Nhập nhằng giá ô tô cũ nhập khẩu
Sau hơn một tháng thực hiện Nghị định 12, tính đến nay mới chỉ có 13 chiếc ô tô cũ được nhập qua các cảng: Sài Gòn khu vực 3 (4 chiếc), Hải Phòng (7 chiếc), Đà Nẵng (2 chiếc). Trong đó, 4 chiếc ô tô cũ: BMW 525i (5 chỗ ngồi) đời 2004, giá khai báo 9.000USD; chiếc BMW X5 đời 2005, giá 9.500USD; chiếc Lexus LX570 (7 chỗ ngồi) đời 2005, giá 13.000USD và chiếc Lexus GS300 (5 chỗ ngồi) đời 2005, giá 9.800USD.
Tuy nhiên, theo giới chuyên môn, những chiếc xe cũ này nếu cộng cả các khoản thuế vẫn còn rất thấp so với giá xe mới bán trên thị trường. Đơn cử chiếc BMW 525i, giá khai báo như trên cộng thêm các khoản thuế theo khung, thì chưa đến 40.000USD. Trong khi giá bán ra trước đây của chiếc BMW 525i là 75.000USD, khách hàng phải đóng thêm tiền thuế trước bạ. Hiện các đại lý bán xe trong nước cho biết, dòng xe này đã hết hàng. Thế nhưng, dòng hiện đang bày là BMW 325i, giá cũng lên đến 65.000USD/chiếc.
Lô hàng ôtô cũ cập cảng Hải Phòng, trong đó có 2 chiếc thuộc dòng cao cấp là Mercedes E240 đời 2003, giá khai báo nhập khẩu 8.100USD và chiếc Mercedes S500 đời 2002, giá 14.200USD. Dòng Mercedes E240 trên thị trường đã hết hàng. Tuy nhiên, qua khảo sát, giá bán trước đây là 115.000USD/chiếc.
Ông Nguyễn Văn Toản - Trưởng phòng Kinh doanh Công ty Xuyên Á (TPHCM) cho biết, dòng Mercedes S500 chưa bao giờ lắp ráp tại Việt Nam. Trước đây, để phục vụ Hội nghị Á-Âu, Chính phủ có cho Công ty Mercedes Việt Nam nhập vài chục chiếc và sau đó bán lại với giá hơn 300.000USD/chiếc. Trong khi đó, hai dòng xe này sau khi áp thuế theo giá khai báo thì giá thành cũng vẫn ở hàng năm con số tính theo USD.
Hải quan lúng túng
Với giá khai báo như trên, 4 chiếc xe cũ do Công ty Tradoco (TP.HCM) nhập về và 2 chiếc xe do Công ty TNHH Vĩnh Hoàng (cập cảng Hải Phòng) đã không được hải quan chấp nhận. Theo ông Lê Tuấn Bình, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 3: “Giá hải quan đang có trong tay với loại xe, đời xe như vậy rao bán tại Califonia, Mỹ cao hơn gấp nhiều lần”.
Tuy nhiên, hải quan lại thiếu tính thuyết phục khi đưa ra những căn cứ chứng minh doanh nghiệp gian lận trong khai báo thuế. Bà Hoàng Thị Vĩnh, Giám đốc Công ty TNHH Vĩnh Hoàng khẳng định, xe mỗi chiếc có trang thiết bị khác nhau thì giá khác nhau, không thể chỉ căn cứ vào những thông tin đăng trên báo điện tử để áp đặt buộc doanh nghiệp phải chấp nhận. “Đã là chính sách thuế Nhà nước, phải căn cứ theo quyết định của Chính phủ, Bộ Tài chính chứ không thể nói vu vơ, suy luận. Nếu áp đặt thì phải tranh luận để có biện pháp giải quyết hợp tình, hợp lý” - bà Vĩnh nói.
Về phía hải quan, họ đang bị vướng bởi những văn bản do chính họ ban hành. Phần thì hải quan muốn thực hiện theo Hiệp định Trị giá tính thuế GATT, tức là áp thuế dựa trên giá hợp đồng mua bán rồi cho thông quan. Trong vòng 5 năm, nếu hải quan phát hiện doanh nghiệp làm sai sẽ truy thu thuế. Tuy nhiên, cách làm này lại trái quy định hiện hành, hàng nộp đủ thuế mới được phép thông quan
Thấy gì qua việc khai báo giá lô xe cũ đầu tiên?
Sau nhiều lần làm việc với hải quan, phía doanh nghiệp cũng đã chấp nhận mức thuế do hải quan đưa ra, tức cao hơn gấp 2-3 lần so với giá khai báo của doanh nghiệp. Với giá mới này, tổng cộng doanh nghiệp phải nộp các loại thuế lên đến hơn 1,290 tỉ đồng/2 xe Lexus và trên 1,274 tỉ/2 xe BMW.
Theo ông Đặng Hạnh Thu, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, việc doanh nghiệp khai thuế thấp hơn từ 2.000-3.000 USD khi nhập xe mới là chuyện thường xảy ra. Còn đối với ô tô cũ nhập khẩu, vấn đề là chính sách thuế quá cao, mức thuế tuyệt đối áp cho ôtô cũ mà Bộ Tài chính quy định khó có doanh nghiệp nào kham nổi.
Nếu cơ quan chức năng chấp nhận mức giá khai báo ban đầu thì sau khi thực hiện các loại thuế theo Quyết định số 69/QĐ - TTg ngày 28-3-2006 của Thủ tướng Chính phủ, thì giá thành (chưa kể chi phí vận chuyển) chiếc xe Lexus LX 470 là 54.450 USD; chiếc GS 300 là 40.920 USD; chiếc BMW 525i là 39.600 USD và chiếc BMW X5 là 40.425 USD.
Theo một số cán bộ hải quan trực tiếp làm công việc này, ít nhất phải giảm 50% thuế tuyệt đối thì DN mới dám nhập xe cũ về với giá trị thật, chất lượng còn cao. Nếu không, việc gian lận trong khai báo hoặc dưới hình thức khác là khó tránh khỏi. Và quan trọng hơn, chủ trương nhập ôtô cũ của Chính phủ sẽ chỉ tồn tại trên giấy.
Đại diện một doanh nghiệp làm phép tính, nếu cộng đầy đủ thuế, chi phí phát sinh như kho bãi, trượt giá, lãi suất ngân hàng, trả lương công nhân, chi phí thăm dò thị trường... nhà nhập khẩu chỉ mong hòa vốn chứ nói gì đến lãi. Vậy mà khi ban hành sắc thuế và Nghị định hướng dẫn, cơ quan quản lý khẳng định, giá xe cũ nhập khẩu chỉ bằng 70% xe mới sản xuất trong nước.
Đồng ý rằng, Chính phủ áp mức thuế tuyệt đối để bảo hộ ngành công nghiệp ô tô trong nước, nhưng với mức giá cao gấp 2-3 lần của hải quan đưa ra, liệu giá ô tô sau WTO có rẻ như mong đợi. Việc sở hữu xe ô tô giá rẻ sẽ mãi chỉ là trong mơ.
