Những vấn đề pháp lý xoay quanh thị trường vàng Việt Nam và đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật

Bài báo Những vấn đề pháp lý xoay quanh thị trường vàng Việt Nam và đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật do Nguyễn Thị Lan Anh - Nguyễn Thị Thủy Dương - Lò Thu Hằng (Sinh viên Khóa 47, ngành Luật, Trường Đại học Luật Hà Nội) thực hiện.

TÓM TẮT:

Thị trường vàng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, không chỉ là kênh tích trữ giá trị truyền thống của người dân, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế quốc gia nói chung. Tuy nhiên, thị trường vàng Việt Nam vẫn tồn tại nhiều bất cập về mặt pháp lý, tạo ra những thách thức trong công tác quản lý và điều tiết. Trên cơ sở phân tích thực trạng pháp lý kết hợp với nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, bài nghiên cứu chỉ ra các vấn đề pháp lý hiện nay và đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện khung pháp lý cho thị trường vàng Việt Nam. Những giải pháp này không chỉ góp phần nâng cao tính minh bạch và hiệu quả của thị trường vàng, mà còn hỗ trợ ổn định nền kinh tế và phù hợp với xu hướng hội nhập quốc tế hiện nay.

Từ khóa: vàng, thị trường vàng, hợp đồng giao dịch vàng, vàng tài khoản, thuế vàng, quản lý thị trường vàng, hoàn thiện pháp luật.

1. Đặt vấn đề

Thị trường vàng là lĩnh vực có nhiều vấn đề cần bàn luận bất kể ở khoảng thời gian nào, vàng luôn giữ được sức hút khi là một loại tài sản đặc biệt, vừa là một loại trang sức, một loại tài sản tích trữ, một kênh trú ẩn an toàn,... Chính vì vậy, vàng luôn là chủ đề nóng, được đặc biệt chú ý và theo dõi những diễn biến xoay quanh nó. Cho tới thời điểm hiện tại, thị trường vàng Việt Nam đang được đặt dưới sự kiểm soát chặt chẽ của Nhà nước để đảm bảo loại tài sản trên vẫn được lưu thông nhưng không gây tổn hại tới nền kinh tế chung của đất nước. Để điều tiết thị trường vàng, rất nhiều câu hỏi pháp lý được đặt ra, do đó việc nghiên cứu, phân tích và đề xuất giải pháp cho thị trường vàng là hoàn toàn cần thiết. 

2. Những hạn chế trong hệ thống pháp luật về thị trường vàng

2.1. Quy định pháp luật về hợp đồng giao dịch vàng

Hợp đồng giao dịch vàng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu, không chỉ là công cụ đầu tư, mà còn là phương tiện thanh toán và bảo vệ giá trị tài sản. Sự xuất hiện của hợp đồng giao dịch vàng tài khoản phù hợp với sự phát triển công nghệ số, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nước ngoài dễ dàng thanh toán và chuyển nhượng giá trị mà không bị ảnh hưởng bởi sự biến động của tỷ giá hối đoái. 

Bên cạnh những tiềm năng từ hợp đồng giao dịch vàng mang lại, pháp luật Việt Nam chưa có quy định cụ thể đối với các giao dịch liên quan đến loại tài sản này. Nghị định số 24/2012/NĐ-CP là văn bản pháp lý quan trọng, quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh vàng tại Việt Nam. Theo Nghị định này, chỉ các tổ chức được Ngân hàng Nhà nước cấp phép mới được phép thực hiện kinh doanh vàng miếng và vàng nguyên liệu. Nghị định này cũng kiểm soát nghiêm ngặt hoạt động xuất nhập khẩu vàng, đồng thời bảo vệ dự trữ vàng quốc gia. Trong khi đó, Bộ luật Dân sự năm 2015 chưa có quy định rõ ràng về quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng giao dịch vàng. Hợp đồng giao dịch vàng có thể được thực hiện dưới nhiều hình thức khác nhau như mua bán vật chất, giao dịch trạng thái vàng, hay các hợp đồng tương lai. Tuy nhiên, việc thiếu khung pháp lý chi tiết dẫn đến các tranh chấp về quyền lợi và trách nhiệm khi xảy ra rủi ro. Ví dụ, trong vụ án tranh chấp hợp đồng giao dịch trạng thái vàng giữa hai doanh nghiệp, do không có quy định cụ thể về trách nhiệm thanh toán khi giá vàng biến động, tranh chấp kéo dài, gây thiệt hại cho cả hai bên[1].

