Từ nền công nghiệp non trẻ đến những sản phẩm chinh phục toàn cầu
Dưới ánh sáng vàng dịu của Triển lãm, phía sau lớp kính, một chiếc bút máy kim tinh Hồng Hà từ thập niên 1960 như đưa người xem ngược dòng ký ức. Đây là sản phẩm của Nhà máy Văn phòng phẩm Hồng Hà - nhà máy sản xuất dây chuyền dụng cụ học tập như bút máy, bút chì, mực nước… đầu tiên của miền Bắc, thành lập năm 1959.
Trong bối cảnh miền Bắc vừa khôi phục kinh tế, vừa chi viện cho chiến trường miền Nam, các kỹ sư, công nhân viên Nhà máy đã ngày đêm nghiên cứu, cải tiến kỹ thuật, dụng cụ sản xuất, quyết tâm thay thế tối đa nguyên vật liệu nhập khẩu bằng nguồn trong nước. Để một chiếc bút máy ra đời, người thợ phải trải qua hàng chục công đoạn tỉ mỉ, từ tạo phôi, rèn, tiện, tinh chỉnh… tạo nên sản phẩm có chất lượng sánh ngang hàng ngoại nhập, được cả miền Bắc biết tiếng!
Bút máy Hồng Hà gắn bó với học sinh luyện chữ, theo bước người lính vào Nam, đồng hành cùng những người cán bộ. Cây bút không chỉ đơn thuần là dụng cụ để ghi chép mà đã trở thành biểu tượng cho khát vọng học vấn, cống hiến, lập nghiệp của một thế hệ.
Chỉ cách bút máy Hồng Hà vài bước chân, một hiện vật khác cũng thu hút sự chú ý của nhiều khách tham quan là biểu trưng 80 năm kỷ niệm Quốc khánh 2/9 với số 8 được chế tác từ thép cuộn cán nóng nguyên khối của Tập đoàn Hoà Phát và số 0 là chiếc lốp đặc chủng 27.00-49/75L, có đường kính lên tới 2,7m do Công ty Cổ phần Cao su Đà Nẵng sản xuất.
Nếu cây bút được xem là “đỉnh cao” của ngành công nghiệp nhẹ non trẻ trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, thì thép HRC và lốp đặc chủng là những thành tựu công nghiệp nặng của Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
Đúng như tên gọi, thép cuộn cán nóng (HRC) được sản xuất ở nhiệt độ lên đến 1.000°C, đòi hỏi quy trình công nghệ phức tạp và yêu cầu khắt khe từ khâu chọn nguyên liệu đến các công đoạn nấu, luyện, cán. Đây là nguyên liệu thượng nguồn để sản xuất nhiều loại thép quan trọng.
Vượt qua các rào cản kỹ thuật lẫn tài chính, tháng 4/2020, Tập đoàn Hòa Phát cho ra đời mẻ HRC đầu tiên, trở thành doanh nghiệp nội địa duy nhất cho tới nay sản xuất được loại thép này. Thành công này không chỉ giúp Việt Nam giải bài toán tự chủ về nguồn thép chất lượng cao, mà còn mở rộng xuất khẩu đến loạt thị trường trên thế giới.
Với tổng công suất 16 triệu tấn thép thô mỗi năm, Tập đoàn Hòa Phát hiện là nhà sản xuất thép lớn nhất Đông Nam Á và tương đương Top 30 doanh nghiệp thép lớn nhất thế giới. Đồng thời, tập đoàn đã làm chủ công nghệ sản xuất nhiều dòng thép kỹ thuật chuyên dụng phục vụ công nghiệp cơ khí chế tạo trong nước.
Trong khi đó, sản phẩm lốp 27.00-49/75L được phát triển dành riêng cho các điều kiện vận hành phương tiện khắc nghiệt nhất. Sử dụng hợp chất cao su đặc biệt cùng với thiết kế chuyên dụng do đội ngũ kỹ sư Cao su Đà Nẵng nghiên cứu phát triển, sản phẩm có khả năng chống cắt, chống mài mòn, tản nhiệt vượt trội. Số lớp bố lên đến 54PR và cấu trúc nhiều lớp bố thép tối ưu giúp lốp đảm bảo tải trọng lên đến 45 tấn. Đặc biệt, lốp có độ bền tương đương với sản phẩm của các thương hiệu lốp đã có tuổi đời hàng trăm năm trên thế giới.
