Năm Bính Tuất về thăm trường 24
Buổi sáng giữa đông trời se lạnh. Đoàn chúng tôi men theo con đường đất đỏ tới thăm trường huấn luyện chó nghiệp vụ 24 – của Bộ Quốc phòng, thuộc huyện Ba Vì Hà Tây. Từ quả đồi phía trước vọng lại là tiếng sủa vang của những chú chó.
Gặp gỡ chúng tôi, thiếu tá Nguyễn Văn Chiến, Phó Ban huấn luyện kể: đó là những chú chó nghiệp vụ của Trường 24 đang được huấn luyện ngoài thao trường, chúng thuộc loài chó Bécgiê Nga lai với giống chó chăn cừu của Đức. Tuổi thọ trung bình từ 15-18 năm, được chia theo độ tuổi: Chó con từ 1- 4 tháng tuổi; chó choai từ 4 tháng- 1,5 tuổi; chó huấn luyện từ 1,5 - 3,5 tuổi; chó trưởng thành từ 3,5 tuổi tức là sau khi huấn luyện và chó được đánh giá là tinh nhậy nhất từ 7 - 9 năm. Trước khi đưa vào huấn luyện, chó được phân loại theo 4 dạng thần kinh: Mạnh, cần bằng, linh hoạt; Mạnh, không cân bằng, linh hoạt; Yếu, cân bằng, linh hoạt; Yếu, không cân bằng, không linh hoạt.
Dạng thần kinh thứ nhất, được tập trung và sử dụng nhiều nhất trong việc huấn luyện tìm theo nguồn hơi; dạng thứ hai này là loại chó rất “dữ”, được huấn luyện sử dụng trong việc tấn công và bảo vệ mục tiêu; dạng thứ ba ít sử dụng, còn dạng thứ tư không được sử dụng. Thời gian huấn luyện cho một chú chó kéo dài từ 9-18 tháng, chế độ ăn của chó được phân theo quyết định 1890 của Bộ Quốc phòng với các mức: dưới 16.000đ; 16.000đ, 24.000đ cho một ngày. Ngoài ra, còn có chế độ ăn đặc biệt khi chó tham gia những bài tập quan trọng hoặc nghỉ dưỡng do bị ốm. Các chế độ khác như kiểm tra sức khoẻ, tắm, vui chơi, được thực hiện rất bài bản, đúng nguyên tắc theo quy định của chăn nuôi.
Câu chuyện “huấn luyện”
Để có một chú chó truy tìm ma tuý, tham gia bắt tội phạm giỏi, điều đầu tiên phải làm là những bài học, bài tập thực hành tại trường. Thiếu tá Nguyễn Văn Chiến cho biết, khi huấn luyện chó truy tìm ma tuý, khâu chọn lựa đầu tiên tức là thời điểm phân loại hệ thần kinh cho những chú chó được lựa chọn phải thuộc dạng thần kinh thứ nhất “Mạnh, cần bằng, linh hoạt”. Sau đó là lựa chọn huấn luyện viên. Mỗi một huấn luyện viên, một đợt huấn luyện chỉ huấn luyện một chú chó. Công việc huấn luyện viên phải làm là dạy cho “học trò” của mình phản xạ có điều kiện. Các chú chó phải nhớ và thuộc được nguồn hơi của thầy dạy, sau khi thuần thục sẽ tiến hành cho tiếp xúc với nguồn hơi cần tìm như: Thuốc phiện, Hêrôin, thuốc tổng hợp,... đặc biệt mỗi chú chó chỉ được huấn luyện cho ngửi một nguồn hơi nhất định và được dạy 1 cách bài bản như: Cho chó ngửi ma tuý gián tiếp qua 1 chiếc khăn tẩm mùi, qua một chiếc tủ hay két sắt bên trong có chứa ma tuý, với mức độ từ thấp đến cao nhất định để cho nó không quên. Thời gian này diễn ra trong vòng 3 đến 4 tháng và được đánh giá là công phu nhất và sẽ quyết định sự thành bại cả một khóa huấn luyện kéo dài 1-1,5 năm. Theo thiếu tá Nguyễn Văn Chiến, mỗi khóa huấn luyện, thành công chỉ đạt khoảng 50% (trước khi vào huấn luyện đã có sự lựa chọn). Sau khi hoàn tất các bài học trong khóa học, các chú chó được chuyển về các đơn vị chủ yếu là vùng biên giới Tây Bắc, Đông Bắc và các đơn vị khác với mục đích là bảo vệ giữ gìn an ninh trật tự.
Cấp quân hàm cho “chó”
“Không! Chưa bao giờ chó được cấp quân hàm, thứ bậc cả”. Thiếu tá Nguyễn Văn Chiến nói. Đối với cán bộ, chiến sĩ nuôi dậy chó, ngoài nhiệm vụ, họ còn có một tình yêu vô bờ bến loài vật, họ coi những chú chó là những người bạn thân, như những đứa con nhỏ nơi hậu phương. Trong chiến đấu, chúng được “cưng chiều”, được nuôi dưỡng chăm sóc rất đặc biệt, có đồng chí “không ăn, không ngủ” ngồi trực bên người bạn, người đồng đội “chó” đang bị sốt; có đồng chí dành cả phần ăn thức uống của mình cho chó trong những chuyến đi rừng, họ âm thầm buồn đau khi người bạn “chó” của mình qua đời. Nhận được tình yêu thương vô bờ bến của người chủ, những chú chó đã đáp lại bằng những chiến công như trong việc bảo vệ mục tiêu, tấn công kẻ thù, cùng chủ phá những vụ trọng án lớn như ma tuý hay những vụ án kinh tế trong thời buổi kinh tế thị trường hiện nay. Tuy nhiên, sau mỗi chiến công huy hoàng có sự đóng góp lớn, đôi khi là cả sự hy sinh mất mát của các chú chó. Trong những buổi trao tặng đó, không biết bao chiến sĩ đã thầm trao những chiếc huân chương cho các chú chó của mình. Và cũng từ đó, các chú chó có những thứ bậc cao thấp.
Tình yêu thương giữa “chủ và chó” đã in sâu trong trái tim của người cán bộ, chiến sĩ nuôi dậy chó nghiệp vụ Trường 24, nó thể hiện sâu trong ánh mắt của thiếu tá Nguyễn Văn Chiến khi anh nhìn những cán bộ HLV cùng những chú “khuyển” đang lăn lộn luyện tập ngoài thao trường. Chúng tôi ra về trong niềm vui, hào hứng chuẩn bị đón một mùa xuân mới, xuân “Bính Tuất” với nhiều hình ảnh đáng yêu, dũng cảm của những chú chó./.