Tại nhiều quốc gia trên thế giới, các hợp đồng phái sinh như hợp đồng hoán đổi (swap)[2], hợp đồng kỳ hạn (futures) và quyền chọn (options) được sử dụng để giúp nhà đầu tư phòng ngừa rủi ro biến động giá vàng. Tuy nhiên tại Việt Nam, các công cụ này chưa được pháp luật công nhận và triển khai rộng rãi, khiến nhà đầu tư gặp khó khăn trong việc quản lý rủi ro tài chính.

2.2. Quy định về vàng tài khoản

Vàng tài khoản, hay còn gọi là “paper gold”, là hình thức giao dịch trong đó người sở hữu không nắm giữ vàng vật chất, mà chỉ có quyền sở hữu thông qua các tài khoản điện tử hoặc hợp đồng tài chính. Đây là một công cụ giao dịch phổ biến trên thế giới, đặc biệt tại các quốc gia phát triển như Mỹ, Trung Quốc và Singapore. Tuy nhiên, Việt Nam hiện nay vẫn chưa công nhận loại hình giao dịch này trong khuôn khổ pháp lý.

Có nhiều nguyên nhân lý giải vì sao Việt Nam chưa triển khai vàng tài khoản. Trước hết, giao dịch này mang lại rủi ro tài chính lớn nếu không được kiểm soát chặt chẽ. Việt Nam hiện chưa có khung pháp lý hoàn chỉnh để giám sát loại hình này, trong khi các công cụ thanh toán, lưu ký và quản lý rủi ro còn chưa đáp ứng được yêu cầu của một thị trường phức tạp như vàng tài khoản. Thêm vào đó, việc mở cửa giao dịch vàng tài khoản có thể dẫn đến nguy cơ dòng vốn lớn chảy ra nước ngoài, ảnh hưởng tiêu cực đến dự trữ ngoại hối và tỷ giá đồng nội tệ. Điều này đi ngược lại với mục tiêu ổn định kinh tế của chính phủ.

Tuy vậy, nguyên nhân chính khiến Việt Nam chưa triển khai vàng tài khoản là do hệ thống pháp luật chưa hoàn thiện. Nghị định số 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng của Việt Nam đang tập trung vào vàng vật chất như vàng miếng, vàng nguyên liệu và sản xuất trang sức. Nghị định này không đề cập đến các giao dịch vàng tài khoản, vốn là một loại hình giao dịch phi vật chất và phổ biến tại nhiều quốc gia phát triển. Vậy hệ thống pháp luật hiện tại chưa xác định rõ định nghĩa pháp lý của vàng tài khoản, giao dịch vàng tài khoản là gì? Có những loại hình nào và ai được phép thực hiện? Cơ quan nào sẽ chịu trách nhiệm quản lý giao dịch vàng tài khoản? Do chưa có khung pháp lý cụ thể, các tổ chức tài chính trong nước không thể triển khai vàng tài khoản một cách hợp pháp và các nhà đầu tư cũng không có cơ sở pháp lý để tham gia loại hình giao dịch này một cách an toàn.

2.3. Quy định về thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh vàng 

Hoạt động kinh doanh vàng tại Việt Nam chịu sự điều chỉnh của các chính sách thuế quan trọng như thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN). Trước hết, đối với thị trường vàng miếng, căn cứ theo khoản 2 Điều 14 Nghị định số 24/2012/NĐ-CP và khoản 22 Điều 5 Luật Thuế GTGT năm 2024 hoạt động nhập khẩu, xuất khẩu vàng nguyên liệu chỉ do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thực hiện và được miễn thuế. Vì vậy, vàng miếng khi được các tổ chức tín dụng, các doanh nghiệp đưa ra thị trường bán cho người dân sẽ không phải chịu thuế.

