Bước phát triển mới trong hợp tác Việt Nam - Vương quốc Anh

Về quan hệ chính trị: Trong những năm qua, hai nước đã có nhiều đoàn cấp cao nhà nước thăm viếng lẫn nhau. Về phía Anh có Bộ trưởng Bộ Phát triển quốc tế Clare Short, Huân tước Hội đồng Cơ mật Hoàng gia Anh Privy Seal, Thị  trưởng thành phố Luân Đôn Richard Nichoils, Công tước Xứ York Andrew, Phó Thủ  tướng Anh John Prescott đã sang thăm chính thức Việt Nam. Về phía Việt Nam có chuyến thăm chính thức Vương quốc Anh của Thủ tướng Võ Văn Kiệt (năm 1993) và đặc biệt, chuyến thăm chính thức Vương quốc Anh của Chủ tịch Trần Đức Lương từ ngày 22-26/5 vừa qua đã góp phần thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước lên một bước phát triển mới. Nhân dịp này, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và Phòng Thương mại và Công nghiệp TP. Manchester (Anh) đã ký văn kiện hợp tác và bản ghi nhớ về việc xây dựng đường cáp quang. Chủ tịch hy vọng sẽ có nhiều doanh nghiệp Anh tham dự Diễn đàn doanh nghiệp á-âu được tổ chức tại Việt Nam nhân dịp Hội nghị cấp cao ASEM 5 tháng 10/2004 và mong muốn ngày càng có nhiều doanh nghiệp Anh đến Việt Nam tìm hiểu cơ hội đầu tư kinh doanh.
Lĩnh vực đầu tư, thương mại cũng không ngừng gia tăng. Anh là một trong 3 nước trong khối EU có kim ngạch buôn bán lớn nhất vào Việt Nam. Giai đoạn 1995-2001, tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Anh chiếm 15,25% trong tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào EU. Năm 2001, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Anh tăng 16,7% so với năm 2000. Trong những năm gần đây, kim ngạch thương mại giữa hai nước tăng từ 270 triệu USD năm 1997 lên xấp xỉ 900 triệu USD năm 2003. Xuất khẩu của Việt Nam sang Anh tăng hơn 25%/năm. Việt Nam liên tục xuất siêu với các sản phẩm chủ yếu là giầy dép, dệt may, chè, cà phê, gạo, thủy sản, cao su. Trong những năm tới, Việt Nam sẽ đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường Anh với mục tiêu đạt khoảng 0,5 -0,7 tỷ USD/năm.
Tính đến tháng 4 năm 2004, các công ty Anh đã có 53 dự án với tổng số vốn đầu tư gần 1,2 tỷ USD vào Việt Nam, đứng thứ 11 trong tổng số các nước và vùng lãnh thổ và đứng thứ 3 trong các nước EU có vốn đầu tư vào Việt Nam. Các dự án đầu tư của Anh tập trung nhiều nhất vào lĩnh vực dầu khí, công nghiệp nặng, công nghiệp nhẹ, tài chính, ngân hàng, bảo hiểm. Trong đó có nhiều dự án đầu tư của các tập đoàn lớn như BP, Castrol, Prudential... Các thành tựu đáng ghi nhận nhất trong hợp tác giữa hai nước có thể kể đến là Công ty Mitsui Badcok của Anh với việc cung cấp nồi hơi cho Nhà máy Nhiệt điện Phả Lại I trị giá 123 triệu USD, Hãng Cable and Wireless của Anh đã có giấy phép đầu tư nâng cấp dịch vụ bưu chính viễn thông ở Hà Nội trị giá 207 triệu USD, Dự án theo phương thức BOT trị giá 150 triệu USD để xây dựng Nhà máy phân phối và xử lý nước tại thành phố Hồ Chí Minh; Nhà máy Nhiệt điện Phú Mỹ 3 có công suất 716 MW do Tập đoàn BP (Vương quốc Anh) và các đối tác đầu tư xây dựng, trị giá 412 triệu USD.
Hoạt động thương mại giữa hai nước trong những năm qua bao gồm Tuần lễ Sáng tạo Việt Nam-Vương quốc Anh; Tuần lễ thực phẩm Anh tại Hà Nội; Phòng Thương mại và công nghiệp Luân Đôn tham dự triển lãm Agromart 99 tại Hà Nội; Đoàn Lincolnshire (Anh) tham dự Hội chợ Nông nghiệp và thuỷ sản tại Cần Thơ; Phòng Thương mại Manchester và Đoàn ABMEC (Anh) về khai thác mỏ và Đoàn North Staffordshire của Anh về gốm sứ sang làm việc tại Việt Nam…
Hiện nay, Anh có hơn 100 văn phòng đại diện của các công ty, tập trung tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, chủ yếu liên doanh trong các lĩnh vực dầu khí, nông nghiệp, bao bì, nước giải khát, bảo hiểm, viễn thông, ngân hàng...Các công ty của Anh hoạt động rất hiệu quả, tạo điều kiện thúc đẩy hoạt động thương mại giữa hai nước.
Hợp tác phát triển: Vương quốc Anh là một trong những nước phương Tây đầu tiên ủng hộ công cuộc đổi mới của Việt Nam, trong đó, Chính phủ Anh đã cung cấp cho Việt Nam 150 triệu USD viện trợ không hoàn lại để thực hiện các dự án xóa đói giảm nghèo, cải cách doanh nghiệp, giáo dục, phòng chống HIV/AID.
Trong năm tài khóa 2003-2004, Anh viện trợ không hoàn lại cho Việt Nam 40 triệu USD/năm và dự kiến sẽ tăng lên hơn 100 triệu USD/ năm cho năm tài khóa tiếp theo. Trong các dự án viện trợ của Chính phủ Anh, đáng chú ý là các dự án xóa đói giảm nghèo tại 6 tỉnh miền núi phía Bắc, cải thiện dịch vụ y tế, giáo dục tại 4 tỉnh miền Trung và dự án cải cách doanh nghiệp. 
Văn phòng chương trình hỗ trợ Việt Nam của Bộ Phát triển quốc tế Anh được thành lập tháng 4 năm 1999. Hiện Văn phòng đang thực hiện các chương trình sau :
Chương trình hợp tác kỹ thuật, trị giá khoảng 16 triệu USD trong giai đoạn 1999/2000. Các hoạt động gồm có: Chương trình xoá đói giảm nghèo cho tỉnh Hà Tĩnh, đào tạo giáo viên trung học, đào tạo giáo viên dạy tiếng Anh, chương trình học bổng và đồng tài trợ cho các tổ chức phi Chính phủ, phát triển giao thông nông thôn, giáo dục tiểu học và xây dựng các công trình vệ sinh nông thôn .
Chương trình xoá đói giảm nghèo cho tỉnh Hà Tĩnh, được tiến hành từ năm 1977 thông qua 3 tổ chức phi chính phủ của Anh là Oxfam GB , Action Aid, Save the Children UK. Đây là một chương trình lớn được thực hiện trong 5 năm với tổng số vốn là 9 triệu USD.
Chương trình nước sạch và vệ sinh nông thôn được tiến hành với UNICEF và Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn. Dự án này kéo dài 2 năm bắt đầu từ giữa năm 1999 và có tổng số vốn là 2,5 triệu bảng Anh ( tương đương 4,2 triệu USD ) .
Đào tạo giáo viên dạy tiếng Anh, bắt đầu từ năm 1998, do Hiệp hội Giáo viên Anh quản lý. Dự án này sẽ kéo dài trong 4 năm với tổng số tiền cho dự án là 4 triệu USD, nhằm đào tạo kỹ năng giảng dạy cho giáo viên cấp trung học .
Chương trình dạy tiếng Anh (ELT), do Hội đồng Anh thực hiện. Chương trình với số vốn là 1,8 triệu USD được thực hiện từ năm 1994, đã đào tạo cho hơn 900 cán bộ cao cấp của Chính phủ Việt Nam .
Đào tạo hợp tác kỹ thuật, do Hội đồng Anh quản lý, mỗi năm trao 20 học bổng (đào tạo cao học) cho các bộ, ngành quan trọng của Việt Nam .
Chương trình các dự án nhỏ, trị giá khoảng 120.000 Bảng Anh mỗi năm cho các dự án nhỏ về phát triển và hạ tầng cơ sở ở Việt Nam.