Cùng tham gia Đoàn công tác Bộ Công Thương có đại diện Cục Công nghiệp, Vụ Kế hoạch, Vụ Tài chính và Đổi mới doanh nghiệp, Vụ Thị trường châu Á - châu Phi và lãnh đạo Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam - CTCP (VEAM).
Doanh nghiệp kỳ vọng sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính sách
Ông Daiki Mihara - Tổng Giám đốc Honda Việt Nam (HVN) cho biết, từ năm 2020 đến nay, dịch Covid-19 hoành hành liên tục đã ảnh hưởng đến nền kinh tế Việt Nam nói chung và các hoạt động sản xuất kinh doanh của HVN nói riêng, đặc biệt làm gián đoạn hoạt động sản xuất, giảm sức mua ô tô, xe máy của khách hàng,…
Cũng vì vậy, năm 2021, Honda Việt Nam đã buộc phải điều chỉnh kế hoạch sản xuất, giảm sản lượng, tạm dừng một số dây chuyền sản xuất.
Dù vậy, nhờ sự chỉ đạo, hỗ trợ kịp thời của Chính phủ, đặc biệt là Nghị quyết 128, nhiều khó khăn, trăn trở của các doanh nghiệp đã được tháo gỡ, trong đó đặc biệt phải kể đến các quy định về quy trình quản lý và lưu thông hàng hóa cũng như sự hỗ trợ của chính quyền địa phương đối với hoạt động sản xuất của các nhà cung cấp cho HVN trên địa bàn, từ đó đảm bảo chuỗi cung ứng cho HVN.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng ban hành nhiều chính sách hỗ trợ hoạt động của doanh nghiệp như Nghị định 101/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 122/2016/NĐ-CP và Nghị định 57/2020/NĐ-CP để mở rộng thêm danh mục các linh kiện nhập khẩu được miễn thuế; hay Nghị định 103/2021/NĐ-CP quy định giảm 50% thuế trước bạ cho xe lắp ráp trong nước từ 1/12/2021 đến 31/5/2022.
“Các chính sách đã phần nào giúp tháo gỡ khó khăn và nhờ đó Honda Việt Nam có thể duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh của mình, góp phần đảm bảo đời sống cho cán bộ, nhân viên Công ty”, ông Daiki Mihara chia sẻ.
Theo báo cáo của HVN, năm 2021, Công ty đã phá kỉ lục về thị phần và tiếp tục duy trì vị thế đứng đầu trong lĩnh vực xe máy ở Việt Nam với thị phần đạt 80%. HVN cho biết kết quả này đạt được nhờ chiến lược đa dạng hóa các dòng sản phẩm để đáp ứng nhu cầu khách hàng và tăng cường các sản phẩm cho thế hệ GenZ.
Ở lĩnh vực ô tô, thị phần của HVN tại Việt Nam đạt khoảng 7% và dự báo sẽ tăng lên hơn 10% trong năm 2022, hứa hẹn là một năm khởi sắc cho thị trường ô tô của HVN.
Đại diện HVN nhận định, công nghiệp ô tô, xe máy có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế - xã hội. Thị trường Việt Nam rất tiềm năng khi mà dân số và thu nhập của người dân tăng và được mong đến sẽ tiến tới thời kì “ô tô hóa” trong tương lai gần.
Tuy nhiên, còn tồn tại những trở ngại nhất định để phát triển ngành công nghiệp ô tô, xe máy trong thời gian tới như sản lượng thấp, chi phí sản xuất lớn, công nghiệp hỗ trợ chưa phát triển,…
Để giải quyết vấn đề này, HVN cho rằng chính sách kích cầu, phát triển thị trường là yếu tố ưu tiên hàng đầu, đi cùng với đó cần thiết có thêm nhiều chính sách mạnh mẽ, rõ ràng và kịp thời để phát triển công nghiệp hỗ trợ.
Mặt khác, doanh nghiệp cũng bày tỏ quan ngại trước những thông tin về việc hạn chế hoạt động của xe máy tại một số thành phố lớn, cho rằng nên tạo ra mô hình giao thông lý tưởng kết hợp nhiều loại hình phương tiện khác nhau với lộ trình cụ thể, đồng thời tăng cường kiểm soát và nâng mức tiêu chuẩn khí thải, đào tạo lái xe an toàn,…
Đối với việc chuyển đổi sang xe điện hóa, HVN đề xuất các Bộ, ngành liên quan và doanh nghiệp cần thảo luận, hợp tác để đưa ra một kế hoạch hành động, xây dựng lộ trình chuyển đổi phù hợp với thực tiễn, xét đến đầy đủ các yếu tố như cơ sở hạ tầng trạm sạc, trạm đổi pin, nguồn năng lượng, hoàn thiện chính sách,…
Ngoài ra, HVN cũng bày tỏ mong muốn có được những quy định cụ thể, rõ ràng hơn liên quan đến hoạt động thu hồi và tái chế ô tô, xe máy thải bỏ từ người tiêu dùng.