Cao su Đà Nẵng hiện là đơn vị dẫn đầu khu vực Đông Nam Á về nghiên cứu, sản xuất các dòng lốp đặc chủng. Không chỉ dẫn đầu thị phần nội địa, các sản phẩm lốp của công ty còn được xuất khẩu tới hơn 40 thị trường trên toàn cầu, bao gồm Hoa Kỳ, EU, Brazil… khẳng định năng lực sản xuất của ngành công nghiệp chế biến cao su, sản xuất săm lốp Việt Nam trên bản đồ thế giới.
Robot “Make in Vietnam” và hành trình khát vọng không ngừng
Các thành tựu công nghiệp nền tảng không chỉ là dấu mốc phát triển, mà còn là bệ phóng đưa Việt Nam tiến vào kỷ nguyên sản xuất thông minh. Nổi bật tại Triển lãm là cặp robot tự hành công nghiệp AMR Pallet Mover và AMR 250 do đội ngũ kỹ sư Phenikaa-X (thành viên Trường Đại học Phenikaa) nghiên cứu, thiết kế và chế tạo.
Robot AMR Pallet Mover được ví như “lực sĩ” của nhà máy, có khả năng vận chuyển lượng hàng hoá lên đến 1.000 kg, tự điều chỉnh tốc độ theo tải trọng và cập nhật dữ liệu hàng hoá theo thời gian thực về kho quản lý.
Tháng 4/2024, đây trở thành robot “Make in Vietnam” đầu tiên được triển khai tại Nhà máy Samsung Electronics Thái Nguyên. Với năng suất 75 - 100 chuyến hàng/1 ca làm việc, hoạt động liên tục 8-10 tiếng và chỉ mất 2 phút rưỡi để thay pin, robot giúp thay thế tương đương 6 nhân công.
Trong khi đó, robot AMR 250 với tải trọng 250 kg, được tối ưu hoá cho việc vận chuyển tự động trong các nhà máy có không gian chật hẹp, nhiều vật cản. Không chỉ đáp ứng yêu cầu trong nước, AMR 250 đã được xuất khẩu sang Hàn Quốc - một trong những quốc gia dẫn đầu thế giới về công nghệ robot công nghiệp.
Với việc làm chủ toàn bộ công nghệ lõi, từ phần mềm điều phối đội nhóm robot đến phần mềm định vị sai số vị trí chỉ trong khoảng 10mm, Phenikaa-X đang phát triển loạt gải pháp robot tự động hoá trong nhiều lĩnh vực khác nhau như y tế, hàng không…
Đây chỉ là 5 trong số gần ba trăm hiện vật, tài liệu, hình ảnh tiêu biểu được trưng bày tại Triển lãm “80 năm ngành Công Thương lớn mạnh cùng đất nước”. Cùng với những bao thuốc lá đầu lọc Bông Sen đầu tiên xuất khẩu sang Liên Xô, mẫu lõi khoan granite từ mỏ dầu Bạch Hổ làm chấn động giới khoa học khi thay đổi lý thuyết địa chất dầu khí thế giới, hay sợi vải sinh học góp mặt trong các bộ sưu tập thời trang cao cấp quốc tế… tất cả tái hiện sống động hành trình 8 thập kỷ công nghiệp và thương mại Việt Nam vươn mình mạnh mẽ.
Mỗi hiện vật không chỉ đại diện bước tiến công nghệ, kỹ thuật của từng giai đoạn lịch sử, mà còn phản chiếu trí tuệ, bản lĩnh, tinh thần không ngừng tiến lên, vượt mọi giới hạn của bao thế hệ người Công Thương, góp phần hiện thực hoá khát vọng đưa đất nước Việt Nam sánh vai với các cường quốc như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng mong ước.
Triển lãm thành tựu phát triển ngành Công Thương với chủ đề "80 năm Ngành Công Thương lớn mạnh cùng đất nước" do Bộ Công Thương chủ trì, giao Tạp chí Công Thương thiết kế, thi công, vận hành thuộc khuôn khổ Triển lãm quốc gia “Rạng rỡ Việt Nam, 80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc" nhân dịp Kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh (02/9/1945 - 02/9/2025).
Gian triển lãm “80 năm Ngành Công Thương lớn mạnh cùng đất nước” đặt tại Sảnh 8 (Hall 8 - H8) của Nhà Triển lãm Kim Quy, thuộc chủ đề "Kiến tạo và phát triển", được chia ra làm 5 khu vực: Khu vực Khánh tiết; Khu vực Ngành Công Thương - 80 năm lịch sử hào hùng; Khu vực Ngành Công Thương - Thành tựu và dấu ấn; Khu vực Ngành Công Thương trong kỷ nguyên vươn mình của đất nước; Khu vực trải nghiệm và tương tác.
Triển lãm sẽ kéo dài đến hết ngày 15/9/2025.
