Công tác bảo vệ môi trường tại Tổng công ty CP Bia – Rượu – NGK Sài Gòn

Cũng giống như các ngành chế biến thực phẩm khác, công nghiệp sản xuất bia tạo nên một lượng lớn nước thải xả vào môi trường. Phụ thuộc vào công nghệ và các loại bia sản xuất, tiêu chuẩn nước thải tro
Là một doanh nghiệp hàng đầu của Việt Nam trong lĩnh vực sản xuất bia - rượu - nước giải khát, Tổng công ty CP Bia - Rượu - NGK Sài Gòn (SABECO) luôn quan tâm đến vấn đề bảo vệ môi trường. Đầu tháng 5/2010, Hội đồng Quản trị SABECO đã ban hành “Tuyên bố Tầm nhìn, Sứ mạng, An toàn vệ sinh Thực phẩm và Bảo vệ môi trường, các giá trị cốt lõi và những nguyên tắc cơ bản” làm tôn chỉ hoạt động, định hướng chiến lược và mục tiêu phấn đấu của SABECO, trong đó vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm và bảo vệ môi trường đã được SABECO đặc biệt quan tâm. Cụ thể, SABECO cam kết đảm bảo chất lượng ổn định của các sản phẩm bia Sài Gòn thông qua thắt chặt, đẩy mạnh tuân thủ các quy định, tiêu chuẩn kỹ thuật trong quản lý chất lượng. Hệ thống quản lý chất lượng - an toàn thực phẩm - môi trường của SABECO đã được tổ chức quốc tế Bureau Veritas Certification tiến hành đánh giá chính thức và đã trao Giấy chứng nhận cho các hệ thống này tại 3 đơn vị: Văn phòng Tổng Công ty, Nhà máy Bia Sài Gòn - Nguyễn Chí Thanh và Nhà máy Bia Sài Gòn - Củ Chi vào ngày 9/01/2012.

Tại Nhà máy Bia Sài Gòn - Nguyễn Chí Thanh
Do lịch sử để lại, Nhà máy không có hệ thống xử lý nước thải, Tổng công ty đã tiến hành đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải công suất 1.200 m3/ngày đêm, đưa vào vận hành vào tháng 4/2010. Năm 2011, Nhà máy đã chủ động áp dụng sáng kiến nâng công suất hệ thống xử lý nước thải từ 1.200 m3 lên 1.600 m3/ngày đêm và được Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra xác nhận hoàn thành ĐTM để đưa vào vận hành chính thức.

Một trong những tiêu chí quan trọng luôn được Nhà máy quan tâm là hệ thống quản lý chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm và môi trường, đã cùng với Tổng công ty xây dựng Hệ thống quản lý chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 và HACCP RvA. Bên cạnh đó, Nhà máy cũng đã chủ động áp dụng sáng kiến trong việc chế tạo lắp đặt, vận hành hiệu quả hệ thống xử lý nước nhiễm mặn bằng công nghệ Anion - Cation và công nghệ RO; tăng cường công tác kiểm soát, khắc phục kịp thời sự không phù hợp trong quá trình sản xuất. Đến nay, Nhà máy đã hoàn thành xử lý ô nhiễm triệt để theo Quyết định số 64/2003/QĐ-TTg và đang chờ Sở Tài nguyên và Môi trường cấp giấy chứng nhận. Nhờ đó, tình hình sản xuất của Nhà máy đã nhanh chóng đi vào ổn định, chất lượng sản phẩm luôn đạt thứ hạng cao. Năm 2011, lượng cấp men cho toàn hệ thống SABECO tăng 5% so với năm 2010, mặc dù sản lượng của Nhà máy giảm theo kế hoạch của Tổng công ty.

Để hạn chế các tác nhân gây ảnh hưởng môi trường đến mức thấp nhất, Nhà máy triển khai hàng loạt biện pháp, như: Ban hành quy định kiểm soát chất thải để tổ chức thu gom triệt để các chất thải rắn phát sinh trong quá trình sản xuất (men thải, bột trợ lọc, hóa chất vệ sinh, nạo vét hố ga…); đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án đầu tư thay thế toàn bộ hệ thống tank lên men cũ bằng hệ thống tanks outdoor, giảm thiểu lượng soude thải, chất thải rắn và thu hồi triệt để men, sấy khô để chế biến thức ăn gia súc, giảm thiểu các chỉ tiêu pH, COD, TSS của nước thải; thường xuyên nạo vét đảm bảo thông suốt hệ thống cống trong toàn khu vực Nhà máy hoạt động; triển khai phương án thu gom và xử lý nước thải tại các công đoạn sản xuất trước khi thải vào hệ thống ống cống thành phố…