Ông Nguyễn Khắc Hải - Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam - CTCP (VEAM) khẳng định, ngoài việc HVN là đơn vị đóng góp lớn vào lợi nhuận của VEAM khi Tổng Công ty có 30% vốn góp tại HVN, thì hoạt động sản xuất kinh doanh của Honda tại Việt Nam đã giúp tạo nhiều việc làm cho các doanh nghiệp cơ khí trong nước. Các doanh nghiệp thuộc VEAM đã thành công tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu của HVN.
Trên cơ sở các đề xuất, kiến nghị của HVN, ông Nguyễn Khắc Hải hy vọng lãnh đạo Bộ Công Thương sẽ có ý kiến chỉ đạo đối với các đơn vị Cục, Vụ chức năng thuộc Bộ để xây dựng, đề xuất, tham mưu Chính phủ ban hành các chính sách, cơ chế, chiến lược phát triển ngành ô tô, xe máy phù hợp trong thời gian tới, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp sản xuất lắp ráp nói chung và HVN nói riêng có được định hướng rõ ràng, cụ thể hơn cho việc đầu tư, phát triển tại Việt Nam.
Xây dựng chính sách phù hợp thực tiễn gắn với lộ trình triển khai cụ thể
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải đánh giá cao những đóng góp của HVN - một trong những doanh nghiệp FDI đầu tiên và hoạt động hiệu quả tại Việt Nam, có đóng góp lớn cho ngân sách Trung ương và địa phương, tạo việc làm cho khoảng 12.000 nhân viên trực tiếp tại HVN và 80.000 lao động tại các nhà cung cấp. HVN cũng đã tích cực tham gia vào công tác xã hội và quan tâm đến vấn đề môi trường.
Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng lớn và gây khó khăn cho cộng đồng doanh nghiệp những năm gần đây, HVN đã hết sức cố gắng duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh. Từ đầu năm 2022 đến nay, hiệu quả hoạt động của Công ty đã có những chuyển biến tích cực, thể hiện rõ qua doanh số bán hàng và các kết quả khác.
Chia sẻ với khó khăn của doanh nghiệp trong điều kiện còn nhiều thách thức, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải khẳng định Bộ Công Thương luôn ủng hộ, đồng hành với cộng đồng doanh nghiệp FDI nói chung và HVN nói riêng trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
Ngành công nghiệp ô tô, xe máy có vai trò quan trọng và nhận được sự quan tâm sâu sắc từ lãnh đạo các cấp. Trên cơ sở tham mưu, đề xuất của Bộ Công Thương, Chính phủ đã, đang và sẽ tiếp tục ban hành các chính sách phát triển lĩnh vực này để phù hợp với thực tiễn và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp cũng như nền kinh tế.
Thứ trưởng nhấn mạnh thêm, bất kể sự thay đổi nào (về quy hoạch, chiến lược, định hướng chính sách) đều sẽ cần có sự nghiên cứu kỹ lưỡng và lộ trình triển khai cụ thể.
Về các kiến nghị của doanh nghiệp liên quan đến thuế, phí, dù không phải cơ quan đầu mối phụ trách, nhưng thời gian qua Bộ Công Thương đã chủ động đề xuất một số cơ chế, chính sách trong lĩnh vực ô tô, xe máy, công nghiệp hỗ trợ, tiêu biểu như chính sách giảm phí trước bạ đối với xe sản xuất, lắp ráp trong nước.
Liên quan đến vấn đề phát triển xe điện hóa, Thứ trưởng cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương đã, đang tích cực phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành nghiên cứu để đề xuất định hướng phát triển các dòng xe điện, xe thân thiện với môi trường tại Việt Nam. Việc này sẽ cần có lộ trình cụ thể, phù hợp, đảm bảo mục tiêu giảm phát thải theo cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26.
Ngoài ra, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tài nguyên - Môi trường để nghiên cứu, đề xuất, tham mưu chính sách về việc thu hồi, tái chế sao cho phù hợp với thực tiễn và phát triển bền vững ngành công nghiệp ô tô, xe máy tại Việt Nam.
Một số hình ảnh Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải và đoàn công tác Bộ Công Thương tham quan nhà máy Honda Việt Nam trong khuôn khổ buổi làm việc:
