Châu Âu đối mặt khủng hoảng khí đốt, giá khí tăng vọt 12%

Hãng tư vấn thị trường năng lượng hàng đầu thế giới Rystad Energy (Na Uy) nhận định các nước châu Âu đang đối mặt với tình trạng mất an ninh năng lượng trong bối cảnh cuộc xung đột quân sự Nga – Ukraine vẫn đang diễn ra và nhu cầu sử dụng khí đốt được dự báo sẽ tăng hơn so với mức cung.

Theo Rystad Energy, nhu cầu sử dụng khí tự nhiên hoá lỏng (LNG), hay khí đốt được hoá lỏng, trên toàn cầu dự kiến sẽ đạt 436 triệu tấn trong năm nay, cao hơn đáng kể so với mức cung hiện tại chỉ đạt 410 triệu tấn. Liên minh châu Âu (EU) đối mặt với rủi ro cao về một cuộc khủng hoảng năng lượng vào mùa Đông tới đây khi EU đang tìm cách giảm nhập khẩu khí đốt từ Nga.

Hiện EU đang đặt mục tiêu đầy tham vọng là sẽ giảm 66% mức độ phụ thuộc vào khí đốt từ Nga trong năm nay; trong khi đó, EU lại cần phải đạt mục tiêu bổ sung kho dự trữ khí đốt lên mức 80% công suất trước ngày 1/11 tới đây. Rystad Energy nhận định việc EU quyết tâm giảm phụ thuộc vào nguồn cung khí đốt từ Nga, sẽ khiến dòng chảy LNG trên toàn cầu thay đổi và nhu cầu nhập khẩu LNG của châu Âu sẽ tăng vọt để bù đắp lại sự sụt giảm nguồn khí đốt qua các đường ống từ Nga.  

khí đốt
Giá khí đốt tại châu Âu trong ngày 12/5 đã tăng vọt 12% sau khi Nga công bố biện pháp trừng phạt nhắm vào hàng loạt công ty năng lượng, bao gồm cả các doanh nghiệp của EU khiến nguồn cung khí đốt từ Nga đến EU có thể suy giảm (Ảnh: Business Insider)

Trong năm ngoái, Nga đã xuất khẩu 155 tỷ m3 khí đốt đến châu Âu, chiếm hơn 31% tổng nguồn cung khí đốt của khu vực này. Việc EU giảm đáng kể lượng nhập khẩu khí đốt từ Nga sẽ gây tác động sâu rộng đến người tiêu dùng và nền kinh tế các nước châu Âu trong quá trình chuyển đổi nguồn cung cấp năng lượng.

Mặc dù nhu cầu sử dụng tăng mạnh đã làm bùng nổ các dự án LNG mới trên toàn thế giới trong hơn 10 năm trở lại đây nhưng các dự án này đều cần thời gian để hoàn thành xây dựng, khó có thể đáp ứng nhu cầu gia tăng trước năm 2024. Tình trạng giá mọi loại hàng hoá đều tăng vọt và đứt gãy chuỗi cung ứng kéo dài cũng sẽ đẩy chi phí xây dựng các dự án LNG.

Ông Kaushal Ramesh, chuyên gia phân tích cấp cao về thị trường LNG tại Rystad Energy, cho biết “Đơn giản là không có đủ LNG để đáp ứng nhu cầu. Trong ngắn hạn, điều này sẽ tạo ra một mùa Đông khó khăn đối với châu Âu. Đối với các nhà cung cấp, nhu cầu tăng thêm nghĩa là cần khai thác thêm nhưng sẽ quá muộn để đáp ứng nhu cầu tăng đột biến”.

Nếu dòng chảy khí đốt của Nga sang châu Âu ngưng vào thời điểm hiện tại, lượng khí đốt dự trữ của châu Âu vốn chỉ đạt khoảng 35% công suất có thể cạn kiệt trước cuối năm nay, khiến khu vực này trải qua một mùa Đông khắc nghiệt. Hãng nghiên cứu thị trường Wood Mackenzie (Anh) dự báo nhu cầu về LNG của EU sẽ tăng ít nhất 20% trong năm nay.

Áp lực lên châu Âu trong việc đảm bảo nguồn cung khí đốt thay thế Nga ngày càng gia tăng khi Nga áp đặt lệnh trừng phạt lên hàng chục công ty năng lượng Hoa Kỳ, EU và Singapore. Phần lớn các doanh nghiệp này thuộc tập đoàn Gazprom Germania, vốn là công ty con tại Đức của tập đoàn năng lượng khổng lồ Nga Gazprom. Hồi tháng 4/2022, Đức tuyên bố kiểm soát Gazprom Germania để đảm bảo nguồn cung khí đốt, còn công ty mẹ Gazprom thông báo rút khỏi công ty này.

Đức, khách hàng nhập khẩu năng lượng lớn nhất Nga tại châu Âu, cho biết một số công ty con của Gazprom Germania đã không nhận được khí đốt do các lệnh trừng phạt từ Nga. Danh sách các cơ sở bị ảnh hưởng cũng bao gồm cơ sở lưu trữ khí đốt lớn nhất của Đức tại Rehden với công suất lên tới 4 tỷ m3. Trong phiên giao dịch ngày 12/5, giá khí tốt tiêu chuẩn tại Hà Lan đã tăng hơn 12% sau khi Nga công bố biện pháp cấm vận.

Quỳnh Trang