Hiện nay, tổng số người hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm hằng tháng, trợ cấp hưu trí xã hội là hơn 5,1 triệu người, chiếm khoảng 35% tổng số người sau độ tuổi nghỉ hưu. Trong đó có 2,7 triệu người đang hưởng lương hưu; 63.000 người đang hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng; 1,8 triệu người từ 80 tuổi trở lên hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Như vậy, vẫn còn khoảng 9,3 triệu người, chiếm khoảng 65% tổng số người sau độ tuổi nghỉ hưu chưa thuộc diện bao phủ của hệ thống bảo hiểm xã hội.
Theo Nghị quyết 28 của Ban Chấp hành Trung ương về cải cách bảo hiểm xã hội, mục tiêu đến năm 2030 có khoảng 60% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu. Dựa trên số liệu hiện nay, đây được đánh giá là nhiệm vụ không dễ dàng.
Để thu hút người lao động tham gia bảo hiểm xã hội, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) có quy định người lao động tham gia bảo hiểm xã hội chưa đủ 15 năm mà không rút bảo hiểm một lần, đến tuổi nghỉ hưu được chọn hưởng trợ cấp hằng tháng cho thời gian trước khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Mức hưởng tùy thuộc vào thời gian đóng, tiền lương, thu nhập tháng đóng bảo hiểm.
“Qua tính toán, người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội là 05 năm với mức tiền lương tháng đóng bình quân như hiện nay, nếu không rút một lần mà chọn hưởng trợ cấp hằng tháng có thể được hưởng trợ cấp với mức thấp nhất bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội (dự kiến 500.000 đồng) ngay từ khi đủ tuổi hưu thay vì phải chờ đến 75 tuổi...” - đại diện Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đề xuất giảm tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 tuổi xuống 75 tuổi. Nếu được thông qua, sẽ có thêm từ 800.000 đến 1 triệu người cao tuổi được thụ hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Theo Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), trợ cấp hưu trí xã hội là chính sách mà ngân sách Nhà nước cung cấp một khoản trợ cấp cho người cao tuổi không có lương hưu, hoặc bảo hiểm xã hội hằng tháng khác. Đối tượng đáp ứng đủ điều kiện được hưởng mức trợ cấp là 500.000 đồng/người/tháng.
Bên cạnh đó, người đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng được cấp thẻ bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật về bảo hiểm y tế. Trong trường hợp, người đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội qua đời thì người lo mai táng được nhận một lần trợ cấp mai táng. Mức trợ cấp mai táng là 10.000.000 đồng.