Ngoài việc xử lý tốt hệ thống nước thải, bảo vệ môi trường, Nhà máy còn thường xuyên tuyên truyền cho người lao động tự đảm bảo an toàn lao động bản thân. Khắp các xưởng Nhà máy Bia Sài Gòn Nguyễn Chí Thanh, đâu đâu cũng có bảng dán nội quy lao động: “Không hút thuốc, không uống rượu bia trong khu vực sản xuất; không mang thức ăn, nước uống vào khu vực sản xuất; trang bị đầy đủ bảo hộ lao động cá nhân khi làm việc; không sử dụng chai rỗng đựng nước uống; không phơi, treo vật dụng cá nhân trong nhà xưởng; không tụ tập trước cổng giờ tan ca”. Để đảm bảo an toàn, Công đoàn Nhà máy đã ban hành nội quy lao động nghiêm ngặt, thực hiện nhiều chương trình tập huấn thiết bị về an toàn lao động, vận hành xe nâng hàng, an toàn vệ sinh lao động, vệ sinh thực phẩm, sơ cấp cứu, quản lý chất lượng… Vì được tuyên truyền, huấn luyện rất kỹ nên từng công nhân đều nắm rõ và tuân thủ nghiêm ngặt về vấn đề an toàn lao động. Là ngành sản xuất bia, tiếp xúc với chai lọ dễ vỡ và tiếng ồn, Công ty đã tìm cách giảm tiếng ồn, đồng thời trang bị thiết bị chống ồn, hệ thống che chắn bảo vệ công nhân. Để đảm bảo Nhà máy là một điểm xanh của thành phố, toàn bộ khuôn viên Nhà máy đã được trang bị cây xanh, cây cảnh tạo không khí trong lành, thoáng mát khi bước chân vào Nhà máy.

Tại Nhà máy Bia Sài Gòn - Củ Chi
Bên cạnh việc tập trung đẩy mạnh công tác sản xuất, việc đầu tư xây dựng, vận hành các hệ thống xử lý chất thải (khí, nước thải) và thu gom, lưu trữ, xử lý chất thải rắn thông thường, chất thải nguy hại (CTNH) luôn được Nhà máy chú trọng. Mỗi năm, Nhà máy đã dành hàng ngàn tỷ đồng vào công tác bảo vệ môi trường. Áp dụng các biện pháp quản lý và công nghệ nhằm giảm phát thải, tiết kiệm nguyên, nhiên vật liệu, Nhà máy đã được trang bị hệ thống thiết bị máy móc sản xuất hiện đại, công nghệ tiên tiến; giảm lượng chất thải phát sinh đến mức tối thiểu. Các giải pháp sử dụng tiết kiệm và hiệu quả về năng lượng được sử dụng như: Hệ thống chiếu sáng được thay thế các bóng đèn hiện tại bằng bóng đèn tiết kiệm điện năng khi các bóng đèn hiện tại bị hư hỏng; Lắp đặt hệ thống ống dẫn để thu hồi lượng nước nóng bị tràn (tại khâu nấu) để thu hồi nước và năng lượng; Tái sử dụng khí CO2 được thu hồi trong quá trình lên men chính, được dẫn về bồn nén làm sạch và khử trùng, sau đó hóa lỏng và được nạp vào bình để sử dụng vào mục đích khác trong sản xuất và cung cấp cho các nhà máy khác có nhu cầu; Hợp đồng nhận hơi nóng từ lò hơi tầng sôi (dùng nhiên liệu Biomass tái sinh từ phụ phẩm nông nghiệp) của khu công nghiệp, nhằm hạn chế đến mức tối thiểu việc phát sinh chất thải nguy hại (khi dùng nhiên liệu dầu FO) và tiêu tốn năng lượng, hóa chất (cho hệ thống xử lý khói lò) do hoạt động lò hơi hiện hữu tại Nhà máy. Nhà máy đã xây dựng hệ thống tài liệu, công cụ quản lý môi trường ISO 14001. Việc thu gom, vận chuyển, xử lý các loại chất thải rắn công nghiệp không nguy hại được Nhà máy Bia Sài Gòn - Củ Chi hợp đồng với những công ty có uy tín, như Công ty CP Hưng Long, Công ty TNHH Phú Mỹ Xanh. Đối với chất thải rắn nguy hại, Nhà máy đã được Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh cấp Sổ đăng ký chủ nguồn chất thải nguy hại; thực hiện phân loại, lưu trữ các loại chất thải nguy hại phát sinh trong quá trình sản xuất tại khu vực riêng trong Nhà máy và ký hợp đồng với công ty có chức năng để vận chuyển và xử lý toàn bộ. Bên cạnh đó, nước thải sản xuất và sinh hoạt được dẫn tập trung về một bể thu gom rồi bơm về hệ thống xử lý. Khối lượng nước thải trung bình tại Nhà máy là 3.000 m3/ngày đêm, trong khi hệ thống xử lý nước thải công suất thiết kế là 4.500 m3/ngày đêm. Nước thải sau xử lý của Nhà máy đạt quy chuẩn kỹ thuật QCVN 40:2011 (loại A) thay thế cho QCVN24:2009. Thêm nữa là 03 hệ thống xử lý khí thải cho 03 lò hơi, với lưu lượng thiết kế 18.000 m3/h/lò, nguyên liệu sử dụng cho lò hơi là dầu FO. Hệ thống được xử lý theo công nghệ tháp rửa khí ướt với dung dịch kiềm NaOH. Khí sau khi qua tháp rửa khí là khí sạch và đạt tiêu chuẩn thải ra ngoài môi trường, luôn được kiểm tra nghiêm ngặt, đảm bảo đạt quy chuẩn kỹ thuật QCVN 19:2009. Khí thải bụi chủ yếu phát sinh từ quá trình làm sạch malt và nghiền gạo. Trong hệ thống thiết bị nghiền của máy có thiết bị lọc cyclone và lọc túi để thu hồi malt-gạo, do vậy phần lớn bụi sẽ được lọc trước khi thải ra ngoài. Đồng thời, Nhà máy chọn phương pháp xay nghiền malt ướt vì vậy làm giảm tối đa lượng bụi phát sinh. Nhà máy đã trang bị 03 hệ thống hút bụi: Hệ thống hút bụi cho thiết bị nhập malt-gạo; Hệ thống hút bụi làm sạch malt và vận chuyển; Hệ thống hút bụi làm sạch và nghiền gạo. Với 03 hệ thống trên, Nhà máy đảm bảo bụi thải phát sinh từ quá trình làm sạch malt và nghiền gạo được kiểm soát chặt chẽ. Từ tháng 10/2011, Nhà máy đã chuyển từ sử dụng lò hơi đốt dầu sang mua hơi nóng đốt bằng nhiên liệu biomass nhằm giảm chi phí và bảo vệ môi trường. 

