Doanh nghiệp phụ trợ đẩy mạnh phát triển nhà máy thông minh

Tham gia Dự án hỗ trợ phát triển nhà máy thông minh của Bộ Công Thương và Samsung Việt Nam, các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ đã được đào tạo và hướng dẫn để hoạch định chiến lược cũng như xây dựng một lộ trình xuyên suốt hướng tới “nhà máy thông minh”, từ đó giúp doanh nghiệp vận hành sản xuất thông minh, hiệu quả và tăng năng lực cạnh tranh, tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Hiện nay, với cơ chế tự sàng lọc và lựa chọn, các doanh nghiệp sản xuất nói nói chung và doanh nghiệp phù trợ nói riêng đang đứng trước rất nhiều thách thức, phải cạnh tranh với những tập đoàn lớn không chỉ tại thị trường quốc tế mà ngay trong thị trường nội địa.

Vì vậy, phát triển nhà máy thông minh là xu thế tất yếu cho các doanh nghiệp. Những năm gần đây, các doanh nghiệp đã tích cực chuyển đổi số để “rút ngắn” khoảng cách với đối tác, minh bạch và tối ưu hóa quá trình sản xuất, tăng năng lực cạnh tranh cho sản phẩm. Trong đó, tiên phong đi đầu là những doanh nghiệp lớn.

Công ty Cổ phần Cao su Đà Nẵng (DRC) - được nhiều người biết đến là doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ sản xuất các dòng sản phẩm phụ trợ ô tô.

Ông Lê Hoàng Khánh Nhựt – Tổng Giám đốc DRC cho biết, thời gian qua, để chinh phục thị trường xuất khẩu, DRC đã và đang tập trung đầu tư công nghệ để sản xuất ra các sản phẩm được thị trường nước ngoài quan tâm.

Bên cạnh đó, DRC đã đưa ra các nhận định rõ ràng về việc làm thế nào để các Hiệp định thương mại tự do như EVFTA, CPTPP thực sự phát huy tính hiệu quả và DRC cần thực hiện những gì để khai thác được tiềm năng từ chính doanh nghiệp. Từ đó, liên tục trong 3 năm qua, DRC đặt hai mục tiêu chính: truyền thông và tự cải tiến. Thực hiện có hiệu quả công tác xúc tiến thương mại, tìm kiếm và mở rộng thị trường trong và ngoài nước, nhất là đối với các sản phẩm chủ lực có lợi thế của DRC - trong đó tiên phong là các dòng sản phẩm lốp xe tải, xe khách.

Cơ hội và tinh thần tự lực đã giúp DRC chinh phục các chỉ số xuất khẩu đáng ghi nhận. Theo ông Lê Hoàng Khánh Nhựt, thành quả này một lần nữa khẳng định sự đúng đắn trong chiến lược kinh doanh xuyên suốt của DRC.

Tổng Giám đốc công ty cho biết, chuyển đổi số là chiến lược phát triển mà mỗi doanh nghiệp phải có trong lộ trình phát triển và DRC cũng vậy. Không “số hóa” doanh nghiệp sẽ đi lùi, đồng nghĩa với việc sẽ bị đào thải. “Hiện đại hóa quá trình sản xuất là yếu tố quyết định sự tồn tại của doanh nghiệp.

“Vì vậy, DRC luôn chú trọng tối ưu hóa sản xuất thông qua đầu tư chuyển đổi số. Đến nay, chúng tôi đã có văn phòng số, quản trị số, sản phẩm số và bán hàng số”, ông Nhựt cho hay.

Tương tự, Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Minh Thịnh Lợi (quận Ngũ Hành Sơn – TP. Đà Nẵng) là một công ty chuyên nghiệp trong lĩnh vực thiết kế, chế tạo khuôn mẫu và sản xuất sản phẩm nhựa trong ngành công nghiệp phụ trợ. Thời gian qua, công ty đã đầu tư nhiều nguồn lực để chuyển đổi số. “Trong bối cảnh hiện nay, chuyển đổi số là công cụ để doanh nghiệp vận hành, tối ưu hóa sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp. Vì vậy, dù khó khăn, doanh nghiệp vẫn ưu tiên dành nguồn lực đổi mới máy móc thiết bị và chuyển đổi số trong quản trị và vận hành sản xuất”, ông Nguyễn Thanh Minh – Phó Giám đốc Công ty cho biết.

Ông Nguyễn Văn Trừ - Phó Giám đốc Sở Công Thương thành phố Đà Nẵng cho biết, thời gian qua, thành phố đã và đang triển khai nhiều chương trình phát triển kinh tế số, trong đó có việc thí điểm mô hình nhà máy thông minh.