Trong khi đó, đối với thị trường vàng trang sức, mỹ nghệ, vàng lúc này đã được pha trộn với nhiều kim loại khác để tạo thành sản phẩm chế tác nên được như một loại hàng hóa. Lúc này, vàng sẽ chịu các sắc thái thuế như thuế GTGT, thuế xuất khẩu hay các doanh nghiệp kinh doanh vàng trang sức sẽ chịu thuế thu nhập doanh nghiệp. Từ Thông tư số 219/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính hay đến Luật thuế GTGT năm 2024 đã quy định chi tiết về cách xác định cách tính thuế GTGT đối với các sản phẩm vàng chế tác, như nhẫn, dây chuyền, bông tai, vòng tay với mức thuế suất thuế GTGT 10%. Ngoài ra, các doanh nghiệp kinh doanh vàng trang sức mỹ nghệ đã đăng ký kinh doanh mua bán vàng trang sức, mỹ nghệ cũng phải thực hiện nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp.

Thực tế tại nước ta, ngoài các doanh nghiệp lớn, số lượng các cơ sở của cá nhân, hộ kinh doanh nhỏ lẻ có hoạt động mua, bán, chế tác vàng khá lớn. Theo đó, căn cứ Thông tư số 40/2021/TT-BTC ngày 01/06/2021 của Bộ Tài chính về thuế GTGT, thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, cá nhân kinh doanh, hộ kinh doanh có hoạt động gia công sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ, sản xuất đồ kim hoàn và chi tiết liên quan, bán buôn, bán lẻ đồ kim hoàn và chi tiết liên quan thực hiện quản lý thuế theo một trong hai phương pháp hộ khoán và hộ kê. Số thuế phải nộp của hộ, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực gia công sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ, sản xuất đồ kim hoàn bằng doanh thu tính thuế nhân với tỷ lệ tính thuế GTGT, TNCN theo quy định. 

Với sự ứng dụng của hóa đơn điện tử từ năm 2022, công tác giám sát kiểm tra việc thực hiện nghĩa vụ thuế với vàng đã và đang được kiểm soát chặt chẽ. Tuy nhiên, hiện nay, cơ chế quản lý thuế đối với cá nhân và hộ kinh doanh gia công, chế tác vàng chưa thực sự đạt được hiệu quả như kỳ vọng. Bên cạnh đó, mặc dù Nghị định 24 đã có cơ sở cho các doanh nghiệp kinh doanh trong nước được nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất trang sức, mỹ nghệ, song hoạt động này vẫn chưa được đưa vào thực tế và có cơ chế thuế rõ ràng. Trong khi đó, tình trạng “khát” vàng vẫn xảy ra trong ngành nữ trang, gây khó khăn cho hoạt động sản xuất và giảm tính cạnh tranh của các doanh nghiệp nước ta.

2.4. Quy định về kiểm soát giao dịch vàng phi chính thức và buôn lậu vàng trái phép

Các quy định pháp luật hiện hành liên quan tới quản lý thị trường vàng đã đặt ra các chế định để hạn chế tình trạng vàng phi chính thức và phòng chống tình trạng buôn lậu vàng trái phép trên thị trường. Chẳng hạn như các quy định về điều kiện của chủ thể kinh doanh để được cấp giấy phép hoạt động[3], việc kinh doanh không có giấy phép có thể bị xử phạt theo quy định pháp luật tùy theo mức độ vi phạm[4]. Việc các cơ sở kinh doanh vàng không rõ nguồn gốc, giả mạo nhãn hiệu cũng là tình trạng phổ biến ở rất nhiều tổ chức kinh doanh vàng. Việc kinh doanh vàng không đảm bảo chất lượng về nguồn gốc, cũng như giả mạo nhãn hiệu là một hình thức kinh doanh vàng phi chính thức, bên vi phạm có thể bị xử lý hành chính với số tiền phạt lớn cũng như thu hồi và phải tiêu hủy vật chứng đó. 

Tình trạng nhập lậu vàng hiện nay tại Việt Nam cũng đang có những diễn biến khó lường. Ví dụ trong năm 2024, rất nhiều vụ án buôn lậu vàng đã bị triệt phá với số lượng tài sản thu giữ có giá trị rất lớn như: vụ án buôn lậu 3 tấn vàng ở cửa khẩu Lao Bảo, vụ án buôn lậu 4.830kg vàng thỏi, trị giá 6.644 tỷ đồng từ Campuchia về Việt Nam…[5]

Việc thực hiện hành vi buôn lậu là vi phạm tới các tội phạm trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, thương mại theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017. Theo đó, tại Điều 188 về Tội buôn lậu người nào có hành vi vi phạm có thể bị phạt tù từ 6 tháng tới 20 năm (tùy thuộc vào giá trị của vật phạm pháp và giá trị từ việc thu lợi bất chính). Ngoài ra, người vi phạm khi tiến hành hành vi buôn lậu có thể bị phạt hành chính với số tiền với giá trị lớn. Mặc dù có những chế tài nghiêm khắc từ xử phạt hành chính cho tới xử phạt hình sự, tuy nhiên các hành vi vi phạm liên quan tới buôn lậu vàng vẫn diễn ra phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi và có dấu hiệu gia tăng. 

Trong các vấn đề liên quan tới hoạt động kiểm soát giao dịch vàng, một vấn đề cần được lưu tâm nhiều hơn ngoài các hoạt động liên quan tới vàng phi chính thức hay buôn lậu đó là hoạt động rửa tiền thông qua vàng. Lực lượng đặc nhiệm tài chính về chống rửa tiền (FATF) - một tổ chức được công nhận là tổ chức đặt tiêu chuẩn quốc tế cho những nỗ lực về chống rửa tiền (AML) thực hiện chức năng của mình thông qua một bộ gồm 40 khuyến nghị về rửa tiền, từ đó thiết lập một khuôn khổ toàn diện về chống rửa tiền và bộ khuyến nghị này được thiết kế để áp dụng phổ biến ở các nước trên toàn thế giới. Trong các khuyến nghị mà FATF đưa ra đã đặt ra nhiều yêu cầu đối với các quốc gia trong việc thực hiện phòng chống rửa tiền, đối với Việt Nam; việc thực hiện các khuyến nghị của FATF về chống rửa tiền qua vàng được thể chế hóa qua các hoạt động cụ thể, như ban hành Quyết định số 194/QĐ-TTg ngày 23/2/2024 do Chính phủ ban hành, Việt Nam sẽ có 17 hành động cụ thể để thực hiện cam kết về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, thông qua đó, Việt Nam chủ trương hoàn thiện các chính sách về phòng, chống rửa tiền qua vàng. 

Một số hoạt động cụ thể đã được triển khai trên thực tế như yêu cầu các tổ chức kinh doanh vàng rà soát và báo cáo về các giao dịch đáng ngờ, các đơn vị này phải gửi báo cáo đánh giá rủi ro rửa tiền về NHNN[6]. Với các giao dịch vàng lớn, các ngân hàng thương mại nhà nước yêu cầu người mua vàng miếng kê khai đầy đủ thông tin về giấy tờ tùy thân. Đặc biệt, các giao dịch lớn trên 400 triệu đồng phải bổ sung thông tin thu nhập, chức danh của người mua...[7] để phục vụ công tác thanh tra về phòng chống rửa tiền, truy vết dòng tiền, thông tin của người mua vàng được chuyển tới Cục Phòng, chống rửa tiền…

3. Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện khung pháp lý cho thị trường vàng Việt Nam

Thứ nhất, cần xây dựng hệ thống pháp luật chi tiết và rõ ràng hơn đối với từng loại hợp đồng giao dịch vàng. Hiện nay, các giao dịch vàng chủ yếu được điều chỉnh theo BLDS 2015, Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 2010 và một số văn bản quy phạm pháp luật liên quan. Tuy nhiên, các quy định này chưa phản ánh đầy đủ tính đặc thù của giao dịch vàng, đặc biệt là các hợp đồng phái sinh và giao dịch trạng thái vàng. Bên cạnh đó, các loại hợp đồng phái sinh như hợp đồng hoán đổi (swap), hợp đồng kỳ hạn (futures) và quyền chọn (options) cũng cần được cân nhắc đưa ra quy định và áp dụng rộng rãi hơn trên thực tiễn. Việc ứng dụng công nghệ cao như blockchain vào quản lý cũng là một giải pháp hiệu quả để nâng cao tính minh bạch và giảm thiểu rủi ro không đáng có.

Thứ hai, Việt Nam cần sớm hoàn thiện khung pháp lý về vàng tài khoản. Việt Nam cần xác định rõ vàng tài khoản là một loại hàng hóa tài chính và thiết lập một hệ thống pháp lý cụ thể nhằm kiểm soát chặt chẽ hoạt động giao dịch. Cần ban hành quy định pháp lý về điều kiện thành lập, vận hành và quản lý các sàn giao dịch vàng tài khoản, tương tự như các mô hình quản lý ở Singapore và Thụy Sĩ.  

