Vietcombank Securities (VCBS) vừa cho biết hoạt động xử lý nợ xấu của các ngân hàng trong năm nay sẽ tiếp tục gặp khó khăn. Đồng thời, dự báo lợi nhuận trước thuế của toàn ngành ngân hàng Việt Nam sẽ giảm tốc trong năm 2023 với tốc độ tăng trưởng ước đạt 10%; trong đó, sẽ có sự phân hoá giữa các nhóm ngân hàng. Cụ thể:
Về tỷ lệ thu nhập lãi thuần (NIM), VCBS nhận định áp lực thu hẹp NIM sẽ hạ nhiệt trong nửa cuối năm nay nhưng mức độ cải thiện có sự phân hoá giữa các nhóm ngân hàng. Theo đó, nhóm 4 ngân hàng thương mại nhà nước sẽ có NIM duy trì mức thấp do áp lực giảm lãi suất hỗ trợ nền kinh tế với các gói vay ưu đãi quy mô lớn từ đầu 2023.
Trong khi đó, nhóm ngân hàng tư nhân có tập khách hàng cá nhân thường xuyên dồi dào sẽ ghi nhận NIM tăng nhanh nhờ tỷ lệ CASA (tiền gửi không kỳ hạn) và tín dụng bán lẻ hồi phục khi mặt bằng lãi suất giảm dần. Nhóm ngân hàng nhỏ thiếu hụt về thanh khoản trong giai đoạn trước sẽ ghi nhận NIM được cải thiện rõ rệt khi các khoản tiền gửi lãi suất cao dần đáo hạn.
Theo VCBS, áp lực từ việc tăng lãi suất huy động đã được phản ánh vào trong tỷ lệ NIM của các ngân hàng. Tỷ lệ NIM toàn ngành trong quý 1/2023 chỉ đạt 3,68%, so với mức 3,81% của quý 4/2022, do (1) Việc tăng lãi suất huy động đã bắt đầu được phản ánh vào NIM; (2) Tín dụng tăng chậm lại; và (3) Các khoản nợ chậm trả có xu hướng gia tăng.
Dự kiến tỷ lệ NIM của các ngân hàng tiếp tục bị thu hẹp trong quý 2/2023 khi nguồn vốn huy động giá cao vẫn chưa được hấp thụ hết, đồng thời với việc nguồn vốn giả rẻ CASA (tiền gửi không kỳ hạn) giảm mạnh.
Về nợ xấu, VCBS lưu ý nợ xấu và nợ tiềm ẩn rủi ro trong ngành ngân hàng đang tiếp tục tăng lên. Cuối quý 1/2023, tỷ lệ nợ xấu nội bảng tăng lên 1,9%, so với mức 1,6% của quý 4/2022; tỷ lệ nợ nhóm 2 cũng lên đến 2,1%. Tỷ lệ nợ ngoại bảng VAMC ở mức 1,1%, bao gồm khoảng 0,7% đến từ Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) và 0,2% đến từ Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (STB).
Đáng chú ý, hoạt động xử lý nợ xấu của các ngân hàng được nhận định tiếp tục gặp khó khăn do thị trường bất động sản đóng băng và bất động sản là tài sản đảm bảo chính cho phần lớn các khoản vay.
Tỷ lệ nợ xấu nội bảng và mức trích lập dự phòng của các ngân hàng dự kiến sẽ chưa tăng đột biến trong năm 2023 nhờ Nghị định 08/NĐ-CP hỗ trợ gia hạn trái phiếu doanh nghiệp và Thông tư 02/TT-NHNN cho phép tái cơ cấu các khoản vay.
Bên cạnh đó, việc Nghị quyết 42/2017/QH14 hết hiệu lực từ đầu năm 2023 đặt ra nhu cầu cấp thiết tiến tới xây dựng Luật xử lý nợ xấu sẽ là cơ chế giúp các ngân hàng khoanh nợ xấu, đẩy nhanh tiến độ xử lý tài sản tồn đọng và duy trì tỉ lệ nợ xấu nội bảng dưới mức 3%.
VCBS cũng nhấn mạnh lợi nhuận trong năm 2024 của ngành ngân hàng sẽ tiếp tục có sự phân hoá mạnh, một số ngân hàng thuộc nhóm quy mô nhỏ sẽ tiếp tục giảm tốc, thậm chí tăng trưởng âm trong năm 2024 trong trường hợp thị trường bất động sản và tình hình vĩ mô trên thế giới tiếp tục xấu đi khiến tín dụng chậm lại và khả năng trả nợ của khách hàng khó hồi phục; cùng với đó là việc các thông tư và chính sách hỗ trợ hết hiệu lực.
