Hiện tại, đối với Malaysia, Việt Nam là quốc gia đứng hàng thứ 5 trong khu vựcASEAN cả về xuất khẩu và nhập khẩu. Trong khi đó, Malaysia đứng hàng thứ 3 trong khu vực về giá trị giao dịch thương mại với Việt Nam. Trong lĩnh vực đầu tư, tính đến hết năm 2012, Malaysia đứng thứ 8 trong tổng số 92 nước và đứng thứ 2 trong các nước Đông Nam Á có đầu tư trực tiếp tại Việt Nam với tổng số 428 dự án, tổng vốn đăng ký trên 10,1 tỷ USD.
Riêng trong lĩnh vực hợp tác kinh tế, thương mại song phương, Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Thương mại Quốc tế và Công nghiệp Malaysia đã không ngừng xây dựng và hoàn thiện các chính sách, cơ chế tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước trong việc tìm hiểu thị trường, khai thác tiềm năng kinh tế và tranh thủ cơ hội kinh doanh. Kỳ họp lần thứ nhất Ủy ban hỗn hợp Thương mại giữa Bộ Kinh tế hai nước được tổ chức ngày 12/11/2009 đã đánh dấu một mốc quan trọng trong quan hệ thương mại hai bên, trở thành một hoạt động mang tính chất định kỳ, thường xuyên đánh giá tình hình thương mại song phương, đề xuất các biện pháp thiết thực, tiếp tục thúc đẩy quan hệ hai nước phát triển, xây dựng cơ chế khung cho nhiều hợp tác trên nhiều lĩnh vực không chỉ thương mại mà còn cả đầu tư, công nghiệp và nông nghiệp.
Kể từ sau kỳ họp UBHH lần thứ nhất vào năm 2009, kết quả đạt được trong thương mại song phương rất đáng khích lệ. Tổng kim ngạch hai chiều trong giai đoạn 2009-2012 đạt tốc độ tăng trưởng trung bình 24% với giá trị tăng gần gấp 2 lần, từ 4,1 tỷ USD năm 2009 lên 7,9 tỷ USD năm 2012. Tổng kim ngạch mậu dịch hai chiều giữa Việt Nam - Malaysia năm 2012 đạt 7,9 tỷ USD, tăng 17% so với năm 2011. Năm 2012, xuất khẩu của Việt Nam sang Malaysia đạt xấp xỉ 4,5 tỷ USD, tăng 56%, nhập khẩu của Việt Nam từ Malaysia đạt 3,4 tỷ USD, giảm 13%. Năm 2012 cũng là năm đặc biệt, đánh dấu kết quả quan trọng trong việc thúc đẩy hợp tác hai nước khi Việt Nam lần đầu tiên sau 10 năm đã xuất siêu sang Malaysia với giá trị gần 1,1 tỷ USD.
Trên đà phát huy những thành quả to lớn đó, kỳ họp lần thứ 2 Ủy ban Hỗn hợp Thương mại Việt Nam - Malaysia đã được Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Thương mại quốc tế và Công nghiệp Malaysia tổ chức tại Hà Nội vào đầu tháng 3 năm 2013 (bên lề Hội nghị Bộ trưởng kinh tế ASEAN hẹp). Kỳ họp lần thứ 2 này đã thành công tốt đẹp với nhiều kết quả quan trọng đạt được, là cơ sở, tiền đề để hai nước đẩy mạnh hơn nữa hợp tác song phương trong thời gian tiếp theo (đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế thương mại). Theo đó, Việt Nam và Malaysia đã nhất trí tạo điều kiên thuận lợi để thúc đẩy hợp tác trong một số lĩnh vực như thương mại, đầu tư, công nghiệp và nông nghiệp giữa hai nước; cùng cố gắng để mở cửa thị trường hơn cho sản phẩm mỗi bên thông qua trao đổi thông tin thị trường, phổ biến các quy định, thủ tục tới các doanh nghiệp, tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp; xây dựng một cơ chế trao đổi, chia sẻ thông tin và phối hợp trong các vụ điều tra phòng vệ thương mại nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn và đảm bảo quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp Việt Nam và Malaysia.
Những thỏa thuận quan trọng này sẽ góp phần nới lỏng và dần dần tháo gỡ các rào cản thương mại, khai thác tối đa tiềm năng kinh tế, thương mại mỗi nước, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hai bên, đưa quan hệ hợp tác kinh tế thương mại và đầu tư Việt Nam - Malaysia tiếp tục phát triển lên tầm cao mới.
Theo ông Đào Ngọc Chương - Phó Vụ trưởng Vụ thị trường Châu Á - Thái Bình Dương (Bộ Công Thương), thị trường Malaysia vẫn còn nhiều tiềm năng to lớn chưa được khai thác, doanh nghiệp Việt Nam nên quan tâm, tranh thủ cơ hội. Đó là vấn đề xuất khẩu những sản phẩm lương thực, thực phẩm đạt tiêu chuẩn Halal (tiêu chuẩn của người theo đạo Hồi), bởi người hồi giáo có số lượng tương đối đông tại Malaysia. Ngoài những thuận lợi trên, trong năm 2013, hai nước sẽ bàn thảo, đi đến ký kết biên bản ghi nhớ về thương mại gạo song phương, mở ra cơ hội đẩy mạnh xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Malaysia với các cơ chế rõ ràng và cụ thể.
Thúy Vinh