Thứ ba, cần cho phép các doanh nghiệp nhập khẩu vàng để sản xuất trang sức, mỹ nghệ và đưa ra mức thuế nhập khẩu hợp lý nhằm tạo điều kiện cho ngành nữ trang phát triển cạnh tranh với các thị trường khác, đồng thời đảm bảo cân bằng cung cầu trong nước. Bên cạnh đó, Nhà nước cần đưa ra các tiêu chí minh bạch về số lượng và đối tượng được phép nhập khẩu, đồng thời có cơ chế giám sát chặt chẽ để tránh tình trạng lợi dụng chính sách nhập khẩu vàng vì mục đích đầu cơ thay vì phục vụ sản xuất.

Thứ tư, các sở ban ngành các địa phương cần tiếp tục tuyên truyền đến người dân về việc chủ động yêu cầu hóa đơn điện tử khi tham gia mua, bán vàng miếng, vàng trang sức nhằm bảo vệ quyền lợi của mình, giúp giảm nguy cơ mua phải vàng giả, vàng kém chất lượng, tránh tình trạng bị thao túng giá và dễ dàng hơn khi thực hiện các nghĩa vụ kê khai thuế.

4. Kết luận

Quản lý thị trường vàng đã và đang là một bài toán lớn đối với nền kinh tế vĩ mô bởi sự phức tạp trong cung - cầu, tác động trực tiếp đến tỷ giá, lạm phát và ổn định tài chính quốc gia. Những khó khăn đặc biệt trong quản lý giao dịch vàng, thuế vàng và kiểm soát buôn lậu không chỉ ảnh hưởng đến tính minh bạch và hiệu quả của thị trường mà còn tạo ra rủi ro cho nhà đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước. Trước sự thay đổi của tình hình kinh tế hiện nay, việc xây dựng và bổ sung các quy định về hợp đồng giao dịch vàng, hợp thức hóa vàng tài khoản là hoàn toàn cần thiết. 

Muốn phát triển thị trường vàng bền vững và ổn định nền kinh tế vĩ mô, Việt Nam cần tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện pháp luật, tạo cơ sở thuận lợi cho các chủ thể tham gia đầu tư và phát triển tại thị trường vàng, đồng thời đưa ra các giải pháp điều tiết thị trường hiệu quả. Cùng với ý nghĩa đó, nhóm tác giả đã chỉ ra những hiện hữu của cơ chế pháp lý trong quản lý thị trường vàng, nhằm có những đề xuất hoàn thiện quy định về thuế, giám sát hoạt động giao dịch vàng và xây dựng thêm các quy định về vàng tài khoản, hợp đồng giao dịch vàng.

TÀI LIỆU TRÍCH DẪN:

[1] TAND TP. Hà Nội (2022). Bản án số 111/2022/KDTM-PT ngày 05 tháng 07 năm 2022 về tranh chấp hợp đồng giao dịch trạng thái vàng, hợp đồng nguyên tắc giao dịch vàng ghi sổ và hợp đồng ủy thác đầu tư tài chính.

[2] Lê Hoài Ân (2024), Thử đề xuất với hợp đồng Swap để ổn định giá vàng, Báo Tuổi trẻ. Xem thêm tại: https://tuoitre.vn/thu-de-xuat-voi-hop-dong-swap-de-on-dinh-gia-vang-20240513101744899.html 

[3] Nghị định số 24/2012/NĐ-CP ngày 03 tháng 04 năm 2012 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh vàng 

[4] Điều 24 Nghị định số 88/2019/NĐ-CP ngày 14 tháng 11 năm 2019 của Chính phủ quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng (được sửa đổi bởi điểm a, điểm b khoản 14 Điều 1 Nghị định 143/2021/NĐ-CP).

[5] Đồng Khánh Toàn (2024), Hoàn thiện pháp luật về quản lý thị trường vàng Việt Nam từ kinh nghiệm của Trung Quốc, Tạp chí điện tử Luật sư Việt Nam, Số 9/2024, tr.31-33.