Dự án tư vấn phát triển nhà máy thông minh trên địa bàn thành phố được triển khai trên cơ sở Biên bản ghi nhớ đã ký giữa Cục Công nghiệp - Bộ Công Thương, Sở Công Thương thành phố Đà Nẵng và Công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam với những kết quả bước đầu rất khả quan.

Trong năm 2023, Sở Công Thương đã phối hợp với Samsung Việt Nam để hỗ trợ tư vấn, cải tiến mô hình nhà máy thông minh cho 2 doanh nghiệp, kết quả đạt được rất đáng khích lệ, khi các doanh nghiệp này đã nâng cao rõ rệt hiệu suất sản xuất và khả năng cạnh tranh.

Năm 2024 vừa qua, Chương trình hỗ trợ cho 03 doanh nghiệp bao gồm: Công ty Cổ phần Cao su Đà Nẵng, Công ty Minh Thịnh Lợi và Công ty In Trùng Khoa.

Các doanh nghiệp được lựa chọn hỗ trợ xây dựng nhà máy thông minh đã được các chính các chuyên gia Samsung đến tận nơi khảo sát, đánh giá thực trạng, từ đó, hỗ trợ doanh nghiệp đào tạo nhân lực vận hành nhà máy thông minh, tư vấn thiết lập nhà máy thông minh thông qua các giải pháp ứng dụng chuyển đổi số, tối ưu hóa các quy trình, công đoạn sản xuất.

“Đến trực tiếp các nhà máy tôi rất ấn tượng vì dự án đã hỗ trợ rất nhiều phần việc như: tổ chức lại toàn bộ hệ thống sản xuất, mức độ nhà máy thông minh tại các doanh nghiệp đã tăng lên; tiết kiệm nhiều thời gian, công sức và tăng chi phí giá thành. Sở Công Thương Đà Nẵng tiếp tục là đầu mối và đồng hành để các doanh nghiệp tham khảo mô hình, từ đó xây dựng cho mình hướng đi thích hợp trong chuyển đổi số”, ông Trừ thông tin.

Chứng kiến thành quả mà nhiều doanh nghiệp tại TP. Hồ Chí Minh gặt hái được sau khi tham gia dự án Hỗ trợ phát triển nhà máy thông minh, đại diện Trung tâm Phát triển Công nghiệp hỗ trợ TP. Hồ Chí Minh đánh giá: "Không chỉ dừng lại ở việc thay đổi cách thức quản lý hay vận hành, điều lớn nhất mà dự án hỗ trợ phát triển nhà máy thông minh đã mang lại cho các doanh nghiệp chính là tư duy cải tiến.Tôi tin rằng, đây sẽ là chìa khóa để nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp trong tương lai. Chúng tôi tiếp tục tạo điều kiện cũng như hỗ trợ hết mình để dự án này được lan tỏa rộng rãi. Mong rằng Samsung Việt Nam nỗ lực để nhân rộng số lượng doanh nghiệp tham gia chương trình, đồng hành cùng Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, đưa các doanh nghiệp Việt vươn ra thế giới".

Là doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, lãnh đạo Công ty Cổ phần đầu tư AMA Holdings (KCN Yên Phong, Bắc Ninh) chia sẻ, Công ty là 1 trong 12 doanh nghiệp tham gia Dự án Hợp tác phát triển nhà máy thông minh năm 2023. Để tồn tại và phát triển, bên cạnh cải tiến năng suất chất lượng, tiêu chuẩn hóa các quá trình và hiện trường, việc số hóa dữ liệu sản xuất từng công đoạn, cập nhật thời gian thực, đưa ra các quyết định kịp thời và đúng đắn là yêu cầu sống còn với các doanh nghiệp nói chung và AMA nói riêng.

"Nhận thức được điều đó, ngay từ khi nhận được được thông báo về Đề án Phát triển Nhà máy thông minh do Bộ Công Thương và Tập đoàn Samsung tổ chức, AMA đã đăng ký tham gia và nỗ lực chuẩn bị về nhân sự và ý tướng triển khai từ trước khi Đề án bắt đầu” đại diện Công ty Cổ phần đầu tư AMA Holdings chia sẻ.

Ngay khi tiếp nhận Dự án tư vấn phát triển nhà máy thông minh năm 2024, Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Minh Thịnh Lợi đã triển khai ngay tại nhà máy (đặt ở Cụm công nghiệp An Lưu, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam).

