Rystad Energy: Giá than đá thế giới có thể vượt 500 USD/tấn – mức cao nhất 200 năm trở lại đây

Hãng tư vấn năng lượng hàng đầu thế giới Rystad Energy (Na Uy) vừa cảnh báo giá than đá trên thế giới có thể vượt ngưỡng 500 USD/tấn trong năm 2022 trong bối cảnh giá khí đốt tăng mạnh dưới tác động của cuộc xung đột quân sự Nga – Ukraine buộc nhiều nước châu Âu chuyển sang sử dụng than đá để phát điện.
khai thác than
 Giá than đá thế giới, đặc biệt là giá than Australia, đang tăng vọt khi châu Âu tăng cường nhập khẩu than từ Australia nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung năng lượng từ Nga (Ảnh: Maritime Logistics Professional)

Nếu dự báo của  Rystad Energy thành hiện thực thì đây sẽ là mức giá than đá cao nhất trong vòng 200 năm trở lại đây. Hiện giá than nhiệt lượng cao của Australia cho các đơn hàng giao tháng 3/2022 đã chạm mức cao kỷ lục 330 USD/tấn. Thậm chí, có một số lô hàng than nhiệt lượng cao (6.000 kcal) được chuyển đi từ cảng Newcastle, cảng xuất than lớn nhất Australia, đã đạt mức giá 400 USD/tấn (giá FOB) hồi giữa tháng 3.

Trên thị trường kỳ hạn, đã có lúc giá than nhiệt lượng cao của Australia cung cấp cho khuu vực châu Á – Thái Bình Dương tăng vọt 42% tương ứng 150 USD chỉ trong 1 phiên giao dịch, lên mức 435 USD/tấn. Đây là mức giá cao gấp 3 lần so với hồi đầu năm nay. Australia hiện là quốc gia xuất khẩu than đá lớn thứ hai thế giới, sau Indonesia.

Việc Liên minh châu Âu (EU) có cách tiếp cận cứng rắn trong việc giảm phụ thuộc vào nguồn cung năng lượng từ Nga đã khiến nhiều doanh nghiệp tại châu Âu phải tăng cường tìm kiếm nguồn cung than từ các nơi khác trên thế giới, đặc biệt là từ Australia và Indonesia. Nga hiện cũng cấp cho EU hơn 40% lượng khí đốt, hơn 25% lượng dầu nhập khẩu và gần 50% lượng than đá được khối này nhập khẩu hàng năm.

Ba Lan, quốc gia nhập khẩu tới 90% than từ Nga đã chính thức yêu cầu Australia cung cấp nguồn than thay thế phục vụ cho việc sưởi ấm và hoạt động của các nhà máy điện. Trong ngày 30/3, Đức đã nâng mức báo động khẩn cấp về khí đốt do lo ngại Nga có thể cắt nguồn cung nếu như các nước phương Tây từ chối yêu cầu thanh toán tiền mua khí đốt bằng đồng Ruble. Chính phủ Đức cho biết dự trữ khí đốt của nước này hiện chỉ đạt 25% công suất.

Hãng Rystad Energy cảnh báo nếu các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với nền kinh tế Nga gây ra bất kỳ sự gián đoạn nào về vận chuyển năng lượng thì sẽ không có giới hạn nào với giá than đá. Nga hiện là quốc gia xuất khẩu than đá lớn thứ ba thế giới.

Hiện công suất khai thác than tại Australia cũng đã đạt mức cao nhất trong vòng 6 tháng trở lại đây. Do đó Australia hiện còn rất ít khả năng để tăng cường khai thác thêm nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng than đột xuất từ châu Âu. Tình trạng mưa lũ nghiêm trọng hồi đầu tháng 3 tại phía Đông Australia cũng ảnh hưởng tiêu cực đến các khu sản xuất than của nước này. Bên cạnh đó, cảng Newcatsle, nơi xuất khẩu 93% lượng than của Australia đang bị tắc nghẽn, gây khó khăn cho việc Australia đẩy nhanh việc xuất khẩu than cho châu Âu.

Trong bối cảnh nhu cầu than trên thế giới tăng cao và giá cũng tăng chóng mặt, Australia dự báo, trong năm tài chính này, giá trị xuất khẩu than thiệt của nước này có thể tăng từ 16 tỷ AUD lên đến 35 tỷ AUD.

Minh Trang