Bắc, đông Nam, tây Bắc, tây Nam tức là có tám phương vị.
ý nghĩa của 8 phương vị này có thể hiểu:
- Phương tây Bắc: là “càn” trong tự nhiên là “trời”, trong xã hội là “cha”, thuộc tính khoẻ, trong động vật là con ngựa, trong cơ thể người là đầu, phổi, xương.
- Phương Tây: vốn nghĩa là “đoài”, trong tự nhiên là ao đầm, trong xã hội là thiếu nữ, thuộc tính vui vẻ, trong cơ thể là ruột già, miệng.
- Phương tây Nam: là “khôn”, trong tự nhiên đại biểu cho đất, trong xã hội là “mẹ” thuộc tính thuận, động vật là trâu, cơ thể là lá lách, bụng.
- Phương Nam: nghĩa là “ly”, trong tự nhiên là lửa, trong xã hội là trung nữ, thuộc tính che chở, động vật là loài chim công, cơ thể là tim, ruột non, mắt.
- Phương đông Nam: là “tốn”, trong tự nhiên là gió, trong xã hội là trưởng nữ, thuộc tính nhập, động vật tiêu biểu là gà, cơ thể là mật, đùi.
- Phương Đông: là “chấn”, trong tự nhiên đại biểu là sấm, trong xã hội là trưởng nam, thuộc tính động, động vật tiêu biểu cho loài rồng, cơ thể là gan, chân.
- Phương đông Bắc: là “cấn”, tự nhiên là núi, trong xã hội là trung nam, thuộc tính dừng, động vật là loài chó, cơ thể là dạ dày, thắt lưng, tay.
- Phương Bắc: vốn là “khảm”, tự nhiên là nước, trong xã hội là thứ nam, thuộc tính trùng, động vật là con lợn, cơ thể là bộ phận bàng quan, thận, tai.
Đem tám phương vị cơ bản này, mỗi phương chia thành 3 phần đều nhau ta được 24 phương vị. Có thể nhớ các phương vị theo cách sau:
Vậy vai trò của phương vị đối với nhà ở như thế nào?
Khi xem xét một ngôi nhà (nhà ở), hướng và lưng nhà ở là rất then chốt. Trong thuật phong thủy, hướng nhà và lưng nhà là hai thuật ngữ cơ bản nhất. Hướng nhà là chỉ mặt chính nơi có cửa ra vào (huyền quan). Còn lưng nhà là phía sau nhà, ngược với phương vị của cửa ra vào. Trong một ngôi nhà tập thể , huyền quan là cửa chính, song với căn hộ của mình thì cửa chính của căn hộ là huyền quan. Còn phương vị của lưng nhà ngược 1800 với hướng nhà. Ví dụ: nhà nhìn ra hướng “Nhâm”, lưng nhà tất là “Bính” và căn nhà đó gọi là hướng “Bính”. Cho nên để chọn hướng nhà chính là chọn hướng lưng.
Cũng cần lưu ý, nói đến hướng nhà là không phải nói theo phương của đường thẳng nối từ tâm nhà ra cửa, mà hướng của đường thẳng từ lưng nhà ra trước nhà qua tâm nhà. Còn xác định hướng nhà là tìm tâm điểm của nhà. Tâm điểm của nhà là giao điểm của hai đường chéo. Sử dụng la bàn sẽ xác định phương vị khá chính xác. Sau khi xác định tâm nhà, đặt la bàn đúng vào tâm để xác định chính xác phương Bắc - Nam.
Điều cần chú ý là nhiều người lầm tưởng, phải đo hướng nhà bắt đầu từ tâm nhà. Thực ra không phải vậy, mà hướng nhà là hướng của cả ngôi nhà. Nên cho dù cửa chính hơi chếch phải hoặc chếch trái với tâm nhà, nhưng cái ta cần là hướng lưng của ngôi nhà. Do đó hướng lưng nhà rất quan trọng và cần thiết.