Qua đánh giá ban đầu, công ty chỉ đạt chỉ số thông minh 1.0/5.0. Các chuyên gia đã đào tạo, hỗ trợ các phần việc như: Đào tạo viết mô tả; phân tích quy trình, lên phương án cải tiến, đào tạo đội ngũ quản lý, cải tiến hiện trường, dán mã QR các khu vực, lắp đặt thiết bị IoT…

Đối với phần mềm quản lý thông tin, nhà máy thiết lập môi trường thu thập và chia sẻ dữ liệu thông tin thông qua IoT cho các quy trình xử lý; thiết lập quy trình vận hành nhà máy lên hệ thống. Về hoạt động cải tiến được thực hiện với 4 lĩnh vực: sản xuất, chất lượng, thiết bị, kho vận.

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có thể quản lý chỉ số năng lực vận hành nhà máy theo thời gian thực; tăng hiệu suất nhà máy nhờ loại bỏ lãng phí hiện trường. Kết quả, sau 3 tháng triển khai dự án, nhà máy đã đạt thang điểm 2.7/5.0.

“Hiện, chúng tôi đã áp dụng khoảng 20% những tư vấn ứng dụng thiết bị công nghệ từ các chuyên gia vào hệ thống quản trị, vận hành nhà máy. Trong thời gian tới, Minh Thịnh Lợi sẽ tiếp tục hoàn thiện 100% những khuyến nghị, tư vấn để nhà máy có thể dần vận hành thông minh”, ông Nguyễn Thanh Minh - Phó Giám đốc Công ty nói và mong muốn sẽ tiếp tục nhận được sự hỗ trợ từ xa từ phía các chuyên gia trong quá trình ứng dụng công nghệ số vào hoạt động của nhà máy.

Theo Tổng Giám đốc DRC, trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt, chuyển đổi số, đưa các nhà máy sản xuất từ tự động, bán tự động lên nhà máy thông minh (số hóa toàn bộ quy trình: quản trị, điều hành, vận hành, bán hàng…) là chủ trương bắt buộc.

Năm 2025, Công ty sẽ đầu tư nhà máy số, nhà máy thông minh – đây là phần hạng mục lớn nhất, cần nguồn lực nhiều nhất trong lộ trình chuyển đổi số của công ty. “Khối lượng công việc cũng như nguồn lực cho nhà máy số, nhà máy thông minh sẽ rất lớn, nhưng doanh nghiệp chấp nhận để về sau khi số hóa thành công, đi vào vận hành nhà máy thông minh chắc chắn sẽ tiết giảm chi phí, rút ngắn thời gian đầu tư và chuẩn bị cho quá trình sản xuất, giúp cho năng lực cạnh tranh tốt hơn. Nhà máy thông minh là yếu tố quyết định tăng năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh kinh tế toàn cầu hóa, số hóa như hiện nay”, ông Lê Hoàng Khánh Nhựt chia sẻ và cho biết thêm, từ những đầu tư cho chuyển đổi số ban đầu đã góp phần tích cực vào tăng hiệu quả sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Năm 2024, DRC đã đảm bảo về đích đạt, vượt kế hoạch sản xuất, kinh doanh đề ra.

Ông Jang Yoon Ho - Giám đốc bộ phận Hỗ trợ đối tác, Samsung Việt Nam nhận định bản chất của hoạt động nhà máy thông minh chính là tối ưu hóa với mục tiêu là có thể làm minh bạch tất cả những điều còn ẩn khuất trong quá trình vận hành sản xuất. Từ đó, giúp doanh nghiệp gia tăng tối đa lợi nhuận trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Để có thể đạt được kỳ vọng như vậy cần phải có nền tảng từ hoạt động điều hành doanh nghiệp một cách hệ thống và công cụ để đạt được hệ thống đó là phải có phần mềm quản lý.

Theo ông Jang Yoon Ho, nền tảng để có thể phát triển kinh tế là nâng cao hơn nữa năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Mô hình nhà máy thông minh không phải là sự lựa chọn, mà là sự tất yếu mà doanh nghiệp bắt buộc phải thực hiện. Và các doanh nghiệp được Samsung tư vấn, hỗ trợ có thể trở thành nòng cốt để thúc đẩy chuyển đổi số.

 “Tôi hi vọng những nhà máy này sẽ trở thành mô hình để các doanh nghiệp khác đến tham quan học tập, trở thành nòng cốt thúc đẩy hoạt động chuyển đổi số doanh nghiệp. Việc hoàn thành dự án là bước đầu cho hoạt động chuyển đổi số của doanh nghiệp và mong các đơn vị tiếp tục thực hiện sâu rộng hơn nữa”, ông Jang Yoon Ho nói.