Hồ điều hòa nước tại Nhà máy bia Sài Gòn - Củ Chi.


Ngoài các biện pháp trên, Nhà máy còn lập hướng dẫn vận hành và tần suất kiểm tra định kỳ các thông số chất lượng; đảm bảo chất thải sau xử lý thải ra môi trường luôn đạt tiêu chuẩn cho phép của Nhà nước (nay là Quy chuẩn Kỹ thuật Việt Nam). Thực hiện công tác kiểm tra, lấy mẫu, phân tích các chỉ tiêu môi trường; báo cáo định kỳ công tác bảo vệ môi trường (kèm các kết quả phân tích) tại Nhà máy cho các cơ quan quản lý nhà nước. Kê khai và nộp phí bảo vệ môi trường đối với nước thải đầy đủ. Thực hiện hợp đồng với các đơn vị có chức năng thực hiện thu gom, vận chuyển và xử lý phế liệu, chất thải rắn thông thường và CTNH. Ban hành quy định không hút thuốc trong khu vực làm việc, quy hoạch cụ thể một số vị trí có thể hút thuốc trong khuôn viên để dành cho khách và các CB-CNV (sử dụng trong giờ giải lao). Dành một phần không gian lớn để trồng cây xanh, thảm cỏ tạo khu vực đệm ngăn cách tiếng ồn và độ rung không để lan truyền ra môi trường xung quanh, đồng thời cải thiện môi trường sản xuất.

Với những nỗ lực về bảo vệ môi trường, Nhà máy Bia Sài Gòn - Củ Chi đã nhận được Cúp Vàng Vì sự nghiệp bảo vệ môi trường Việt Nam năm 2009 của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Cúp Vàng chất lượng xây dựng Việt Nam năm 2010 của Bộ Xây dựng.

Hy vọng rằng, với tôn chỉ hoạt động, định hướng phát triển, mục tiêu phấn đấu của SABECO, Hệ thống quản lý chất lượng - an toàn thực phẩm - môi trường của SABECO sẽ được Tổ chức quốc tế Bureau Veritas Certification đánh giá và trao Giấy chứng nhận cho không chỉ 3 đơn vị: Văn phòng Tổng Công ty, Nhà máy Bia Sài Gòn - Nguyễn Chí Thanh và Nhà máy Bia Sài Gòn - Củ Chi, mà còn được trao cho toàn bộ hệ thống các nhà máy của SABECO trên toàn quốc.