Trao đổi với Tạp chí Công Thương, đại diện Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công Thương cho hay, trước đây, Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 3/9/2014 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu và Thông tư liên tịch số 90/2016/TTLT-BCT-BTC ngày 24/6/2016 của Bộ Công Thương, Bộ Tài chính quy định cả thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối có quyền quyết định giá bán xăng dầu tại các địa điểm bán hàng xa cảng, xa kho đầu mối, xa cơ sở sản xuất (hay thường gọi là vùng 2), do việc vận chuyển xa làm tăng thêm chi phí của thương nhân.
Song, quy định như vậy đã dẫn đến hiện tượng một số thương nhân phân phối lạm dụng quyền quyết định giá bán vùng 2, trong khi giá nhập xăng dầu vào lại không phải giá theo vùng 2.
Trên cơ sở nghiên cứu kỹ lưỡng và có thảo luận với các doanh nghiệp, thương nhân kinh doanh xăng dầu, Bộ Công Thương đã xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định số 95/2021/NĐ-CP ngày 1/11/2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 83.
Theo đó, Nghị định 95 quy định chỉ thương nhân đầu mối có quyền quyết định địa điểm, địa bàn bán giá vùng 2 và chịu trách nhiệm trước cơ quan quản lý nhà nước về mức chi phí tăng thêm và giá bán vùng 2 đó, mục đích cuối cùng là tăng trách nhiệm của thương nhân đầu mối và tránh lạm dụng giá bán vùng 2, gây thiệt hại cho người tiêu dùng.
"Đối với các địa bàn xa cảng, xa kho đầu mối, xa cơ sở sản xuất xăng dầu, nếu có chi phí thực tế phát sinh hợp lý, hợp lệ (đã được kiểm toán) tăng cao dẫn đến giá bán cao hơn giá điều hành, thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu được quyết định giá bán thực tế tại địa bàn đó (đã được thông báo với Bộ Công Thương) để bù đắp chi phí phát sinh nhưng không vượt quá 2% giá điều hành công bố cùng thời điểm."
Khoản 27 Điều 1 Nghị định số 95/2021/NĐ-CP
Ngày 17/5/2022, Bộ Công Thương đã có Công văn số 2660/BCT-TTTN gửi các thương nhân phân phối xăng dầu về việc đề nghị thực hiện nghiêm quy định về giá bán xăng dầu, trên cơ sở quy định về giá bán xăng dầu tại Khoản 27 Điều 1 Nghị định số 95/2021/NĐ-CP.
“Tuy nhiên, cần làm rõ, Nghị định 95 và Công văn 2660 không loại trừ, không tước đi quyền của thương nhân phân phối bán theo giá vùng 2. Họ không có quyền quyết định mức giá vùng 2, nhưng họ có quyền bán xăng dầu theo giá vùng 2, với điều kiện họ nhập hàng với giá vùng 2, đăng ký và bán tại địa bàn được xác định là khu vực bán giá vùng 2”, đại diện Vụ Thị trường trong nước nhấn mạnh.
Để hướng dẫn cụ thể hơn cho các thương nhân đầu mối và thương nhân phân phối xăng dầu, ngày 27/5/2022, Bộ Công Thương đã có Công văn số 2908/BCT-TTTN về việc thực hiện giá bán xăng dầu tại các địa bàn xa cảng, xa kho đầu mối, ca cơ sở sản xuất xăng dầu.
Công văn 2908 nêu rõ, thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu có trách nhiệm quyết định và công bố các địa bàn xa cảng, xa kho đầu mối, xa cơ sở sản xuất xăng dầu và mức giá bán xăng dầu tại các địa bàn xa cảng, xa kho đầu mối, xa cơ sở sản xuất xăng dầu trên hệ thống phân phối xăng dầu của thương nhân theo đúng quy định tại Khoản 27 Điều 1 Nghị định số 95/2021/NĐ-CP.
Thương nhân phân phối xăng dầu trên cơ sở quyết định về các địa bàn xa cảng, xa kho đầu mối, xa cơ sở sản xuất xăng dầu của thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu mà thương nhân phân phối mua hàng, có trách nhiệm quyết định mức giá bán lẻ trên toàn bộ hệ thống phân phối của mình phù hợp với quy định.
Tại cuộc họp Tổ điều hành thị trường trong nước diễn ra hôm nay (ngày 31/5/2022), đại diện Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam và Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam đều cho biết các thương nhân đã nắm rõ quy định sau khi nhận Công văn 2908 của Bộ Công Thương và sẽ thực hiện nghiêm túc các quy định, hướng dẫn về hoạt động kinh doanh xăng dầu, đặc biệt là việc thực hiện giá bán xăng dầu vùng 2.