80000, Agadir,
Maroc.
Tél: 212
28 20 45 02/212 48 20 45 03/ 212 48 20 45 04,
212
48 20 45 05/212 48 20 45 06
FAX : 212 248 20 46 04/212 48 20 58 03/212 48 20 49 37.
E-mail: [email protected],
[email protected]
Hoạt động: Tinh
luyện và đóng gói dầu thực vậtvà dầu ôliu; Nhập khẩu và rang xay cà
phê; Nhập và đóng gói chè
Số nhân viên: 400-500 người
Mã số thuế: 06902754, Patente: 48364333
Các ngân hàng: B.P, BMCE, BMCI, Crédit agricole, Attijariwafa bank, CDM
Số vốn: 387 triệu DH từ năm 1998
Năm thành lập: 1976
3. New-Cita s.a.r.l.
Adresse: 80,
route des Oulad Ziane,20500, Casablanca .
Tél : 212 22 44 50 10
FAX : 212
22 44 50 12
E-mail: [email protected]
Website : http://www.citabrior.ma
Tổng giám đốc: Mr Mohamed Ladnany
Hoạt động : Nhập khẩu và phân phối lớn cà phê, kinh doanh chè xanh, các sản phẩm bảo trì trong gia đình, công nghiệp và tự động, vệ sinh, thực phẩm, mỹ phẩm…
Biên chế: 65 người trong đó có 10 cán bộ
Số vốn: 4 triệu DH từ năm 1995
Năm thành lập: 1997
Mã số thuế: 2501249, Patente: 32612276
Các ngân hàng: BMCI, Société Générale, Attijariwafa bank, BMCE
Diện tích nhà xưởng: 13000m2 trong đó có 8000 m2 có mái che.
4. TOP CLASS LAVAZZA
Adresse: 32,
Bd Ibnou Sina - Casablanca
BP:
16439 - Casablanca, Maroc.
Tél. : +212 22 94 60 41 (L.G)
Fax : +212 22 94 60 43
Email : [email protected],
[email protected],
[email protected]
Tổng giám đốc: Lucien Leuwenkroon
Biên chế: 100 người trong đó có 10 cán bộ
Vốn cty: 1,3 triệu DH từ năm 1995
Năm thành lập: 1994
Mã số thuế: 02221729
Patente: 34810743
Các ngân hàng: Société Générale, Attijariwafa bank
Hoạt động: Nhập khẩu độc quyền cà phê, chè, các đồ uống nóng khác, nhượng quyền thương hiệu, cung cấp sản phẩm cho các nhà hàng, khách sạn, doanh nghiệp, quán cà phê, hệ thống bán hàng tự động
Diện tích: 600m2 trong đó có 450m2 có mái che
4. SOMATHES
Adresse: Bd Ahl Loghlam – ex c.t 1015 route de Rabat, boite postale 13618, Casablanca, 20450
Tel: 212 22350873
Fax: 212 22350911
Tổng giám đốc: Mr Driss Arjouj
Vốn cty: 37 triệu DH từ năm 2003
Năm thành lập: 1958
Mã số thuế: 1640146
Patente: 30350670
Ngân hàng: BMCE, Attijariwafa bank, BP, BMCI, CDM, Société Générale
Hoạt động: Nhập khẩu, đóng gói và kinh doanh chè
Diện tích: 110000m2 trong đó 27000m2 có mái che
5. Unilever Maghreb S.A
Adresse: route des Zenatas - r.s. 111 (côtière) km 10, Aïn
SebaâCasablanca
Tel: +21222
35 59 97
Fax: +21222
35 02 79/212 22 34 38 79/ 212 22 662920/
212 22 355692/ 212 22 359857/212 22 34 16 84
Website: http://www.unilever.com
Tổng giám đốc: Ton Anbeek
Biên chế: 1100 người trong đó có 100 cán bộ
Vốn cty: 110 triệu DH từ năm 1998
Thành lập: Năm 1962
Mã số thuế: 1900288
Patente: 30653300
Các ngân hàng: BMCE, BMCI, Attijariwafa bank
Hoạt động: Sản xuất, kinh doanh các mặt hàng
tiêu dùng trong đó có chè gói
6. INDUCAF
Adresse: 28 rue Ben Ghazzala, Casablanca, 20300
Tel: 212 22621212
Fax: 212 22621456
Tổng giám đốc: Mr Ahmed Astaib
Vốn cty: 13,5 triệu DH từ năm 2006
Mã số thuế: 01621570
Patente: 31458832
Hoạt động: Kinh doanh chè, gia vị và đồ hộp
7. ZORONA
Adresse: route 110 (bd Chefchaouni), km 10,5 Sidi Bernoussi
Casablanca, 20250
Tel: 212 22 340169
Fax: 212 22 340258
Vốn cty: 2,5 triệu DH từ năm 2005
Mã số thuế: 01901273
Patente: 30658043
Ngân hàng: BP
Hoạt động: Xuất nhập khẩu hàng thực phẩm, chè xanh
8. Société des Cafés Sahara
Adresse: 28 rue Bertrandon, bd Ben Tachfine, Casablanca, Maroc
Tel: 212 22 621212 Mb: 061178160
Fax: 212 22621456
Tổng giám đốc: Mohamed ASTAIB
Email: [email protected]
Website: www.asta.co.ma
Hoạt động: Nhập khẩu cà phê, chè xanh, gia vị, gạo, hạt tiêu, tỏi, hạt điều, quế
Số vốn: 37 triệu DH từ 2006
Năm thành lập: 1999
Mã số thuế: 1621855
Patente: 31458834
Các ngân hàng: Attijariwafa bank, CDM, BMCI
Diện tích: 6500m2 trong đó 1500m2 có mái che
9. Echo-Trading S.A.R.L
Adresse: 69 rue Nabigha Doubiani- ex Bazas 20000 Casablanca-Maroc
Tel. 212 22304132/212 22448641
Fax. 212 22303045
GSM: 061141573
Manager: Bennis Fayçal
Email. [email protected]
Hoạt động: Nhập khẩu cà phê, chè xanh, cơm dừa, khăn trải bàn
Số vốn: 1,6 triệu DH từ 1994
Năm thành lập: 1994
Mã số thuế: 2500163, Patente: 32604935
Ngân hàng: CDM
Diện tích xưởng: 200m2 có mái che
10. L'HERBORISTERIE ROBERT
Adresse: 18, rue El Kassar -ex Wagram, Casablanca-20100
Tel: 212-22-25 37 45
Fax: 212-22-99 15 06
Giám đốc: Mr Pierre Roix
Vốn cty: 550.000 DH từ năm 2000
Năm thành lập: 1957
Patente: 35701435
Ngân hàng: CDM, CCP
Hoạt động: Nhập khẩu và kinh doanh chè xanh, cây thuốc, các sản phẩm thực phẩm, mỹ phẩm tự nhiên.
Diện tích: 500m2 có mái che
