Mùa hoa ban, các bà các chị lúc đi nương về thường mang theo một ít hoa ban, không phải để chơi mà là để ăn. Hoa ban nấu canh, làm nộm, đồ lên chấm với dấm ớt măng chua… đó là thuộc tính riêng của hoa ban mà nhiều loài hoa khác không có được.
Cùng lên Tây Bắc vào tháng Ba này để thưởng thức những món ăn độc đáo từ hoa ban nhé!
Xôi hoa ban
Nếu muốn có một trải nghiệm thú vị về hoa Ban thì món xôi ban là một trải nghiệm cực kỳ hấp dẫn vì đây cũng là món ăn đặc sản Tây Bắc. Những bông hoa tươi sau khi được hái rửa với nước sạch và cho vào chung với những hạt nếp đã chín rồi đồ tiếp. Lá và hoa ban có vị bùi, ngọt, thoang thoảng mùi thơm dịu, hòa quyện vào mùi nếp thơm. Hương vị khó có thể cưỡng lại, thơm ngon hấp dẫn, khi ăn bạn sẽ không có cảm giác bị ngấy bởi xôi. Đặc biệt món ăn này thường người Thái ăn kèm với chẩm chéo, một gia vị truyền thống của người địa phương rất ngon.
Nộm măng hoa ban
Đây là một món ăn có chứa đủ vị: đắng, chua, cay, mặn, ngọt, bùi. Măng sắt nhỏ ngâm nước muối 30 phút sau đó luộc 2 lần rồi vớt ra để ráo. Hoa ban cần chọn những bông tươi, ngắt lấy những cánh hoa dày để dùng. Tiếp theo cần chọn được một con cá suối tươi ngon, mình dày, đem nướng trên than củi, gỡ lấy thịt.
Thêm gia vị pha hỗn hợp nước trộn chanh, tỏi, ớt, rau húng và rau mùi đã thái nhỏ. Cuối cùng trộn nhẹ nhàng đều tay măng, hoa ban, cá và nước trộn. Món ăn chế biến từ Hoa ban măng nộm tất cả hòa quyện tạo nên một hương vị đặc trưng của núi rừng.
Ngoài món nộm măng hoa ban còn có món nộm hoa ban riềng. Với món nộm giềng hoa ban thường có lạc, chanh , giềng giã nhỏ và vị chua từ một loại tương ủ lên men của dân tộc Thái.
Hoa ban nấu canh
Một trong những món ngon làm từ hoa ban được đồng bào Thái rất ưa chuộng là hoa ban nấu canh măng với xương trâu. Hoa ban được hái từ lúc còn đẫm sương mang về đem rửa sạch để ráo nước. Măng phải chọn củ tươi ngon đem bóc vỏ thái sợi. Và các mẹ, các chị cũng không quên chuẩn bị sẵn bột gạo được giã mịn từ những hạt nếp thơm. Khi đủ các nguyên liệu này, người ta chất củi lửa ninh nhừ xương trâu, rồi nêm gia vị cho vừa đủ, sau đó thả măng đã thái sợi vào nồi. Đến lúc măng gần chín cho bột gạo vào nồi khuấy đều. Khi nồi canh đã quyện, hoa ban được thả vào cho sôi đều, rồi thái thêm hành lá cho dậy hương thơm
Hoa ban nấu cá và hoa chuối
Để nấu món này, các nguyên liệu kèm là thịt cá tươi lọc sạch, hoa chuối, tỏi lá, rau húng, lá hẹ...Thịt cá được rán qua, hoa ban rửa sạch để ráo nước, hoa chuối thái nhỏ. Các nguyên liệu sau khi chuẩn bị xong sẽ cho thịt cá vào nồi đun nhỏ lửa, đến khi cá chín thì cho hoa chuối, hoa ban vào nấu, gia vị nêm vừa đủ. Khi món ăn sắp chín thì không quên thái nhỏ tỏi lá, rau húng, lá hẹ vào. Như thế là được một món ăn thơm ngon đặc biệt.
Hoa ban xào măng đắng
Món hoa ban xào măng đắng là một trong những món ăn đặc trưng của người Thái. Hoa ban sau khi hái về được lặt và rửa sạch rồi đem trụng sơ với nước nóng, đem xào với măng đắng. Vị đắng của măng kết hợp vị ngọt bùi và hương thơm thoang thoảng của hoa ban sẽ cho bạn những trải nghiệm thú vị khi đến với vùng Tây Bắc xinh đẹp.
Ngoài những món ngon từ hoa ban như hoa ban xào, hoa ban nấu xôi, nộm hoa ban, người Thái còn lấy hoa ban làm món nhồi cá, nhồi thịt gà nướng vo cùng hấp dẫn.
Không chỉ chế biến thành những món ăn ngon, hoa ban còn là vị thuốc quý trị chứng ho khan hoặc viêm họng rất tốt. Có người dùng lá và búp non của cây ban sao vàng hạ thổ, chữa bệnh kiết lỵ tương đối hiệu quả.