[6] Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (2024), Thanh tra Ngân hàng Nhà nước siết chặt giao dịch vàng lớn và đáng ngờ liên quan đến phòng chống rửa tiền. Xem thêm tại: https://vnba.org.vn/vi/thanh-tra-ngan-hang-nha-nuoc-siet-chat-giao-dich-vang-lon-va-dang-ngo-lien-quan-den-phong-chong-rua-tien-14498.htm

[7] Hoàng Lan (2024), Cơ quan phòng chống rửa tiền được phép truy vết dòng tiền người mua vàng, Vneconomy. Xem thêm tại: https://vneconomy.vn/co-quan-phong-chong-rua-tien-duoc-phep-truy-vet-dong-tien-nguoi-mua-vang.htm 

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2015). Bộ luật Dân sự năm 2015.

2. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2017). Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.

3. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2008). Luật thuế Giá trị gia tăng năm 2008

4. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2024). Luật thuế Giá trị gia tăng năm 2024

5. Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2012). Nghị định số 24/2012/NĐ-CP ngày 03 tháng 04 năm 2012 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng.

6. Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2019). Nghị định số 88/2019/NĐ-CP ngày 14 tháng 11 năm 2019 về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng.

7. Thủ tướng Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2024). Quyết định số 194/QĐ-TTg ngày 23 tháng 02 năm 2024 về việc ban hành kế hoạch hành động quốc gia thực hiện cam kết của Chính phủ Việt Nam về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố và tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt.

8. Bộ Tài chính (2013). Thông tư số 219/2013/TT-BTC ngày 31 tháng 12 năm 2013 hướng dẫn thi hành Luật Thuế Giá trị gia tăng và Nghị định số 209/2013/NĐ-CP ngày 18/12/2013 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều Luật Thuế Giá trị gia tăng.

9. Bộ Tài chính (2021). Thông tư số 40/2021/TT-BTC ngày 01 tháng 06 năm 2021 về thuế Giá trị gia tăng, thuế Thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

10. TAND TP. Hà Nội (2022). Bản án số 111/2022/KDTM-PT ngày 05 tháng 07 năm 2022 về tranh chấp hợp đồng giao dịch trạng thái vàng, hợp đồng nguyên tắc giao dịch vàng ghi sổ và hợp đồng ủy thác đầu tư tài chính.

11. Đồng Khánh Toàn (2024), Hoàn thiện pháp luật về quản lý thị trường vàng Việt Nam từ kinh nghiệm của Trung Quốc, Tạp chí điện tử Luật sư Việt Nam, Số 9/2024, tr.31-33.

12. Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (2024), Thanh tra Ngân hàng Nhà nước siết chặt giao dịch vàng lớn và đáng ngờ liên quan đến phòng chống rửa tiền. Truy cập tại https://vnba.org.vn/vi/thanh-tra-ngan-hang-nha-nuoc-siet-chat-giao-dich-vang-lon-va-dang-ngo-lien-quan-den-phong-chong-rua-tien-14498.htm 

13. Hoàng Lan (2024). Cơ quan phòng chống rửa tiền được phép truy vết dòng tiền người mua vàng, Vneconomy. Truy cập tại https://vneconomy.vn/co-quan-phong-chong-rua-tien-duoc-phep-truy-vet-dong-tien-nguoi-mua-vang.htm 

14. Hoài Ân (2024). Thử đề xuất với hợp đồng Swap để ổn định giá vàng, Báo Tuổi trẻ. Truy cập tại https://tuoitre.vn/thu-de-xuat-voi-hop-dong-swap-de-on-dinh-gia-vang-20240513101744899.html 

Legal issues regarding the gold market management in Vietnam and recommendations for improvement

Nguyen Thi Lan Anh1

Nguyen Thi Thuy Duong1

Lo Thu Hang1

1Faculty of Law, Hanoi Law University

Abstract:

The gold market holds a crucial position in the Vietnamese economy, serving as both a traditional store of value and a factor influencing national economic stability. However, legal shortcomings continue to pose challenges for market management and regulation. This study analyzes the current legal framework governing Vietnam’s gold market and examines international experiences to identify key regulatory gaps. Based on these findings, the study proposes legal reforms aimed at enhancing transparency, improving market efficiency, and strengthening economic stability in alignment with global integration trends.

Keyword: gold, gold market, gold trading contract, gold account, gold tax, gold market management, enhancing regulations.

[Tạp chí Công Thương - Các kết quả nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ, Số 5 tháng 2 năm 2025]

Tạp chí Công Thương