Công ty chứng khoán có thể bị huỷ tư cách thành viên
Theo đó, để bảo đảm tiến độ triển khai hệ thống KRX, VNX yêu cầu các công ty chứng khoán thành viên tiếp tục chủ động rà soát, nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin, nhân sự đảm bảo hệ thống công nghệ thông tin nhằm đáp ứng các yêu cầu của Sở Giao dịch Chứng khoán TP.Hồ Chí Minh (HoSE) và Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) để kết nối được với hệ thống KRX và thực hiện đầy đủ các chức năng, tương thích với hệ thống KRX khi hệ thống này được đưa vào vận hành.
Công văn của VNX cũng nêu rõ, trường hợp hệ thống công nghệ thông tin của công ty chứng khoán thành viên không kết nối được với hệ thống KRX, công ty sẽ không đáp ứng điều kiện làm thành viên của VNX, thuộc trường hợp bị hủy tư cách thành viên và công ty phải hoàn toàn chịu trách nhiệm với khách hàng mở tài khoản giao dịch tại công ty.
Theo đó, VNX yêu cầu các công ty chứng khoán thành viên nghiêm túc, tăng cường tham gia đầy đủ, đúng tiến độ các đợt kiểm thử hệ thống theo yêu cầu của HoSE, HNX. Trường hợp công ty không tham gia hoặc tham gia không đạt yêu cầu chương trình kiểm thử hệ thống VNX sẽ xem xét xử lý vi phạm theo quy định tại Quy chế thành viên của Sở.
Hệ thống KRX là hệ thống công nghệ thông tin quản lý và điều hành giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam, được HoSE ký kết với Sở Giao dịch Chứng khoán Hàn Quốc (KRX) vào năm 2012. Dự án này nhằm nâng cấp công nghệ hệ thống và cơ sở hạ tầng của sàn giao dịch chứng khoán tại Việt Nam. Vì nhiều lý do khách quan như dịch bệnh kéo dài, tính chất phức tạp do gói thầu quá lớn… nên việc đưa hệ thống KRX đi vào hoạt động chưa diễn ra như kế hoạch trước đây.
Quyết tâm "go-live" hệ thống KRX vào cuối năm nay
Như Tạp chí Công Thương đã thông tin, ngày 21/8 vừa qua, HoSE đã tổ chức cuộc họp giữa các thành viên thị trường chứng khoán Việt Nam về kế hoạch triển khai dự án công nghệ thông tin KRX. Theo kế hoạch, phía Việt Nam sẽ tổ chức kiểm thử cuối cùng (FAT) đối với hệ thống KRX trong tháng 11/2023 và dự kiến hệ thống này sẽ hoàn thành công tác chuẩn bị hệ thống để “go-live” vào ngày 11/12/2023, sau đó sẽ chính thức vận hành vào cuối năm 2023.
Tại cuộc họp này, bà Nguyễn Thị Việt Hà - Quyền Chủ tịch HoSE, cho biết tỷ lệ kiểm thử hệ thống KRX ở các thành viên thị trường còn thấp, mới có 25/76 công ty chứng khoán hoàn thành kiểm thử 100% chức năng. Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại HNX và Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC), việc này gây lo ngại cho các đơn vị tổ chức kiểm thử.
“Bộ Tài chính chỉ đạo quyết tâm đưa hệ thống KRX đi vào vận hành trong cuối năm nay. Nếu các thành viên thị trường, công ty chứng khoán không sẵn sàng thì sẽ có biện pháp xử lý chứ không thể chờ công ty chứng khoán được. Nếu công ty chứng khoán không sẵn sàng thì chủ đầu tư là HoSE vẫn sẽ đi tiếp, thiệt hại sẽ là của các công ty chứng khoán”, Quyền Chủ tịch HoSE nhấn mạnh.
Theo quy chế thành viên của VNX hiện nay, các công ty chứng khoán đăng ký thành viên giao dịch chứng khoán phải đáp ứng các điều kiện đáp ứng yêu cầu hạ tầng công nghệ thông tin bao gồm việc thành viên phải có hệ thống công nghệ thông tin kết nối HoSE, HNX.
Về quyền lợi, thành viên giao dịch của Sở tham gia giao dịch chứng khoán niêm yết, đăng ký giao dịch có các quyền được quy định theo điều 47 Luật Chứng khoán. Trong đó, thành viên của Sở có quyền sử dụng hệ thống giao dịch chứng khoán và các dịch vụ do VNX và công ty con (HOSE, HNX) cung cấp; nhận các thông tin về thị trường giao dịch chứng khoán VNX.
Đối với thành viên giao dịch chứng khoán phái sinh, thành viên được hưởng thêm các quyền kể trên và các quyền quy định tại điều 25 Nghị định 158/2020/NĐ-CP. Cụ thể, thực hiện giao dịch của nhà đầu tư sau khi đảm bảo nhà đầu tư đã có tài khoản giao dịch, tài khoản ký quỹ và ký quỹ đầy đủ theo quy định.
Hệ thống KRX được kỳ vọng sẽ mang đến các sản phẩm, giải pháp giao dịch và thanh toán mới cho thị trường chứng khoán Việt Nam như: Giao dịch trong ngày (T+0), bán khống (short selling), rút ngắn thời gian thanh toán, hợp đồng quyền chọn (option contract)...; tạo tiền đề giải quyết các nút thắt để tiến tới được nâng hạng thị trường từ cận biên lên mới nổi như: Thanh toán bù trừ trung tâm (CCP), nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng.