Với người Việt, chuyện cưới hỏi được xem là trọng đại. Trước ngày cưới, nhà trai thường đi xem ngày để chọn ngày tốt, mong cuộc sống sau này của đôi uyên ương được thuận buồm xuôi gió. Nhưng ở Yên Lạc, Vĩnh Phúc, chuyện xem ngày lại không quan trọng khi người dân ở đây chỉ được tổ chức đám cưới vào 2 ngày cố định trong tháng.
Với nhiều người, quy định này có thể vô lý và bất tiện nhưng người dân thị trấn Yên Lạc, Vĩnh Phúc lại thấy hài lòng khi thực hiện quy định này. Bởi thế mà mà quy định này đã tồn tại hơn 20 năm.
Ông phạm Văn Tiệp – nguyên Bí thư Đảng ủy thị trấn Yên Lạc chính là "cha đẻ" của các quy định này ở Yên Lạc cho biết, những năm 1996 – 1997, kinh tế địa phương phát triển, người dân đua nhau tổ chức đám cưới linh đình cho con, cháu. Việc này gây tốn kém thời gian, tiền bạc.
Người dân nơi đây chủ yếu làm nghề mộc, nếu cho cưới tất cả các ngày, nhà nọ có đám thì nhà kia phải hoãn công việc để đi ăn cỗ liên miên.
Bên cạnh đó, nhiều gia đình mê tín, khi có đám cưới đua nhau xem ngày đẹp. Bởi vậy chúng tôi nảy ra ý định chọn ngày sẵn là ngày mùng 2 và 16 âm lịch. Những ngày này xưa nay là ngày tốt. Theo hương ước, vào các tháng 10, 11 (cao điểm mùa cưới), người dân có thể tổ chức thêm vào hai ngày nữa là ngày mùng 10 và 22.
Quy định này được đưa ra bàn bạc, sau đó chúng tôi tổ chức họp dân, xin ý kiến. Đa số người dân đồng ý, thị trấn mới đem ra áp dụng. Thời gian này mất khoảng vài tháng.
Quy định từ khi đi vào áp dụng đã giúp người dân giảm bớt chi phí, thời gian cho việc cưới hỏi. Người dân không còn cảnh nghỉ việc đồng áng, việc cơ quan để đi ăn cưới ảnh hưởng đến công việc, sản xuất.
Ông Tiệp cũng phân tích thêm: Việc chỉ tổ chức đám cưới trong các ngày quy định cũng giúp các gia đình tính toán được số khách mời sẽ tham dự. Ví dụ họ định mời anh A. nhưng vì cùng thị trấn, họ biết hôm đó anh A. cũng có đám cưới của người nhà, không thể dự đám cưới của mình nên số mâm cỗ sẽ được giảm xuống, nhằm tiết kiệm chi phí cho gia đình.
Trước kia, nơi đây còn có quy định cô dâu mặc áo tân thời thay cho váy cưới. Quy định này là do áo tân thời sau đám cưới có thể dùng trong các việc đi họp hội phụ nữ, đi chơi… nhưng năm 2010, do cuộc sống ngày càng khá giả hơn và bà con cho rằng, cả đời cô dâu chỉ cưới 1 lần, cần phải mặc đẹp, lộng lẫy nên chúng tôi đã sửa đổi và bỏ quy định cấm mặc váy cưới.
Quy định không thuê nhạc sống, loa đài… cũng vì mục đích tránh ồn ào, lãng phí cho người dân. Tuy nhiên sau này, do nhu cầu của các gia đình nên một số quy định đã được lược bỏ.
Hiện, chỉ còn quy định tổ chức trong 2 ngày cố định của tháng còn được người dân thực hiện. Ông Tiệp có 3 con trai và các con ông đều tổ chức đám cưới theo 2 ngày mà thị trấn quy định.
Việc này cũng dẫn đến chuyện "chạy sô" ăn đám cưới ở thị trấn. Vào 2 ngày trong tháng, thị trấn Yên Lạc như có hội khi đường làng, ngõ xóm nhộn nhịp với các đám cưới.
Ông Ngô Văn Cường, tổ trưởng tổ dân phố 3, thôn Đoài, thị trấn Yên Lạc chia sẻ: “Cao điểm có những đợt chúng tôi nhận được thiệp mời của 7, 8 đám cưới diễn ra cùng một ngày. Gia đình tôi có bao nhiêu người đều phải chia ra đi đám cưới. Trường hợp không đi được, chúng tôi gửi tiền mừng. Gia chủ đều rất thông cảm.
Vị tổ trưởng này cho biết thêm, các con của ông đều tổ chức đám cưới theo tục lệ của thị trấn. Quy định này được người dân ủng hộ, chỉ những người kinh doanh loa đài, rạp cưới áo cưới… bị ảnh hưởng.
Ví dụ 1 tháng, người kinh doanh dịch vụ cưới hỏi có thể phục vụ khoảng 18 – 20 đám cưới nhưng nay cưới trong 2 ngày, họ chỉ làm được 2 đám cưới.
Về phía người dân, họ lại không gặp khó khăn trong việc thuê rạp cưới, bát đĩa… bởi có thể thuê mượn ở các xã, huyện lân cận.
“Hầu hết các gia đình đều tuân thủ. Một số ít gia đình tổ chức chệch 1, 2 ngày so quy định sẽ bị loa truyền thanh của địa phương nhắc nhở và có thể bị phạt một khoản tiền nhỏ”, ông Cường nói thêm.
Trước khi kết hôn 3 tháng, chính quyền địa phương tổ chức buổi gặp mặt tất cả cặp đôi cưới cùng đợt để cấp giấy đăng ký kết hôn và ký vào bản cam kết tuân thủ những quy định trên thì được cưới. Song, những điều này chỉ bắt buộc với nam thanh niên ở thị trấn hoặc cô dâu nơi khác về Yên Lạc. Còn những cô dâu Yên Lạc đi lấy chồng nơi khác thì rất thoải mái. Cho đến nay vẫn chưa có hộ gia đình nào làm trái với quy định đó.
